Ciekawostki turystyczne: Góry Bialskie
Góry Bialskie to pasmo w Sudetach Wschodnich, które jest częścią Gór Złotych. Ze względów klimatycznych oraz walorów krajobrazowych i sporej wysokości gór, jest to bez wątpienia jeden z najbardziej atrakcyjnych zakątków sudeckich pod względem turystycznym, narciarskim i przyrodniczym, jednak trasy turystyczne są wyludnione. Można spacerować po szlakach cały dzień nie spotykając żywej duszy.
Najciekawszy rezerwat Gór Bialskich „Puszcza Śnieżnej Białki” nazywany jest „Puszczą Jaworową” bo w całym drzewostanie przeważają jawory. Otoczenie rezerwatu ze względu na pierwotną przyrodę i niskie zaludnienie nazywany jest „Sudeckimi Bieszczadami”.
Góry Bialskie często włączane są do Masywu Śnieżnika, jako jego północno-wschodnia część. Za ich początek, od strony zachodniej, uznaje się Przełęcz Płoszczynę (817 m n.p.m.), przez którą przebiega granica Polska–Czechy. Patrząc od strony doliny, góry te wznoszą się od południowego wschodu nad Stroniem Śląskim i ciągną aż nad wieś Bielice.
Góry Bialskie są pod względem ukształtowania najdziwniejszym pasmem sudeckim. Składa się na nie grupa gór rozchodzących się w kilku kierunkach lecz bez szczytu pełniącego rolę zwornika. Dzielą się na dwie części: północną i południową, oddzielone od siebie Przełęczą Suchą (1006 m n.p.m.) oraz dolinami Bielawki i Morawki. Granica: wschodnia, północna i zachodnia są bardzo wyraźne, biegną głębokimi dolinami Białej Lądeckiej i jej dopływu Morawki. Na południowym zachodzie, od Śnieżnika oddziela je głęboka Przełęcz Płoszczyna, natomiast na południowym wschodzie można ją postawić w rejonie prawie niewidocznej Przełęczy u Trzech Granic. Granica południowa pokrywa się z granicą państwową i przebiega grzbietem.
Część północna stanowi zwarte wyniesienie ze szczytami pomiędzy 1000 a 1100 metrów (najwięcej Czernica 1083 m n.p.m.) i w stronę północną (Stary i Nowy Gierałtów) rozchodzące się w postaci dwóch słabo zaznaczonych grzbietów. Część południowa – to graniczne pasmo o dużo wyraźniej zaznaczonej linii grzbietowej i większych przewyższeniach. Tutaj też znajdują się najwyższe szczyty Gór Bialskich Rudawiec (według różnych źródeł 1106 lub 1112 m n.p.m.), Postawna (1124 m n.p.m.) lub Smrek (1125 m n.p.m.).
Najwyższe szczyty znajdują się w części południowej – są to Postawna (1124 m n.p.m.) Rudawiec (1106 m n.p.m.), Orlik (1068 m n.p.m.), Sierstkowa (974 m n.p.m.). W części północnej najwyższe są Czernica (1083 m n.p.m.) oraz Sucha Kopa (1055 m n.p.m.). Charakterystyczne dla Gór Bialskich jest to, że utrzymują w przypadku większości szczytów wysokość powyżej 1000 m, co sprawia, że tworzą swoisty mikroklimat i wyraźnie wyodrębnioną całość krajobrazową.
Zbocza Gór Bialskich stromo opadają ku dolinom przy często spłaszczonych (część północna) szczytach. Na obszarze Gór Bialskich występuje niewiele skałek, zbudowanych z gnejsów, sporadycznie z kwarcytów, z których najbardziej znane są Trzy Siostry. Na wschodnim zboczu Płoski znajduje się rozległe blokowisko, w większości zarośnięte lasem.
Góry Bialskie stanowią, zwłaszcza w połączeniu z Masywem Śnieżnika, rozległy teren o wysokich walorach turystycznych, narciarskich i przyrodniczych. U stóp Gór Bialskich leży niewiele miejscowości: Stronie Śląskie, Bolesławów, Nowa Morawa, Młynowiec, Stary i Nowy Gierałtów oraz Bielice.
Cały obszar Gór Bialskich leży w zlewni Białej Lądeckiej, prawego dopływu Nysy Kłodzkiej. Jej większe dopływy, to Morawka, Bielawka, Młynówka, które rozczłonkowują masyw na kilka części.
Cały obszar Masywu Śnieżnika (z wyjątkiem Krowiarek) oraz Gór Bialskich i Złotych został objęty od 1981 r. Śnieżnickim Parkiem Krajobrazowym o powierzchni 288 km². U stóp Rudawca (1106 m n.p.m.) znajduje się rezerwat przyrody „Puszcza Śnieżnej Białki” będący częścią naturalnej, starej puszczy jaworowej. Jest to rezerwat leśny o powierzchni 124,68 ha, utworzony dla ochrony lasu regla dolnego z buczyną górską z domieszką jaworu i świerka pospolitego oraz wysokogórskiego boru świerkowego regla górnego.
Rezerwat utworzono na wschodnim zboczu kopulastego szczytu Iwinki położonej niżej Rudawca na wysokości od 980 do 1000 m n.p.m., w najwyższej partii Gór Bialskich i najdzikszym rejonie w całych Sudetach, gdzie rosnące gęste lasy zachowały swój pierwotny charakter. Obszar rezerwatu zasięgiem obejmuje najcenniejszą część kompleksu zwanego „Puszczą Jaworową”. Rezerwat w pobliżu górnej granicy występowania obejmuje fragment naturalnego lasu liściastego, stanowiący relikt dawnej Puszczy Sudeckiej, w którym zachowały się ponad 150-letnie buki i jawory. Powierzchnię leśną rezerwatu zbliżoną swoim charakterem do naturalnego lasu, tworzy górnoreglowy las świerkowy, zakwalifikowany do boru wysokogórskiego. Lasów tego typu zachowało się w Sudetach bardzo niewiele. Podłoże rezerwatu tworzą skały metamorficzne gnejsy i łupki łyszczykowe, z których zbudowane są Góry Bialskie. Z ssaków na terenie rezerwatu występują: jeleń, sarna, dzik, zając, lis, borsuk, kuna leśna. Z ptaków gnieździ się: głuszec, cietrzew, jastrząb, jarząbek, kruk, dzięcioły, drozd, a nad potokiem żyją pluszcze. Z ryb występuje pstrąg potokowy i pstrąg źródlany. Ze względu na położenie w najdzikszym rejonie, teren rezerwatu stanowił bezpieczne miejsce dla kurierów przez zieloną granicę i kłusowników. Przez rezerwat prowadzi szlak turystyczny: zielony – fragment prowadzący z Orłowca na Halę pod Śnieżnikiem i dalej, przechodzi przez środek rezerwatu.
Drugi rezerwat – „Nowa Morawa”, znajduje się na zachodnim zboczu Solca, w widłach Prawej Widełki i Lewej Widełki, które poniżej łączą się w Morawkę.
Do ewenementów klimatycznych należy mikroklimat górnej Białej Lądeckiej – od Starego Gierałtowa poprzez Bielice, aż do jej źródeł. Ponadto w partiach szczytowych – obejmującymi większość terenu Gór Bialskich ze względu na specyficzne ukształtowanie terenu – utrzymuje się surowy klimat wysokogórski. Śnieg zalega do późnej wiosny – często aż do maja, przy często bardzo obfitych jego opadach w tej porze roku. W okresie wyżu występuje częste zjawisko inwersji temperatur nocnych.
Szlaki piesze prowadzą przez wszelkie atrakcyjne krajobrazowo miejsca – główne szczyty oraz przez rezerwat przyrody Puszcza Śnieżnej Białki. Na nartach można się przemieszczać ciekawie poprowadzoną siecią dróg leśnych w bardziej dostępnej części północnej Gór Bialskich oraz w okolicach Przełęczy Płoszczyna. Od kiedy zlikwidowano linię kolejową na odcinku Kłodzko-Stronie Śląskie, dojazd w Góry Bialskie został znacznie utrudniony. Noclegi można znaleźć w miejscowościach otaczających góry. Na Przełęczy Płoszczyna znajduje się niewielkie schronisko czeskie, czynne okazjonalnie. Duże schronisko Paprsek leży na południe od Postawnej.
Ośrodki narciarskie znajdują się w Nowej Morawie, Nowym Gierałtowie i Bielicach w postaci pojedynczych wyciągów. Nie gwarantują one długich i atrakcyjnych zjazdów, ale za to są tutaj pewne warunki śniegowe. Ze względu na przestrzeń i brak infrastruktury oraz długą i śnieżną zimę, jest to świetny teren do uprawiania wędrówek narciarskich i pieszych.
Istnieje odznaka turystyczna powiązana ze zdobywaniem najwyższych szczytów tego pasma górskiego. Odznaka Korona Gór Bialskich ustanowiona przez Klub Zdobywców Koron Górskich RP przyznawana jest za zdobycie określonych 5 szczytów tego pasma górskiego.
Źródło: niezalezna.pl
