Ciekawostki turystyczne: Cergowa w Beskidzie Niskim
Cergowa (716 m n.p.m.) to zalesiony szczyt Beskidu Dukielskiego w Beskidzie Niskim, na południowy wschód od Dukli. Posiada trzy wierzchołki (od zachodu): 716 m n.p.m. (z żelaznym krzyżem oraz wieżą widokową), 683 m n.p.m. i 681 m n.p.m. Jej sylwetka góruje nad Duklą. Występują tu liczne wychodnie piaskowca cergowskiego oraz jaskinie. Góra odwiedzana jest również przez paralotniarzy.
W 2018 wybudowano na najwyższym wierzchołku turystyczną wieżę widokową. Jej otwarcie nastąpiło 27 października 2018 roku. Na stokach Cergowej znajduje się ok. 10 jaskiń szczelinowych o dł. do 75 m (głównie na południowym stoku zachodniego ramienia – tzw. Borsucze Dziury). Są to m.in.: Jaskinia Pod Bukiem - jedna z największych, ma dwie spore komory i kilka długich, lecz niedostępnych korytarzy o łącznej długości 34 m i głębokości 7 m. Jaskinia Gdzie Samolot Spadł - jej nazwa upamiętnia katastrofę niemieckiego samolotu podczas II wojny światowej. Położona jest na wysokości ok. 680 m n.p.m., na północny wschód od połączenia szlaku czerwonego z szeroką przecinką, biegnącą ze wschodniego wierzchołka góry na południowy zachód. Przy Szkółce (długość 47 m i 6 m głębokości). Na Wierzchowinie (w istocie dwie jaskinie, długość większej 20 m i 5 m głębokości).
Jaskinia Gdzie Wpadł Grotołaz (długość 75 m i 14,5 m głębokości).
Jaskinie Cergowej należą do najwcześniej opisywanych w Polsce. Wiążą się z nimi liczne podania, m. in. o podziemnych korytarzach prowadzących aż do zamku w Odrzykoniu pod Krosnem.
Złota Studzienka - znajduje się ona u podnóża północno-zachodniego stoku Cergowej. Jest to cudowne źródełko zwane "Złotą Studzienką" wraz z kaplicą, związaną ze św. Janem z Dukli, który wiódł tu pustelnicze życie. Jest to miejsce kultu św. Jana z Dukli.
Morskie Oko – jest to niewielkich rozmiarów staw znajdujący się na południowo-wschodnim zboczu Cergowej.
Rezerwaty Przyrody na Cergowej:
Cisy w Nowej Wsi to florystyczny rezerwat przyrody znajdujący się w miejscowości w gminie Dukla. Jest położony na południowo-zachodnim stoku góry Cergowej na wysokości 430–470 metrów n.p.m., na gruntach prywatnych. Naturalne stanowisko cisa pospolitego (około 45 okazów), głównie w formie drzewiastej. Powierzchnia rezerwatu to 2,38 ha. Przedmiotem ochrony jest naturalne stanowisko cisa pospolitego. W runie leśnym występują gatunki typowe dla zespołów buczyny karpackiej, w tym chronione jak np. lilia złotogłów, pokrzyk wilcza jagoda czy wawrzynek wilczełyko. W pobliżu znajduje się Rezerwat Tysiąclecia na Cergowej Górze.
Rezerwat Tysiąclecia na Cergowej Górze jest leśnym rezerwatem przyrody położony na północnych stokach Cergowej. Rosną w nim naturalne lasy mieszane: olszynka karpacka, wielogatunkowy grąd, jaworzyna górska. Ponad 100 okazów cisa pospolitego. Powierzchnia rezerwatu to 61,74 ha. Przedmiotem ochrony jest fragment lasu mieszanego o cechach zespołu naturalnego z bogatą i ciekawą florą.
Już w końcu XIX w. Cergowa była celem wycieczek turystycznych kuracjuszy, przebywających w niedalekich uzdrowiskach: Iwoniczu i Rymanowie. Znany później krajoznawca i propagator turystyki Mieczysław Orłowicz kilkakrotnie w towarzystwie ojca i księdza Romana Kmicikiewicza z Zawadki Rymanowskiej odwiedzał w latach 1895-1904 Cergową (...) królującą nad całym powiatem krośnieńskim i nad Podolem Sanockim. W swych wspomnieniach Orłowicz zaznaczył też, iż Jest to najdalej na wschód wysunięty szczyt, z którego w dni pogodne widać Tatry, co stanowi dodatkową atrakcję dla turystów.
Źródło: niezalezna.pl
