Naukowcy z Polski szukają leków na groźne choroby tropikalne
W poszukiwaniu terapii przeciwko tropikalnym chorobom wywołanym przez świdrowce, naukowcy z Polski, Niemiec i Czech współpracują nad badaniem konkretnego enzymu, który jest obecny u jednokomórkowych pasożytów. Ich celem jest zaproponowanie nowych potencjalnych leków, które byłyby skuteczniejsze i bezpieczniejsze niż obecnie dostępne środki terapeutyczne.
- Naukowcy z Polski, Niemiec i Czech prowadzi projekt mający na celu opracowanie nowych leków na choroby tropikalne powodowane przez świdrowce.
- Celem projektu jest opracowanie inhibitorów enzymu ALPH1, który jest niezbędny dla świdrowców.
- Naukowcy planują systematycznie szukać i charakteryzować inhibitorów enzymu ALPH1.
Świdrowce są odpowiedzialne za powstawanie groźnych chorób zakaźnych tropikalnych, szczególnie niebezpiecznych dla ludności zamieszkującej ubogie obszary wiejskie. Dotychczasowe leki stosowane w leczeniu tych schorzeń charakteryzują się poważnymi ograniczeniami: są toksyczne, pasożyty łatwo rozwijają odporność na ich działanie, a mechanizm ich funkcjonowania nie jest w pełni zrozumiany, co utrudnia wprowadzanie ulepszonych wersji lub dostosowanie do zmieniających się warunków.
Tajemnica enzymu ALPH1
Badacze z Polski, Niemiec i Czech planują przeprowadzić badania nad możliwością stworzenia nowych leków, skupiając się na enzymie ALPH1 obecnym u świdrowców. Dr. Maria Górna z Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych Uniwersytetu Warszawskiego będzie kierować projektem po stronie polskiej. Współpracować będzie z dr. Susanne Kramer z Julius-Maximilians-Universität Würzburg w Niemczech oraz dr. Martinem Zoltnerem z Uniwersytetu Karola w Pradze (Biocev, Czech Republic Center for Research of Pathogenicity and Virulence of Parasites).
Świdrowce są przyczyną takich chorób jak trypanosomoza afrykańska (HAT), choroba Chagasa i leiszmaniozy, które Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zalicza do zaniedbywanych chorób tropikalnych. Dr. Górna podkreśla, że brakuje skutecznych, nietoksycznych i łatwych w stosowaniu leków w leczeniu leiszmaniozy i choroby Chagasa.
Enzym ALPH1 jest atrakcyjnym celem dla opracowania leku, ponieważ:
- jest niezbędny dla świdrowców,
- nie występuje u ssaków,
- został już dokładnie scharakteryzowany.
Choroba Chagasa – objawy
Choroba Chagasa dotyka około 8-10 milionów ludzi i powoduje 14 tysięcy zgonów. Leiszmaniozy stanowią spektrum chorób, od łagodnej leiszmaniozy skórnej, która często samoistnie się goi, przez bardziej agresywną odmianę leiszmaniozy śluzówkowo-skórnej, aż po leiszmaniozę trzewną, która jest śmiertelna w przypadku braku leczenia. WHO alarmuje, że 600 milionów ludzi jest zagrożonych leiszmaniozą trzewną, a rocznie zgłaszanych jest od 50 tysięcy do 90 tysięcy nowych przypadków, co skutkuje od 26 tysięcy do 65 tysięcy zgonów rocznie.
Choroba Chagasa – leczenie
Leczenie choroba Chagasa opierało się do niedawna na przestarzałych i toksycznych lekach. Sytuacja ta uległa poprawie dzięki nowym schematom terapeutycznym i nowym lekom, takim jak feksinidazol przeciwko T. brucei gambiense, który został niedawno zatwierdzony. Niemniej jednak pasożyt może rozwinąć oporność na feksynidazol i inne leki nitroimidazolowe.
Wszystkie dotychczas zatwierdzone leki przeciwko świdrowcom zostały znalezione przez badania fenotypowe, a większość z nich to leki o zmienionym przeznaczeniu, opracowane pierwotnie do innych celów. Mechanizm ich działania jest często niewystarczająco zrozumiany, co oznacza, że nie można ich ulepszyć ani dostosować do ewentualnych mutacji prowadzących do oporności.
Nowe rodzaje terapii chorób tropikalnych
Enzym ALPH1, obecny u świdrowców, stanowi atrakcyjny cel dla potencjalnych leków z kilku powodów. Po pierwsze, jest on niezbędny dla świdrowców, ponieważ odpowiada za dekapowanie mRNA, czyli drugi etap rozpadu informacyjnego RNA. Po drugie, rodzina enzymów podobnych do ALPH1 nie występuje u ssaków, co zmniejsza ryzyko działań niepożądanych u ludzi. Po trzecie, enzym ALPH1 jest szczegółowo poznany pod względem biochemicznym i komórkowym, co pozwala na jego produkcję w bakteriach w postaci aktywnego i rozpuszczalnego białka. Potencjalne leki można testować zarówno na czystym białku ALPH1, jak i na żywych pasożytach.
Podsumowanie:
W ramach projektu naukowcy podejmą systematyczne badania nad inhibitorami enzymu ALPH1 u świdrowców, dążąc do opracowania skutecznych terapii na choroby wywołane przez te pasożyty. Projekt ten zdobył wsparcie finansowe po przeprowadzeniu oceny przez niemiecką Deutsche Forschungsgemeinschaft oraz uzyskał akceptację od Narodowego Centrum Nauki i Czech Science Foundation (GACR).
Wyniki projektu mogą mieć istotne znaczenie dla opracowania nowych, skutecznych i bezpiecznych leków na choroby tropikalne powodowane przez świdrowce. Choroby te stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia i życia milionów ludzi na całym świecie.
Źródło: Niezalezna.pl
