Przyroda na wyciągnięcie ręki: Co wiesz o...sowie pójdźce?
Pójdźka to gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny puszczykowatych zamieszkującego całą Europę poza Półwyspem Skandynawskim i północną Rosją, Afrykę Północną z Saharą, Bliski Wschód i środkową Azję aż po Koreę. W Polsce bardzo nieliczny ptak lęgowy.
W latach 2008–2012 jej liczebność na terenie kraju szacowano na 500–1000 par. W ostatnich latach liczebność pójdźki w Polsce zmniejsza się. Przyczyny tego zjawiska nie są jeszcze dokładnie zbadane, choć na pewno wpływ na to mają: ograniczenie ilości miejsc odpowiednich do założenia gniazda (coraz mniej starych, dziuplastych wierzb i dogodnych miejsc w budynkach), intensyfikacja rolnictwa, rozbudowa dróg (kolizje z samochodami), trudności ze znalezieniem pokarmu.
Brak dymorfizmu płciowego. Krępa sylwetka, głowa duża i spłaszczona, ogon krótki. Oczy żółte. Wierzch ciała brązowoszary pokryty kolistymi kremowymi lub białymi cętkami, które są najmniejsze na głowie, zaś największe na skrzydłach. Spód biały albo kremowy, pokryty podłużnymi, brązowymi plamami. Lotki i sterówki brązowe z jasnymi plamkami, które układają się w poprzeczne pasy. Nogi długie, skok obficie opierzony, podczas gdy palce znacznie słabiej. Młode są ubarwione jaśniej, z mniej wyraźnymi plamkami i kreskami.
Głos terytorialny samca to przeraźliwe, wysokie „guuk” lub „puuijć” (kojarzące się ze słowem „pójdź” – stąd polska nazwa). Alarmuje krótkim „kju”. Pisklęta dopominają się jedzenia, przeciągle sycząc.
Charakterystyczny dla pójdźki jest falisty lot, jak u dzięciołów. Często przesiaduje na słupach telegraficznych, dachach lub płotach, czatując na zdobycz. Zaniepokojona dyga i kiwa się.
Prowadzi ściśle osiadły tryb życia. Najczęściej w pobliżu osiedli ludzkich, w śródpolnych zadrzewieniach, sadach, parkach, alejach, starych zabudowaniach. Dawniej związana wyłącznie z krajobrazem wiejskim, obecnie pojawia się też na obrzeżach miast, szczególnie w południowo-wschodniej Polsce.
Jej pokarm to głównie owady (chrząszcze, ćmy, szarańczaki), dżdżownice oraz niewielkie gryzonie, rzadziej drobne ptaki lub płazy. Pójdźka jest aktywna zarówno w dzień, jak i w nocy, choć najbardziej o zmierzchu i o świcie. Za dnia poluje na owady, chodząc po ziemi, a nocą na myszy czy ptaki, często z zasadzki. Jest ptakiem walecznym, zaatakować może nawet szczura bądź łasicę. Pójdźka jako ptak osiadły narażona jest na trudy zimy; poluje wówczas na małe ptaki.
Wyprowadza jeden lęg w roku, pod koniec kwietnia lub na początku maja. Gniazdo zakłada w dziuplach (zwłaszcza starych, głowiastych wierzb), w szczelinach muru lub na strychach, w stodołach, w zrujnowanych nie używanych budynkach, a także w otworach wentylacyjnych bloków mieszkalnych.
Samica składa 4 do 5 jaj. Są one niemal kuliste, równobiegunowe, czysto białe z połyskiem. Skorupa o powierzchni bardzo drobnoziarnistej, często z wapiennymi grudkami.
W przeciwieństwie do innych sów, pójdźka zaczyna wysiadywanie dopiero po złożeniu ostatniego jaja, w związku z czym młode rozwijają się jednocześnie i nie ma między nimi różnic w wielkości. Jaja wysiadywane są przez okres około 28 dni wyłącznie przez samicę.
Pisklęta są okryte krótkim, białym puchem i opuszczają gniazdo po 28–35 dniach. Po dwóch tygodniach zaczynają latać, a po około miesiącu, w sierpniu, młode są już samodzielne i opuszczają terytorium rodziców.
Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową, wymaga ochrony czynnej.
Ochrona gatunku powinna więc polegać przede wszystkim na pozostawianiu dostępu do miejsc dogodnych do założenia gniazda lub wieszaniu skrzynek lęgowych o specjalnej konstrukcji.
Źródło: niezalezna.pl
