Ciekawostki turystyczne: Kęty
Kęty – miasto w powiecie oświęcimskim, położone na Podgórzu Wilamowickim (na północ od Beskidu Małego), w dolinie rzeki Soły. Układ urbanistyczny miasta został wpisany do rejestru zabytków województwa małopolskiego. Polska nazwa Kęty, wywodzi się zapewne od słowa kąt i ma związek z położeniem miasta, oddalonym w średniowieczu od innych skupisk ludności.
Kęty uzyskały lokację miejską przed 1267 rokiem. Miasto królewskie starostwa oświęcimskiego w końcu XVI wieku. Kęty należą do podkarpackiej strefy klimatycznej.
W 1260 r. klasztor w Staniątkach przekazał wieś Kęty wraz z Czeladzią księciu Władysławowi opolskiemu. W 1391 r. książę Jan III oświęcimski nadał Kętom, prawa miejskie magdeburskie. Około 1397 r. urodził się w Kętach Jan Wacięga, późniejszy profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego i święty Kościoła katolickiego, znany jako Jan Kanty. W 1439 r. wzmiankowany był już jako Jan z Kęt, bakałarz teologii, kantor kolegiaty św. Floriana w Kleparzu pod Krakowem i pleban kościoła w Olkuszu.
W 1564 r. księstwo oświęcimskie i zatorskie wcielono do Korony Królestwa Polskiego, równocześnie przyłączono je do województwa krakowskiego, jako powiat śląski, którego Kęty były największym miastem, liczącym ponad 1000 mieszkańców.
XVI wiek był dla Kęt okresem rozwoju – powstawały kolejne cechy rzemieślnicze. W 1655 r. miasto padło łupem Szwedów najeżdżających Rzeczpospolitą – wojska szwedzkie złupiły je i poważnie zniszczyły.
W 1699 r. rozpoczęto budowę klasztoru Franciszkanów Reformatów.
Koniec XVIII w., czas zaborów, był czasem niepokoju i dużych zmian w Kętach. 15 lipca 1768 r. na sejmiku w Kętach miejscowa szlachta podpisała akt przystąpienia do konfederacji barskiej. W latach 1768–1770 miasto przechodziło kolejno w ręce konfederatów i Rosjan, którzy w pewnym momencie dokonali najścia na klasztor reformatów. W wyniku pierwszego rozbioru Kęty stały się częścią Cesarstwa Austrii. Austriacy w latach 1772–1775 wykonali biegnący przez miasto tzw. Trakt cesarski, drogę prowadzącą z Wiednia, stolicy monarchii, do Lwowa, który stanowił stolicę królestwa Galicji, prowincji austriackiego cesarstwa.
Kęty były w tym okresie miejscem licznych przemarszów wojsk, co wynikało z położenia przy głównym trakcie Galicji. W 1805 r., w czasie wojen napoleońskich, przechodziły tędy wojska rosyjskie, w 1813 r. wojska polskie pod dowództwem Józefa Poniatowskiego. Mieszkańcy Kęt uczestniczyli w powstaniach listopadowym i styczniowym.
24 stycznia 1915 r. do Kęt przybyła I Brygada Legionów Polskich, dowodzona przez Józefa Piłsudskiego. Oddziały polskiego wojska przechodziły w Kętach reorganizację – przebywały w mieście do 28 lutego, po czym wymaszerowały w kierunku centralnej Polski. Dwudziestoletni okres polskiej niepodległości był w Kętach czasem rozwoju, który wyrażał się przede wszystkim powstaniem dużej ilości prywatnych firm i przedsiębiorstw produkcyjnych.
Okres szybkiego rozwoju Kęt w latach 20. i 30. XX w. został dramatycznie przerwany przez wybuch II wojny światowej. 4 września 1939 r. odbyła się Bitwa pod Rajskiem (okolice Oświęcimia), gdzie wojska piechoty i artylerii oraz trzy plutony oddziałów Obrony Narodowej – „Kęty”, „Brzeszcze” i „Oświęcim” pod dowództwem mjr. Piotra Ryby stoczyły przegraną walkę z pancernymi oddziałami Wehrmachtu.
W kwietniu 1940 r. rozpoczęły się masowe aresztowania, które objęły wszystkich mieszkańców Kęt pochodzenia żydowskiego (około 600 osób) oraz większość kęckiej inteligencji i osób mogących stanowić zagrożenie dla władz okupacyjnych.
Zabytki w Kętach: Układ urbanistyczny miasta, ze średniowiecznym Rynkiem oraz układem ulic i otaczającymi Rynek XIX-wiecznymi kamienicami, Barokowy kościół św. Jana Kantego, Kościół Świętych Małgorzaty i Katarzyny razem z cmentarzem przykościelnym, ogrodzeniem i starymi drzewami, Klasztor Klarysek od wieczystej Adoracji Najświętszego Sakramentu, Klasztor Franciszkanów-Reformatów razem z kościołem pw. Niepokalanego Poczęcia N.P. Marii, cmentarzem przykościelnym i murem z drogą krzyżową, Dawna synagoga Anszei Emes, Muzeum im. Aleksandra Kłosińskiego w Kętach – regionalne muzeum posiadające ponad 4400 eksponatów z Kęt i okolicy, znajduje się w zabytkowej kamienicy mieszczańskiej (Rynek 16), pochodzącej z XVIII/XIX w.
Źródło: niezalezna.pl
