Nawrocki w wywiadzie dla #GP: Silna Polska liderem Europy i kluczowym sojusznikiem USA Czytaj więcej w GP!

Nie lekceważ tych objawów. Gdy je zauważysz – szukaj specjalisty

Nowotwory ginekologiczne nadal pozostają znaczącym wyzwaniem dla zdrowia publicznego. Choć liczba zachorowań systematycznie rośnie, możliwe jest ograniczenie liczby zgonów dzięki skutecznej profilaktyce i wczesnej diagnozie.

Nie lekceważ tych objawów. Gdy je zauważysz – szukaj specjalisty
Nie lekceważ tych objawów. Gdy je zauważysz – szukaj specjalisty
Andrea Piacquadio/pexels
  • Nowotwory ginekologiczne to nadal duży problem zdrowia publicznego w Polsce.
  • W 2020 r. na trzy najczęstsze nowotwory ginekologiczne: raka trzonu macicy, jajnika i szyjki macicy zachorowało w Polsce ponad 10 tys. kobiet, a ponad 6 tys. zmarło z ich powodu.
  • Rokowania pacjentek z nowotworami ginekologicznymi w Polsce są gorsze niż w krajach Europy Zachodniej.
  • Aby poprawić te statystyki, konieczna jest zmiana organizacji leczenia, udostępnianie nowoczesnej diagnostyki i terapii, a także edukacja na temat czynników ryzyka i możliwości zapobiegania.

W roku 2020 w Polsce ponad 10 tysięcy kobiet zachorowało na trzy najczęstsze nowotwory ginekologiczne: raka trzonu macicy, jajnika i szyjki macicy, a ponad 6 tysięcy z nich straciło życie z ich powodu. Niestety, rokowania pacjentek z tymi nowotworami wciąż są gorsze niż średnia europejska. Szanse na przeżycie pięciu lat są nawet o 20 punktów procentowych niższe niż w krajach Europy Zachodniej. Eksperci są zgodni, że aby poprawić te alarmujące statystyki, konieczne jest wprowadzenie zmian w organizacji opieki nad pacjentkami z nowotworami ginekologicznymi, umożliwienie im dostępu do nowoczesnych metod diagnostyki i terapii, a także zwiększenie świadomości na temat czynników ryzyka i sposobów zapobiegania.

Wzrost zachorowań

Największy wzrost zachorowań w grupie nowotworów ginekologicznych odnotowuje się w przypadku raka trzonu macicy. To zjawisko jest częściowo wynikiem starzenia się społeczeństwa i wzrostu liczby otyłych kobiet. Otyłość, często współistniejąca z cukrzycą i brakiem aktywności fizycznej, jest jednym z głównych czynników ryzyka rozwoju tego nowotworu.

Profilaktyka onkologiczna

Profilaktyka wtórna raka endometrium jest ograniczona, ponieważ nie istnieją badania przesiewowe, które mogłyby zmniejszyć śmiertelność z jego powodu. Niemniej jednak zaleca się kobietom coroczne badania ginekologiczne z ultrasonografią przezpochwową, zwłaszcza jeśli występują czynniki ryzyka.

Czynniki ryzyka raka endometrium:

  • otyłość, 
  • nadciśnienie,
  • cukrzyca. 


Nie lekceważ tych objawów

Rak endometrium może przebiegać bezobjawowo, dlatego ważne jest, aby regularnie wykonywać badania profilaktyczne. Wczesne wykrycie raka endometrium zwiększa szanse na wyleczenie. Nieregularne krwawienia z dróg rodnych, zwłaszcza między miesiączkami lub po menopauzie, są częstym objawem raka endometrium.

Najczęstsze objawy raka endometrium:

  • nietypowe krwawienia z dróg rodnych, takie jak:
  • krwawienia między miesiączkami
  • krwawienia po menopauzie
  • obfite miesiączki
  • plamienia między miesiączkami
  • ból w podbrzuszu
  • uczucie ucisku lub pełności w podbrzuszu
  • częste oddawanie moczu
  • nietrzymanie moczu
  • zaparcia
  • utrata masy ciała
  • zmęczenie
  • bóle kości


Jeśli masz jakiekolwiek z tych objawów, należy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem. Ważne jest, aby pamiętać, że nie wszystkie kobiety z rakiem endometrium doświadczają objawów. Dlatego regularne badania profilaktyczne są tak ważne.

Niestety, w ostatnich dwóch dekadach odnotowano znaczący wzrost liczby zgonów z powodu raka endometrium w Polsce. Przyczyny tego wzrostu nie są w pełni zrozumiane, ale stanowią nim głównie przypadki zaawansowanego raka endometrium i nawrotowego.

Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Ginekologii Onkologicznej, każda pacjentka z rakiem endometrium powinna być poddawana klasyfikacji molekularnej guza. Jest to ważne, ponieważ wprowadzono nowe skuteczne terapie, zwłaszcza immunoterapię, która jest efektywna w przypadku raka endometrium z defektem genów naprawy niedopasowań i wysoką niestabilnością mikrosatelitarną.

W przypadku raka jajnika, głównym problemem jest późne rozpoznanie, często na III lub IV stopniu zaawansowania, ponieważ objawy w początkowych stadiach są niespecyficzne lub brak ich w ogóle. Specjaliści zalecają regularne wizyty u ginekologa oraz badania ultrasonograficzne przezpochwowe, co pozwala na wcześniejsze wykrycie tej choroby.

Skuteczne terapie

W ostatnich latach wprowadzono nowe skuteczne terapie na raka jajnika, zwłaszcza inhibitory PARP, co stanowi przełom w leczeniu tej choroby. Jednym z refundowanych od stycznia 2022 roku leków jest niraparib, który może być stosowany u pacjentek z zaawansowanym rakiem jajnika bez mutacji w genach BRCA1/BRCA2.

Rak szyjki macicy jest nowotworem, który można by niemal całkowicie wyeliminować dzięki profilaktyce, zwłaszcza szczepieniom przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego HPV. Niestety, nadal niewielki odsetek Polek korzysta z badań cytologicznych. Świadomość i zachęcanie do profilaktyki, zarówno w postaci badań kontrolnych, jak i szczepień przeciwko HPV, są kluczowe, aby zmniejszyć śmiertelność z powodu nowotworów ginekologicznych.

Podsumowanie:
Nowotwory ginekologiczne to poważna choroba, która może doprowadzić do śmierci. Aby zmniejszyć ryzyko zachorowania, należy regularnie wykonywać badania kontrolne, takie jak cytologia, USG przezpochwowe i badanie ginekologiczne.
W przypadku raka szyjki macicy, jedynym sposobem na jego wyeliminowanie jest profilaktyka pierwotna, czyli szczepienie przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego HPV.
W Polsce od czerwca 2023 r. trwa powszechny program bezpłatnych szczepień przeciwko HPV dla nastolatków w wieku 12 i 13 lat.
Ważne jest, aby kobiety nie lekceważyły objawów nowotworów ginekologicznych, takich jak nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych, bóle podbrzusza czy bóle pleców. W przypadku wystąpienia tych objawów należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza ginekologa.

 



Źródło: Niezalezna.pl, PAP, dziennikarze.org, Agencja Deva

#nowotwory ginekologiczne #ryzyko rozwoju nowotwora #krwawienia z dróg rodnych #rak endometrium

MaŁu