Piotr Dmitrowicz

Osiemdziesiąt lat temu, 27 stycznia 1945 roku, Armia Czerwona dotarła do niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Auschwitz. Zakończyło się piekło tych, którzy cudem przetrwali, ale ich widok zszokował nawet tych doświadczonych i obeznanych z okrucieństwem wojny żołnierzy. Aleksander Woroncow, operator wojskowej ekipy filmowej, która filmowała niemiecki obóz wspominał: „Naszym oczom ukazał się straszliwy widok: ogromna ilość baraków […] W wielu z nich leżeli na pryczach ludzie. Były to szkielety obleczone skórą, z nieobecnym wzrokiem.[…]Wspomnienia stamtąd zachowałem na całe moje życie. To wszystko było najbardziej poruszające i najstraszniejsze, co zobaczyłem i sfilmowałem podczas wojny. Czas nie ma władzy nad tymi wspomnieniami. Nie wycisnął on z mej pamięci wszystkich okropności, które zobaczyłem i nagrałem”.

70 lat temu, 24 lutego 1953 roku, w więzieniu przy Rakowieckiej w Warszawie, komunistyczne władze zamordowały gen. Emila Fieldorfa. Dzielny żołnierz Legionów Polskich, bohater wojny 1920 roku, dowódca Kedywu Komendy Głównej AK i konspiracyjnej organizacji „Nie”, nie dał się złamać bezpiece. Konsekwentnie odmawiał współpracy i zdrady swoich podwładnych. Za nim jeszcze zapadł formalny wyrok od jednego z oprawców usłyszał: „Jeśli tak, to między nami wszystko skończone. Nie skorzystaliście z niesamowitej 12 okazji. Za prawie że nic mogliście uratować życie. Teraz już nam nie jesteście potrzebni. Pożałujecie. Będziecie wisieć”.

80 lat temu, 21 stycznia 1940 roku, mieszkańcy podolskiego Czortkowa i okolic zorganizowali pierwsze w trakcie II wojny światowej powstanie. Garstka patriotów rzuciła wyzwanie czerwonej machinie zbrodni. Czortków doświadczony piekłem sowieckiej, niemieckiej i ponownie sowieckiej okupacji, to też przykład potworności jakie były udziałem setek miast, miasteczek i wsi na Kresach.

40 lat temu Jan Paweł II odwiedził po raz pierwszy Polskę. Jego pielgrzymka „zmieniła oblicze tej ziemi”. Nie sposób sobie wyobrazić powstania „Solidarności” i upadku komunizmu bez tego, co stało się w czerwcu 1979 roku.