„Vivat fundator wojska” – szablę z Powstania Styczniowego odnaleziono w Bułgarii
W Muzeum Archeologicznym w Wielkim Tyrnowie, w Bułgarii, do zbadania historii tajemniczej szabli powołano specjalny zespół. Zabytek znaleziono w jednej z okolicznych wiosek. Pracownicy muzeum, do którego trafił, widząc polskie napisy zwrócili się do prof. Piotra Dyczka z Ośrodka Badań nad Antykiem UW, który prowadzi projekty w Bułgarii.
Okazało się, że to tzw. szabla patriotyczna, popularna w latach 1861-1864 na terenie Galicji. Była to broń wzorowana na XVIII-wiecznych szablach i karabelach z motywami patriotycznymi – wizerunkiem polskiego Orła i litewskiej Pogonii oraz napisami: „Vivat najwyższa władza szlachty, Vivat Wolne Sejmiki i Posły” oraz „Vivat Szlachcic Pan i fundator wojska, Vivat wola i dobro powszechności”.
Szabla była prawdopodobnie zdobyczą oficera armii carskiej biorącego udział w tłumieniu Powstania Styczniowego w 1863 i 1864 roku. Przerobiona bowiem została na taką, którą wygodnie walczy się z konia – taki typ broni nazywa się szaszak, a charakteryzuje się rękojeścią otwartą z rozdwojoną głowicą. Być może oficer ten walczył podczas wojny rosyjsko-tureckiej w okolicach Tyrnowa.
Warszawscy archeolodzy prowadzą tam badania starożytnego obozu legionowego Novae (koło miasta Swisztow) wybudowanego w I w. n.e. przez rzymski legion, jako stała baza I Legionu Italskiego na granicy cesarstwa.
Źródło: pap.pl
