Jak podkreślił onkolog prof. Jacek Jassem z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, pierwotna i wtórna profilaktyka nowotworów ma ogromny potencjał, ale jest on niewykorzystany w Polsce.
Około dwóch trzecich nowotworów ma źródło w naszych zachowaniach, diecie i stylu życia. I ocenia się, że około 30 proc. nowotworów można by skutecznie zapobiegać, stosując pewne zasady, które są dosyć dobrze poznane.
- podkreślił specjalista.
Pierwszym punktem jest zaprzestanie palenia, także palenia w obecności innych, ale także odpowiednia dieta, ruch, unikanie alkoholu, nadmiernego opalania, zachowanie ostrożności w odniesieniu do środowiskowych czynników rakotwórczych. W ramach profilaktyki pierwotnej zalecane są również szczepienia przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV), który jest uważany za główną przyczynę zachorowań na raka szyjki macicy oraz szczepienia przeciwko wirusowi zapalenia wątroby typu B (HBV), który przyczynia się do rozwoju raka wątrobowokomórkowego.
- tłumaczył prof. Jassem.
Zdaniem prof. Jassema w tym obszarze wciąż mamy wiele do nadrobienia. Na przykład Polacy palą znacznie więcej niż wynosi średnia w Unii Europejskiej.
W ramach profilaktyki wtórnej realizowane są w Polsce trzy programy populacyjnych badań przesiewowych – badania cytologiczne w kierunku wykrywania raka szyjki macicy, badania mammograficzne w kierunku wykrywania raka piersi oraz badania kolonoskopowe w kierunku wykrywania raka jelita grubego. Prof. Jassem zaznaczył jednak, że zgłaszalność na te badania jest w Polsce wciąż za niska, by przyniosły one efekt populacyjny, czyli wzrost wykrywania tych nowotworów na tak wczesnym etapie, że są one niemal w 100 proc. wyleczalne. Na przykład, aby osiągnąć efekt populacyjny w raku piersi, badaniami przesiewowymi musi być objętych co najmniej 70 proc. populacji kobiet.
Genetyk dr Jarosław Waligóra z Dyrekcji Generalnej ds. Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności Komisji Europejskiej, kierującym zespołem ds. zdrowia w wieloletnich ramach finansowych ocenił, że szansą dla całej Unii Europejskiej, w tym dla Polski, na poprawę profilaktyki, diagnostyki i skuteczności leczenia nowotworów złośliwych, jest ogłoszony w lutym przez Komisję Europejską Europejski Plan Walki z Rakiem.
Plan jest niejako odpowiedzią na statystyki, zgodnie z którymi w 2020 roku chorobę nowotworową zdiagnozowano u 2,7 mln Europejczyków, a z jej powodu zmarło 1,3 mln mieszkańców Europy.
Plan jest częścią większej inicjatywy - Europejskiej Unii Zdrowotnej. Opiera się na czterech kluczowych obszarach działania, takich jak: profilaktyka, wczesne wykrywanie (diagnostyka), leczenie oraz jakość życia pacjentów onkologicznych i osób, które zostały z nowotworu wyleczone.
Budżet na Europejski Plan Walki z Rakiem jest duży i wynosi ok. 4 mld. 4 mld euro. Ten budżet pochodzi z bardzo wielu różnych programów finansowych UE: z Programu Zdrowia, programu badawczego Horyzont Europa, ale również z Funduszy Spójności.
- tłumaczył genetyk dr Jarosław Waligóra.
Dr Waligóra zwrócił uwagę, że bardzo ważnym elementem Europejskiego Planu Walki z Rakiem jest misja badawcza dotycząca nowotworów – Misja Rak (Mission for Cancer), która jest finansowana głównie z programu Horyzont Europa. Ma ona wspierać poprzez badania naukowe różne elementy planu.
Dr Waligóra podkreślił, że Europejski Plan Walki z Rakiem (określany też jako Mission Possible) jest szansą dla polskich pacjentów, ich rodzin, dla kadry medycznej, dla rozwoju onkologii w Polsce.
Źródło: pap , niezalezna.pl
