Żołnierze z AK nawiązywali do tradycji powstańców styczniowych
Archiwum Akt Nowych udostępniło oryginalne archiwalia z XX w. Wśród nich jest rozkaz powołania Kedywu AK z 22 stycznia 1943 r. Kierownictwo Dywersji AK powstało dokładnie w 80. rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego. Konspiratorzy AK i z okresu PRL często nawiązywali do tradycji z 1863 r.
Pamięć o Powstaniu Styczniowym w okresie II RP i w latach II wojny światowej była niezwykle silna. Do wydarzeń z 1863 r. nawiązywali zarówno konspiratorzy AK, jak i działacze opozycji antykomunistycznej w okresie PRL. Z okazji 160. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego prezentujemy archiwalia z rożnych okresów, by pokazać w jaki sposób etos powstańczy kształtował młode pokolenia w niepodległej Polsce okresu międzywojennego, konspiratorów AK oraz z okresu PRL.
– powiedział PAP historyk AAN Rafał Kierzkowski.
Wśród udostępnionych unikatów był m. in. oryginalny rozkaz nr. 84 "Uporządkowanie odcinka walki czynnej" z 22 stycznia 1943 r. - dokument powołania Kierownictwa Dywersji (Kedywu AK). Wydał go Komendant Główny Armii Krajowej gen. Stefan Rowecki "Grot". Pierwszym dowódcą Kedywu KG AK był płk Emil August Fieldorf "Nil".
Data powołania Kedywu przez gen. +Grota+ nie była dziełem przypadku. Tego dnia obchodzono potajemnie 80. rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego. Rozkaz był przełomowy, ponieważ uporządkował istniejące już struktury AK i tworzył Kedyw z myślą o eskalacji działań zbrojnych przeciw okupantowi.
– mówił Kierzkowski.
Polskie Państwo Podziemne, w tym także AK wzorowało się na konspiracji z 1863 r. – wykorzystano wzorce postaw i organizacji. W II RP i podczas wojny powstańcy byli nie tylko przewodnikami duchowymi, ale także autorytetami w zakresie taktyki, strategii oraz metod działań dywersyjnych przeciw okupantowi wypracowanych podczas Powstania Styczniowego.
W Archiwum Akt Nowych zaprezentowano także materiały opozycji antykomunistycznej okresu PRL, które również nawiązywały do tradycji Powstania Styczniowego. Wśród nich jest oryginalny akt założenia Polskiej Partii Niepodległościowej (PPN) z 22 stycznia 1985 r. Polska Partia Niepodległościowa - podziemna partia polityczna powstała 22 stycznia 1985 r. z inicjatywy byłych działaczy KPN: Romualda Szeremietiewa, Tadeusza Stańskiego, Zygmunta Goławskiego, Tadeusza Jandziszaka i Macieja Pstrąg-Bieleńskiego. Miała być organizacją kadrową opartą na "młodzieży szkolnej, środowisku byłych członków i działaczy KPN, środowiskach katolickich i inteligencji".
Źródło: pap.pl, aan.pl
