Renesansowy biskup Poznania, twórca pierwszej akademii poznańskiej
500-lecie śmierci Jana Lubrańskiego, biskupa poznańskiego, założyciela działającej w Poznaniu i noszącej jego imię akademii, uczczono w niedzielę w Buku (Wielkopolskie). Jubileuszowej mszy przewodniczył metropolita poznański abp Stanisław Gądecki.
Jan Lubrański herbu Godziemba urodził się w 1456 roku. Był biskupem poznańskim w latach 1498–1520. Podejmował szereg inicjatyw, które przyczyniły się do rozwoju kultury i nauki – zwłaszcza w Wielkopolsce. Założona przez niego akademia była pierwszą w Poznaniu uczelnią o charakterze szkoły wyższej. Biskup zmarł 23 maja 1520 roku w Buku. Wcześniej przez wiele lat dbał o rozwój gospodarczy tego miasta, tam też mieściła się lokalna rezydencja biskupia.
Metropolita poznański abp Stanisław Gądecki podkreślił w homilii, że Jan Lubrański należy do najwybitniejszych poznańskich biskupów. Przypomniał też jego liczne związki z Bukiem.
Biskup Lubrański za swojego życia dbał o rozwój gospodarczy tego miasta, nadając miejscowym cechom przywileje, zabezpieczając miasto przed grabieżami, rozbudowując mury miejskie i poszerzając jego granice. Buk posiadał też lokalną rezydencję biskupią, dzięki czemu w tym mieście gościło wielu dostojników, nie wyłączając królów. W tejże rezydencji biskupa Lubrańskiego zastała śmierć.
– mówił abp Gądecki.
Metropolita poznański podkreślał liczne zasługi biskupa dla diecezji, Kościoła poznańskiego, jego działalność polityczną i na polu upowszechniania nauki. Wskazał, że w jego czasach poznański dwór biskupi "promieniował renesansowym humanizmem". Przypomniał też, że pod koniec życia biskup Lubrański przystąpił do tworzenia wyższej szkoły w Poznaniu.
Nowa instytucja miała przede wszystkim kształcić duchownych, pobierających do tej pory nauki w szkole katedralnej. Mimo daleko idących aspiracji, biskup nie był w stanie utworzyć pełnego uniwersytetu, bo na przeszkodzie temu stał duży autorytet Akademii krakowskiej a także brak odpowiednich sił profesorskich.
– powiedział.
Abp Gądecki wskazał, że poza licznymi i ważnymi inwestycjami prowadzonymi na terenie wyspy katedralnej - Ostrowa Tumskiego, biskup wzniósł w Poznaniu także szpital i kościół św. Stanisława.
Bp Lubrański zmarł nagłą śmiercią w nocy z 22 na 23 maja roku 1520 w Buku. 3 czerwca pochowano go w głównej nawie katedry. Pomnik z piaskowca wystawiony staraniem jego następcy, biskupa Piotra Tomickiego, został zniszczony podczas katastrofy katedry w roku 1790.
Po mszy abp Stanisław Gądecki poświęcił w Sanktuarium Matki Bożej Literackiej w Buku okolicznościową tablicę upamiętniającą biskupa Jana Lubrańskiego.
Źródło: pap.pl
