Firmy z Kazachstanu kupują na Zachodzie, a następnie sprzedają Rosji urządzenia, służące do produkcji systemów walki elektronicznej - poinformował portal śledczy The Insider.
Portal twierdzi, że zarejestrowane w Kazachstanie przedsiębiorstwa zakupiły w latach 2023-2024 produkty m.in. takich firm, jak niemiecka Rohde & Schwarz, francuska Safran Data Systems, amerykańska Mini-Circuits, czy irlandzka Farran Technology, a następnie re-eksportowały je do Rosji. Jedynie firma Askarlab od listopada 2023 r. kupiła wysokiej klasy sprzęt radiowy o wartości około dwóch mln USD - twierdzi The Insider.
Śledczy ustalili, że towary sprowadzane z Zachodu, określane eufemistycznie "towarami podwójnego zastosowania" sprzedawane były rosyjskim firmom objętym zachodnimi sankcjami. Portal dotarł do też do korespondencji pomiędzy dyrekcją jednej z kazachstańskich firm, który obiecał dostarczyć objętej sankcjami rosyjskiej firmie Dipol sprzęt hiszpańskiej firmy Keysight Technologies. Jeden z ekspertów wojskowych powiedział dziennikarzom, że produkty tej akurat firmy (choć innych też) są wykorzystywane w rozwoju i ulepszaniu rosyjskich satelitów wywiadu elektronicznego.
Dziennikarze stosowali również prowokacje, podając się za przedstawicieli moskiewskich firm pragnących zakupić towary zachodnich producentów za pośrednictwem kazachstańskich firm. Obiecywano im spotkania z przedstawicielami takich przedsiębiorstw, rezydującymi w Kazachstanie.
Tajemnicą poliszynela jest, że od czasu rozpoczęcia pełnoskalowej wojny Rosji z Ukrainą i objęcia zachodnimi sankcjami rosyjskich firm towary podwójnego zastosowania trafiają do Rosji za pośrednictwem innych państw, w tym również krajów Azji Centralnej. PKB środkowoazjatyckich krajów wzrósł w ostatnich dwóch latach znacząco - między innymi z uwagi na to, że tranzyt rosyjskich towarów idzie teraz przez te państwa.
Państwo | 2021 | 2024 | Wzrost |
---|---|---|---|
Kazachstan | 197,1 | 292,5 | 48,6% |
Kirgistan | 9,2 | 15,8 | 71,7% |
Tadżykistan | 8,9 | 13 | 46,1% |
Turkmenistan | 50 | 83,8 | 67,6% |
Uzbekistan | 69,6 | 112,6 | 61,8% |
Dane powyżej podane w miliardach USD (źródło: statisticstimes.com).
Szereg firm z Kazachstanu, Uzbekistanu czy Kirgistanu również zostało objętych sankcjami przez USA czy Wielką Brytanię, a co jakiś czas pojawiają się informacje o dodaniu to tej listy nowych przedsiębiorstw. O ewentualnych reperkusjach wobec firm zachodnich, co do których należy się domyślać, iż ich zarządy mają świadomość, do kogo ostatecznie trafiają ich towary, doniesienia się nie pojawiają.