Psychoterapia postrzegana jest coraz częściej, jako efektywna strategia radzenia sobie z problemami o charakterze psychicznym. W ramach jej głównych założeń oferowana jest pomoc osobom borykającym się z różnorodnymi trudnościami, takimi jak depresja, lęki, zaburzenia emocjonalne, czy też kwestie związane z osobowością, uzależnieniami, a także problemami z samooceną i trudnościami w relacjach interpersonalnych. Tymczasem z najnowszych danych i opracowań wynika, że stan zdrowia psychicznego Polaków pozostawia wiele do życzenia, co stawia kwestie związane z psychoterapią jako jedne z priorytetów w obszarze zdrowia publicznego.
Wokół psychoterapii narosło wiele mitów, które, niestety, mogą zniechęcać osoby potrzebujące profesjonalnej pomocy do jej poszukiwania. Z najgroźniejszymi mitami na temat psychoterapii rozprawiają się eksperci Centrum Psychoterapii „Pokonaj Lęk”, którzy jednocześnie wyjaśniają, w jakim stopniu psychoterapia jest rzeczywiście skuteczna.
To jeden z najpowszechniejszych mitów dotyczących psychoterapii. W rzeczywistości psychoterapia okazuje się być pomocna dla osób borykających się z różnorodnymi problemami, niezależnie od stopnia ich nasilenia. Cierpienie psychiczne, trudności emocjonalne czy brak satysfakcji z życia to obszary, w których psychoterapia potrafi skutecznie wspierać. Warto podkreślić, że podobnie jak nie wstydzimy się korzystać z pomocy lekarza w przypadku problemów ze zdrowiem, nawet jeśli nie są one uciążliwe w codziennym funkcjonowaniu, tak samo nie ma powodu do wstydu w przypadku korzystania z psychoterapii w obliczu trudności czy cierpienia psychicznego.
Podobieństwo do rozmowy z bliską osobą kończy się na atmosferze zrozumienia i zaufania. W rzeczywistości psychoterapia to proces prowadzony przez wykwalifikowanego i doświadczonego specjalistę, który określa cele terapeutyczne i wykorzystuje sprawdzone metody ich osiągania. Psychoterapeuta jest niezależną osobą, obiektywnie postrzegającą klienta i jego problemy, posiadającą niezbędną wiedzę psychologiczną. Istotne jest również to, że psychoterapeuta nie jest zaangażowany emocjonalnie w relację z pacjentem, co jest nie do osiągnięcia w przypadku osób znających się prywatnie.
W psychoterapii uwaga koncentruje się na aktualnym stanie danej osoby, a nie wyłącznie na dzieciństwie. Chociaż informacje na temat dzieciństwa są zbierane, aby zrozumieć, w jaki sposób kształtowało ono funkcjonowanie danej osoby, to nie zawsze jest to kluczowy obszar pracy terapeutycznej.
Długość procesu psychoterapii jest indywidualną kwestią, zależną od sytuacji, potrzeb i celów klienta. Większość procesów psychoterapeutycznych trwa kilkadziesiąt sesji. Celem psychoterapii nie jest utrzymanie klienta na sesjach przez wiele lat, ale umożliwienie mu samodzielnego radzenia sobie z trudnościami. Zastosowanie kontraktu psychoterapeutycznego pozwala na kontrolę procesu terapeutycznego zgodnie z ustalonymi założeniami.
Psychoterapia nie działa jak magiczna pigułka. W trakcie terapii określa się cele, a z pomocą psychoterapeuty pacjent podejmuje kroki w celu ich osiągnięcia. Skuteczność terapii zależy również od motywacji i zaangażowania pacjenta w proces terapeutyczny. Dla wielu osób psychoterapia jest przełomowym doświadczeniem, które zmienia życie, jednak to poczucie nie jest warunkiem koniecznym dla skuteczności terapii.
Badania nad skutecznością psychoterapii trwają od dziesięcioleci i jednoznacznie wskazują, że jest to efektywna forma pomocy. W przypadku poważniejszych zaburzeń psychicznych, połączenie psychoterapii z farmakoterapią okazuje się najskuteczniejsze. Liczne badania potwierdzają skuteczność terapii poznawczo-behawioralnej, szczególnie przy zaburzeniach lękowych i depresji. Psychoterapia online, za pośrednictwem komunikatorów internetowych, również zdaje się być równie skuteczna co tradycyjna terapia prowadzona w gabinecie.
Podsumowanie:
Psychoterapia stanowi wygodną i skuteczną formę leczenia problemów psychicznych czy trudności natury psychologicznej. Mitologizowanie tego procesu może jedynie zniechęcać osoby potrzebujące wsparcia do korzystania z terapii. Długość procesu psychoterapii to kwestia indywidualna i zależy od sytuacji, potrzeb i celów klienta. Należy pamiętać, ze psychoterapia nie działa jak magiczna pigułka, ale pomaga w osiąganiu określonych celów. Najwięcej dowodów na skuteczność psychoterapii dostarcza literatura naukowa w odniesieniu do terapii poznawczo-behawioralnej. W ostatnim czasie udowodniono również skuteczność psychoterapii online.