"Polskę i Rosję wiele łączy", "Polacy chcą i potrafią 'wczuć się w Rosję'", "doceniamy rolę Władimira Putina", "Rosja jest sojusznikiem Zachodu" w zwalczaniu "neotradycjonalistycznego radykalizmu i terroryzmu", a car Aleksander zaskarbił sobie sympatię Polaków. Z takimi tezami pojechał w 2008 r. na spotkanie z ministrem Ławrowem ówczesny szef MSZ Radosław Sikorski. Dokumenty te ujawnili Sławomir Cenckiewicz i Michał Rachoń, autorzy serialu dokumentalnego "Reset", którego pierwszy odcinek można było dziś zobaczyć w TVP.
"Reset" to filmowa opowieść o polityce Donalda Tuska wobec Rosji z lat 2007-2014. Pierwszy odcinek tego świetnie zrealizowanego, trzymającego w napięciu serialu dokumentalnego mogliśmy obejrzeć dzisiaj. Jest to arcyciekawy prolog do następnych odcinków, pokazujący, jak wyglądała Rosja, z którą jednał się od 2007 r. Tusk. Rozmówcy autorów - m.in. Edward Lucas, Ahmed Zakajew, Jurij Fielsztinski i Bill Browder - dowodzą, że w latach 2007-2008 nie ulegało wątpliwości, iż Kremlem rządzą terroryści i mordercy, nieobawiający się sięgać po takie środki jak otrucia, wysadzanie w powietrze własnych obywateli, zabójstwa dziennikarzy, czystki etniczne i zbrojne podboje.
Ale pierwszy odcinek "Resetu" opowiada nie tylko o putinowskiej Rosji, lecz także o pierwszych działaniach rządu Tuska, który już w pierwszych miesiącach funkcjonowanie postawił na zbliżenie z bandycką Moskwą, umożliwiając Putinowi integrację z unijnymi i międzynarodowymi strukturami gospodarczymi (OECD, umowa PCA2). Serial pokazuje też, z jakimi "tezami" jechał Radosław Sikorski na spotkanie z Siergiejem Ławrowem na początku 2008 r. W przygotowanych przez Jarosława Bratkiewicza (Departament Polityki Wschodniej MSZ) "Tezach odnośnie do filozofii stosunków polsko-rosyjskich (na rozmowę z min. S. Ławrowem)" czytamy, że "Polskę i Rosję wiele łączy" - jak np. "słowiańska bliskość etniczna".
W "Tezach" na spotkanie Sikorski-Ławrow Bratkiewicz podkreśla też, że "car i król polski Aleksander I [...] zaskarbił sobie sympatię Polaków i stał się bohaterem dziękczynnej pieśni Boże, coś Polskę". W notatce nie ma ani słowa, że ów utwór (pierwotnie pod tytułem "Pieśń narodowa za pomyślność króla") nie był spontanicznie stworzonym dziełem, lecz powstał na zamówienie... prześladowcy Polaków księcia Konstantego. I że Polacy tak "kochali" cara, że zdanie oficjalnego refrenu "Naszego Króla zachowaj nam Panie!" już po roku zastąpili słowami "Naszą ojczyznę racz nam wrócić, Panie".
W "tezach" jest też mowa o tym, że "Polacy chcą i potrafią 'wczuć się w Rosję' oraz życzliwie ją zrozumieć". MSZ-owski dokument z 2008 r. podkreśla też:
"Jesteśmy zainteresowani zacieśnianiem pomiędzy światem Zachodu a Rosją, zwłaszcza w obliczu sprzeczności i problemów na linii Północ i Południe, takich jak wywołana trudnościami modernizacji i złym rządzeniem frustracja społeczeństw Południa, wynikający stąd neotradycjonalistyczny radykalizm i terroryzm. Rosja jest sojusznikiem Zachodu/Północy w zwalczaniu powyższych niebezpiecznych zjawisk i przyczyn je rodzących. [...] Istotne znaczenie w zapewnianiu wspólnego bezpieczeństwa i dobrobytu odgrywa współpraca Rosji z Zachodem w sferze energetyki".
Tezy o „filozofii stosunków polsko-rosyjskich” z 16 stycznia 2008 r. Dla min. Radosława Sikorskiego na rozmowę z Sergiejem Ławrowem. Odcinek 1 #Reset Archiwum MSZ @michalrachon @tvp_info Ale to tylko skromny początek… 8 luty 2008 r. się zbliża… pic.twitter.com/zEMkGmHKBo
— Sławomir Cenckiewicz (@Cenckiewicz) June 12, 2023
Niezwykłym momentem w filmie jest rozmowa z Anną Fotygą, która opowiada, że gdy jako minister spraw zagranicznych w rządzie PiS opracowała twarde zastrzeżenia blokujące negocjacje UE-Rosja ws. handlu (z powodu restrykcji nałożonych przez Moskwę na polską żywność), do podpisu przedstawiono jej... znacznie złagodzoną wersję zapisów. Do dziś nie wiadomo, kto (w MSZ?) za tym stał.
Świetnie zrobiony i zmontowany film. Bardzo merytoryczny oraz udokumentowany. Niesamowita ścieszka dziękowa. Gratulacje dla @michalrachon oraz @Cenckiewicz 🤝👊 pic.twitter.com/P0reFpJKks
— Piotr Woyciechowski 🇵🇱 (@PiotrW1966) June 12, 2023