Konsumpcja słodzonych napojów na świecie utrzymuje stały trend wzrostowy, zwiększając się o co najmniej 16% w ciągu ostatnich trzech dekad, jak donosi czasopismo „Nature Communications”. Jednak ten wzrost nie jest jednolity; jest silnie uzależniony od regionu geograficznego.
Według najnowszego raportu z Friedman School of Nutrition Science and Policy, miejsce zamieszkania odgrywa kluczową rolę w decyzji o spożyciu słodkich napojów. Analiza danych z lat 1990, 2005 i 2018 pokazuje, że globalna konsumpcja tego typu produktów wzrosła o około 16%, ale zauważalnie różniła się regionalnie.
Słodzone napoje od dawna są uznawane za jedno z głównych zagrożeń dla zdrowia publicznego, sprzyjając otyłości i chorobom kardiometabolicznym, które są czołową przyczyną zgonów i niepełnosprawności. W wielu krajach oficjalne wytyczne zalecają, aby jedynie 5-10% dziennej kalorycznej wartości pochodziło ze spożycia cukrów, a pojedyncze porcje słodkich napojów często przekraczają te wartości. Niektóre państwa wprowadziły dodatkowe podatki na te produkty, aby wspomóc obywateli w osiągnięciu celów zdrowotnych.
Badanie doktorantki Laury Lara-Castor stanowi najnowszy obraz spożycia napojów z dodatkiem cukru wśród dorosłych w 185 krajach. Obejmuje to napoje gazowane, napoje energetyczne, soki owocowe, lemoniady, nektary itp., zawierające minimum 50 kilokalorii na porcję. Okazało się, że spożycie to różni się istotnie w zależności od regionu świata. Na przykład, w 2018 roku przeciętna osoba spożywała 2,7 porcji tych produktów tygodniowo, ale dla mieszkańców Azji Południowej było to tylko 0,7 porcji, podczas gdy w Ameryce Łacińskiej i na Karaibach było to aż 7,8 porcji.
Naukowcy zauważyli również, że globalne spożycie słodkich napojów było wyższe wśród mężczyzn niż wśród kobiet oraz wśród osób młodszych niż wśród starszych. Inne istotne czynniki to wykształcenie, miejsce zamieszkania (obszar wiejski czy miejski) oraz region pochodzenia.
Generalnie, największą skłonność do spożywania tych napojów wykazywali ludzie z wyższym wykształceniem w Afryce Subsaharyjskiej (aż 12,4 porcji tygodniowo), Azji Południowej oraz Ameryki Łacińskiej.
Na poziomie krajowym najwięcej niezdrowych napojów spożywali obywatele Meksyku (8,9 porcji na tydzień), Etiopii (7,1 porcji), USA (4,9 porcji) i Nigerii (4,9 porcji), a najmniej Indii, Chin i Bangladeszu (po 0,2 porcji tygodniowo).
Badacze podkreślają, że wyniki te sugerują potrzebę zintensyfikowania działań mających na celu zatrzymanie wzrostu spożycia napojów dosładzanych. W szczególności, regulacje marketingowe, etykietowanie żywności i podatki od napojów gazowanych powinny być skoncentrowane na tym problemie. Dodatkowo, konieczne jest rozważenie, że w niektórych obszarach świata napoje słodzone są bardziej dostępne niż świeża woda, co wymaga specjalnych strategii dostosowanych do lokalnych warunków.
Mimo wysiłków zmierzających do zmniejszenia atrakcyjności słodzonych napojów, spożycie ich nadal rośnie, zwłaszcza biorąc pod niektóre populacje, które są szczególnie bezbronne wobec agresywnego marketingu ich producentów.
Badacze podkreślają konieczność bardziej ukierunkowanych polityk mających na celu zahamowanie tego trendu.
Podsumowanie:
Spożycie słodzonych napojów jest poważnym problemem zdrowotnym, ponieważ sprzyja otyłości i chorobom serca.
Konieczne jest podjęcie działań na rzecz ograniczenia spożycia słodzonych napojów, aby poprawić stan zdrowia publicznego.