Afty - przyczyny i sposoby leczenia

Czym są afty?

Jak rozpoznać afty? Jak wyglądają afty? Afty to zmiany, które zlokalizowane są w błonie śluzowej jamy ustnej (podniebieniu i policzkach) oraz na języku czy wargach. Afty to owrzodzenia, które mają postać nadżerek, nie przekraczających 2 centymetrów. Zazwyczaj pokrywa je biały nalot, a obrzeża są zaczerwienione o charakterze stanu zapalnego. Mogą występować pojedynczo lub w grupie, zwykle powodując duży dyskomfort i ból. Afty występują u osób w każdym wieku. Najczęściej pojawiają się jednak w wieku młodzieńczym lub u małych dzieci. Afty u dzieci mają tendencję do nawracania.  

Wyróżniamy przede wszystkim afty małe i afty duże. Afty małe to afty przewlekłe lub nawrotowe, które pojawiają się najczęściej. Jednak goją się one dość szybko, nie powodując blizn. Do bardziej uciążliwych zaliczają się afty duże, które są szczególnie bolesne i mogą osiągać wielkość nawet 3 cm. Do objawów towarzyszących zalicza się również osłabienie organizmu czy powiększenie węzłów chłonnych. To właśnie one przyczyniają się do utrudnienia jedzenia czy mówienia. Zlokalizowane są głównie na podniebieniu i okolicach gardła. Proces ich gojenia trwa znacznie dłużej, mogąc pozostawiać blizny. 

Afty – przyczyny

Afty są bardzo dokuczliwe i mogą znacznie uprzykrzyć życie. Przyczyny aft są bardzo różne. 

Przyczyny małych aft:

• nieodpowiednia higiena jamy ustnej,
• próchnica, innych chorób zębów,
• urazy śluzówek, 
• urazy z powodu aparatu ortodontycznego,
• źle dobrana proteza,
• przyjmowane antybiotyki,
• alergia,
• stres,
• nieodpowiednia i wysoko przetworzona żywność,
• uwarunkowania genetyczne.

Przyczyny dużych aft to:

• zaburzenia hormonalne,
• nieodpowiednia higiena jamy ustnej,
• podrażnienia np. na skutek stosowanych past, które w swoim składzie zawierają dodecylosiarczan sodu,
• choroby powodujące spadki odporności,
• niedobory witamin i składników mineralnych, np. żelazo, kwas foliowy, czy witamina B12,
• zaburzenia autoimmunologiczne, np. HIV.

Aftowe zapalenie jamy ustnej – jak leczyć?

Afty na języku, afty na wardze, afty na ustach, afty na podniebieniu - jak je wyleczyć? Leczenie aft warto zacząć od wyeliminowania czynników, które prawdopodobnie odpowiadają za ich powstawanie. Warto wyleczyć wszelkie ubytki zębowe, usunąć kamień nazębny i zadbać o odpowiednią higienę jamy ustnej. W przypadku aparatu ortodontycznego czy protezy warto skonsultować się ze swoim stomatologiem. Jeśli chcemy nieco zmniejszyć dyskomfort towarzyszący aftom, warto ograniczyć w diecie przyjmowanie pokarmów i napojów gorących, kwaśnych i ostrych, które mogą dodatkowo podrażniać śluzówkę.

Jak leczyć afty? W aptekach popularne i szeroko dostępne są preparaty na afty, w których wyróżnia się żel na afty czy pasty, które izolują owrzodzenie oraz przyspieszają regenerację. Dostępne są również spraye czy płyny do płukania jamy ustnej, działając odkażająco. 

W niektórych przypadkach pomoc doraźna i dostępna bez recepty może być niewystarczająca. Co robić w przypadku nawracających aft? Wtedy konieczna będzie konsultacja z lekarzem w celu wdrożenia leczenia ogólnoustrojowego. W tym momencie warto także wykonać badania laboratoryjne wykluczając niedobory niektórych witamin czy składników mineralnych (kwas foliowy, żelazo, witamina B12) czy niektóre choroby (celiakia). Czasami, w zależności od diagnozy, oprócz leczenia miejscowego lekarz prowadzący może zalecić stosowanie leków immunomodulujących czy kortykosteroidów, jeśli afty mają ciężki przebieg. 

Afty – domowe sposoby

Co na afty? Afty można również leczyć domowymi sposobami. Skuteczność takiego leczenia jest ważne dla osób, u których afty pojawiają się rzadko. Stosując domowe sposoby na afty możemy przynieść ulgę, zmniejszyć dyskomfort i pomóc śluzówce w regeneracji. Gdy pojawiają się afty, warto wypróbować:

• płukanki z roztworu soli – ma on właściwości odkażające,
• napary z ziół – pomocne będą napary z rumianku, szałwii, dębu, łopianu i tymianku. Takie napary mają właściwości ściągające oraz łagodzące dolegliwości bólowe,
• woda utleniona – pomoże odkazić oraz wspomóc gojenie się aft,
• torebka herbaty – torebkę z herbaty można wykorzystać jako okład w celu złagodzenia i osuszenia afty,
• płukanki z wody różanej – mają one działanie zmniejszające odczyn zapalny.

Niezależnie od sposoby leczenia aft, należy stosować się do ogólnych zasad, które pomogą szybciej pozbyć się nieprzyjemnych objawów. W trakcie leczenia warto unikać gorących napojów, zrezygnować z ciepłych potraw, alkoholu oraz czekolady. Należy także wyeliminować wszystkie produkty kwaśne, które dodatkowo podrażnią jamę ustną, potęgując ból. 

 

Źródło: medonet.pl, niezalezna.pl