Autor nie dodał jeszcze swojego opisu.
Mogłoby się wydawać, że Jan Henryk Rosen, autor fresków w kaplicy papieskiej w Castel Gandolfo, przedstawiających m.in. śmierć księdza Skorupki, niewiele miał danych, by namalować sceny z polskiej historii tak, by zachwyciły Jana Pawła II. Nic zgoła nie zapowiadało kariery twórcy dzieł przepojonych głębokim rozumieniem naszych dziejów.
Historię pisze się dziś w Rosji i Białorusi na nowo. Jej najbardziej wstydliwe, kompromitujące Rosjan karty muszą być zniszczone. Dlatego z kościoła Matki Boskiej Różańcowej we wsi Soły pod Smorgoniami (Białoruś, obwód grodzieński) znika fresk przedstawiający rozgromienie bolszewików w Bitwie Warszawskiej. Paniczna ucieczka sołdatów przed obrońcami Warszawy w 1920 r. nie może gorszyć niczyich oczu.
Nie wiem, czy ktoś bardziej lapidarnie ujął centralne zagadnienie współczesnego świata: jak otrząsnąć się z resztek ciążącej na nas cywilizacji łacińsko-chrześcijańskiej i zafundować sobie szczęśliwy powrót do przeszłości, niż Wiktor Woroszylski, wówczas jeden z czołowych „pryszczatych” (absolwent Instytutu Literatury im. Gorkiego w Moskwie), w tytule swojej książki, popularnej w latach 60. i 70. powieści dla nastolatków „I ty zostaniesz Indianinem”, którą umieszczono na liście lektur szkolnych.
Gdy mężczyźni idą na wojnę, a wojna ta jest wojną sprawiedliwą, wszyscy odczuwamy – oprócz oczywistej troski o ich los – coś w rodzaju ulgi. Spada kamień z serca. Czujemy, że w tym koszmarze wojny wydarza się coś dobrego – nasza cywilizacja zdała egzamin. 20 lutego 2023 r., tuż przed rocznicą napaści Rosji na Ukrainę, Joe Biden, o którym nie tak dawno przecież mówiło się – nawet po naszej stronie – z pewnym lekceważeniem i odcieniem niechęci, przekonał niejednego z nas, że wiele wyobrażeń o marnej kondycji cywilizacji Zachodu i moralnym upadku Ameryki jest nieprawdziwych.
Narodowy obyczaj noszenia żałobnego stroju w okresie powstania styczniowego – i tuż przed nim oraz po jego zakończeniu – był znakiem patriotycznego zjednoczenia Polaków oraz podkreślał wspólnotę. Polki potrafiły iść pod prąd trendów w modzie bez skargi i wykrętów, podczas gdy moda światowa iskrzyła się kolorami i była niezwykle strojna. Czyniły to z wielką godnością, a przy tym z talentem i wdziękiem. Stały się w oczach Europejczyków przykładem siły charakteru, a zarazem poczucia smaku i wysokiej kultury estetycznej
„O jednej tylko rzeczy zapomniano… – mówił w uniesieniu Adam Mickiewicz, wykazując podczas wykładu wygłoszonego w Paryżu w marcu 1842 r. nowatorstwo Konstytucji 3 maja, a zarazem ogromne ryzyko polityczne podjęte wówczas przez Polskę. – Wśród rozpraw i prac nad konstytucją zapomniano, że Polska stanowiła część Europy”. Słuchano jego głosu w wielkim skupieniu. Mickiewicz nie tylko przypominał, jak dalece Konstytucja 3 maja przebudowywała życie kraju, lecz także ukazywał, jakim wyzwaniem była dla Europy.
„Zaszczycił mnie wizytą doktor Mühlmann, profesor historii sztuki uniwersytetu w Jenie” – opisuje jeden z wieczorów w okupacyjnej Warszawie Maria ze Światopełk-Czetwertyńskich Tarnowska. „Miał za zadanie odwiedzać domy prywatne w celu dokonania szczegółowej ekspertyzy znajdujących się tam obrazów, zabytkowej porcelany, książek i tym podobnych. (…) Podyskutował o sztuce, a potem wezwał kierowcę i kazał mu zanieść wybrane rzeczy do bagażnika swego auta*”. Maria Tarnowska patrzyła z przerażeniem, jak w jednej chwili formalistyczni Niemcy zmieniali się w łapczywych, pozbawionych wszelkich hamulców rabusiów. „Pozostało dla mnie zagadką, jak człowiek prawdziwie wytworny, o wyrobionym smaku mógł się zgodzić na odgrywanie roli pospolitego złodzieja”. Marszałek Göring zażyczył sobie, by wszystkie przedmioty o dużej wartości artystycznej, na które trafią jego żołnierze w okupowanej Polsce, natychmiast wysyłane były do Rzeszy.
W ukraińskiej niewoli jest 6 tys. rosyjskich żołnierzy. Wielu zapewne z własnej woli. Wolą być jeńcami w obcym kraju niż wolni w swojej ojczyźnie. U nich „wolny” to niewolnik bardziej upodlony niż więzień gdziekolwiek indziej.
„Drgną strachem lutrzy, Moskwa i poganie!” – tak przepowiedział historyczne zwycięstwo Polski w Europie w nadciągających czasach skromny, starszy wiekiem zakonnik z klasztoru w ukraińskim Barze. Dlaczego Adam Mickiewicz cały wykład w Paryżu (w lutym 1842 r.) poświecił temu karmelicie z dalekich Kresów? Warto odpowiedzieć na to pytanie, wcześniej stawiając kwestię, czy nasze czasy nie przypominają epoki konfederacji barskiej?
Boris Johnson, człowiek ułomny i odbiegający od tych świętych obrazków, które chcieli nam podsunąć np. polscy konserwatyści, potrafił opowiedzieć się jednoznacznie za prawdą, przeciw największemu złu w polityce światowej, jakie stanowi Rosja. Podobnie jak Józef Piłsudski miał nieuporządkowane życie osobiste, ale wiedział dobrze, przed czym musi bronić swojego kraju i jaka jest cena przegranej.
Prominenci UE uczą nas, że na wiele. Polska jest jak laboratorium chemiczne, w którym odbywa się bolesny proces oczyszczania tego, co nazywa się niekiedy górnolotnie Wspólnotą Europejską, ze złogów kłamstwa.
Kryzys polityczny nigdy nie jest niezależny od kryzysu wiary. Kryzys wiary jest zaś wynikiem zaniku myślenia o Bogu i sobie samym w sposób realistyczny.
Sytuacja jest przedziwna: im większe wątpliwości miał papież Franciszek, tym mocniej dopominali się o jego przyjazd Ukraińcy. Prosili papieża biskupi, żony żołnierzy, ostatnio prosiły ukraińskie dzieci. Wyruszali do Watykanu. Pisali listy. Wierzyli, że przyjedzie, doda ducha. Że jego obecność ich ocali. Skąd ta determinacja?
Gdyby Polska nie była krajem katolickim, tylko protestanckim. Albo muzułmańskim… Gdyby uroczystości państwowe, rocznice historyczne nie były obchodzone w katedrach. Gdyby składając przysięgę w parlamencie, żaden poseł nigdy już się nie zapomniał i nie dodał: „Tak mi dopomóż Bóg”.
Tym pytaniem zareagował Josif Brodski, gdy w kuluarach sympozjum na Uniwersytecie Rutgersa w USA przedstawiono mu pisarkę z Ukrainy Oksanę Zabużko przebywającą tu na stypendium. Był rok 1992. Można by to uznać za ekscentryczne zachowanie artysty, który uważa, że musi szokować, by nie stracić audytorium, gdyby nie fakt, że Brodski jest również autorem antyukraińskiego wiersza „Na niepodległość Ukrainy” (z 1992 r.).
Przedziwna sytuacja: im większe wątpliwości ma Franciszek, tym mocniej dopominają się o jego przyjazd Ukraińcy. Prosili o to już biskupi, matki żołnierzy, ostatnio dzieci. Mają nadzieję, że przyjedzie, że jego obecność ich ocali. Paradoks polega na tym, że ukraińscy katolicy wciąż „wierzą w papieża”.
Odwiedziłam park Łazienkowski po dwóch latach przerwy. To dziś inne miejsce niż wtedy, gdy dominowały tu zamyślone samotne starsze pary i melancholijni młodzi ludzie – pojedynczo lub w gromadach. Japończyków także mniej. Warszawski park przemierzają przede wszystkim wzdłuż i wszerz ukraińskie mamy z dziećmi, po dwoje, troje, w wózkach i pieszo. Towarzyszą im babcie, ciocie, starsze siostry. Jest znowu rodzinnie, wesoło, gwarnie.
24 lutego 2022 r. przejdzie do historii nie tylko jako data ataku Rosji na Ukrainę. Także jako dzień, który stał się początkiem uwalniania świata od obecności mocarstwa, które rządzi przez wszystkie lata swojej historii przy pomocy oszustwa, kłamstwa i zbrodni. Pierwszy dzień uwalniania świata od władzy kłamstwa. Władzy wymyślonej i doprowadzonej do perfekcji przez to mocarstwo oraz praktykowanej dotychczas z wielkim powodzeniem.
Co znaczą słowa papieża w sprawie Ukrainy? Znaczą tyle, że jego zdaniem nie istnieje prawda. Jeśli rzeczywistość przeczy naszym wyobrażeniom, tym gorzej dla rzeczywistości. Jezuici są w awangardzie modernizmu religijnego od dziesiątek lat. Zaprzecza on filozofii realistycznej na rzecz filozofii nowożytnej, która począwszy od Kanta, jest coraz bardziej subiektywnym wyobrażeniem na temat prawdy.
„Ukraina to ponadczasowe poczucie wolności, poczucie posiadania własnego wyboru, własnego zdania i walka o swój wybór. Widać to szczególnie od 24 lutego 2022” − przypomina dr Mateusz Kamionka, badacz przemian społecznych na Ukrainie. Pragnienie wolności, poczucie wolności, a zarazem tęsknota za autorytetem, za odpowiedzialnym i mężnym przywództwem, za ojcostwem władzy, a nie jej tyranią, to wyrywanie się duszy ludzkiej do tego, czego każdy człowiek – i każdy naród – potrzebuje jak powietrza. A gdy go nie ma, niczym nie jest w stanie sobie tego braku zrekompensować.