Rwa kulszowa zwykle pojawia się w niespodziewanym momencie. Często nazywana atakiem korzonków nerwowych, to przeszywający, paraliżujący ból pleców i nóg, który ma przykrą tendencję do nawracania. Jakie są przyczyny, objawy rwy kulszowej oraz jak przebiega leczenie?
Rwa kulszowa, inaczej atak korzonków nerwowych, jest zespołem objawów związanych z uciskiem na nerw kulszowy, który jest największym nerwem obwodowym, znajdującym się w organizmie człowieka. Nerw kulszowy rozmieszczony jest od tylnej części uda, przez goleń, aż do stopy. Charakterystycznym objawem rwy kulszowej jest nagły, niespodziewany oraz wyjątkowo dokuczliwy ból w okolicy lędźwiowej, czemu często towarzyszy odrętwienie niektórych odcinków kręgosłupa. Ból ten objawia się na skutek mechanicznego nacisku uszkodzonego krążka (dysku) międzykręgowego na korzenie nerwowe. Zazwyczaj pojawia się na skutek zmian zwyrodnieniowych kręgosłup, które postępują wraz z wiekiem.
Nerw kulszowy to jeden z najdłuższych nerwów w ciele człowieka, który jest połączeniem korzeni nerwowych L4 i L5 oraz S1-S3, biegnąc wspólnie, zaopatrują ruchowo i czuciowo kończynę dolną. Nagły bądź stały ucisk na nerw kulszowy może zaburzać jego funkcjonowanie.
Przyczyną ucisku na nerw kulszowy mogą być:
Charakterystyczne objawy rwy kulszowej to przede wszystkim ból, promieniujący od kręgosłupa lędźwiowego przez pośladek, na tył uda i łydki, niekiedy aż do stopy. Często ból określany jako rozdzierający, ciągnący bądź kłujący. Dodatkowo mogą towarzyszyć objawy neurologiczne, które spowodowane są uciskiem nerwów, jak zaburzenia czucia na skórze kończyny, drętwienie, mrowienie, niedowład stopy czy osłabienie odruchów. Rwa kulszowa zwykle atakuje tylko jedną stronę ciała.
Typowe objawy rwy kulszowej obejmują:
Co robić w razie wystąpienia objawów rwy kulszowej? Silna rwa kulszowa wymusza zwykle ograniczenie obciążania oraz wszelkich zbędnych ruchów kręgosłupa. Najlepszym rozwiązaniem jest pozostanie w łóżku, w pozycji leżącej na boku, z ugiętymi nogami w kolanach lub w pozycji na plecach z podłożeniem poduszki pod kolana, może przynieść ulgę już po 1-2 dniach. Nie zaleca się pozostawanie przez dłuższy czas w unieruchomieniu. W przypadku gdy ból utrzymuje się przez 3-4 dni najlepiej będzie udać się na konsultację lekarską.
W złagodzeniu bólu pomocne okażą się leki przeciwbólowe, dostępne bez recepty. Miejscowo ulgę mogą przynieść także maści oraz żele, które w swoim składzie będą zawierały składniki przeciwbólowe oraz przeciwzapalne czy też okłady rozgrzewające lub chłodzące.
Pilna wizyta u lekarza specjalisty jest wskazana, kiedy:
Leczenie rwy kulszowej jest zależne od nasilenia dolegliwości bólowych oraz przyczyn schorzenia. Po pierwsze należy stosować metody zachowawcze, a więc środki farmakologiczne łągodzące objawy:
W ostrej fazie choroby należy stosować środki przepisane przez lekarza, a do tego niezbędny jest odpoczynek. W momencie ustąpienia objawów bólowych oraz stanu zapalnego, może zostać wdrożona fizykoterapia oraz masaże. Niekiedy zachodzi konieczność noszenie usztywniającego gorsetu lędźwiowo-krzyżowego.
W fizjoterapii stosuje się:
Jeżeli inne metody nie dają żadnej poprawy bądź są niewskazane ze względu na stan zdrowia, warto udać się do neurochirurga, który może zalecić leczenie operacyjne rwy kulszowej. Główne wskazania to: