Media społecznościowe są potężnym narzędziem, które może łączyć ludzi i zapewniać wsparcie społeczne. Jednak dla niektórych osób korzystanie z nich może stać się problematyczne, prowadząc do depresji, lęków, stresu i osamotnienia. Najnowsze badania opublikowane w czasopiśmie „Journal of Medical Internet Research” sugerują, że terapia jest skuteczną metodą leczenia osób, u których zdiagnozowano silne uzależnienie od mediów społecznościowych.
Według szacunków w 2022 roku z co najmniej jednego rodzaju mediów społecznościowych korzystało na świecie 4,6 miliarda ludzi. Portale te znacząco zmieniły sposób, w jaki ludzie komunikują się, nawiązują relacje i postrzegają siebie nawzajem.
Choć niektóre badania pokazują, że media społecznościowe mogą przynosić korzyści użytkownikom i być źródłem wsparcia społecznego. Jednak ich stosowanie może być problematyczne, gdy zakłóca codzienne czynności i prowadzi do złego stanu zdrowia psychicznego, w tym depresji, lęku, stresu i samotności.
W celu poprawy zdrowia psychicznego użytkowników mediów społecznościowych stosuje się różne metody, w szczególności abstynencję lub ograniczanie czasu spędzanego w serwisach społecznościowych, w tym techniki wywodzące się z terapii poznawczo-behawioralnej (CBT).
Naukowcy z University College London przeanalizowali dane zebrane w 23 badaniach przeprowadzonych na całym świecie w latach 2004–2022.
Stwierdzono, że różne interwencje dotyczące problematycznego korzystania z mediów społecznościowych poprawiają dobrostan psychiczny badanych. Poprawa była szczególnie zauważalna w przypadku objawów depresyjnych – aż o 70 proc. badania wykazały znaczną poprawę w tym obszarze.
Interwencje oparte na terapii były najskuteczniejsze w 83% przypadków. Jak wynika z badań, poprawiły one samopoczucie psychiczne badanych osób, natomiast samo ograniczenie korzystania z mediów społecznościowych okazało się skuteczne jedynie u 20 proc. badań naukowych oraz całkowite wycofanie się z mediów społecznościowych – w 25 proc. badania.
Naukowcy nie byli zaskoczeni faktem, że najbardziej skuteczne były interwencje bazujące na terapii poznawczo-behawioralnej (CBT). W tych interwencjach terapeuci pomagają pacjentom zidentyfikować i zmienić negatywne myśli i zachowania związane z korzystaniem z mediów społecznościowych.
Pracownicy medyczni i terapeuci powinni mieć świadomość, że samo ograniczenie czasu spędzanego w mediach społecznościowych może nie przynieść oczekiwanych rezultatów. W przypadku osób, które doświadczają negatywnych skutków korzystania z mediów społecznościowych, terapia jest często konieczna, aby pomóc im poradzić sobie z problemem.
Oto kilka wskazówek, które mogą pomóc osobom, które zmagają się z uzależnieniem od mediów społecznościowych:
Autorzy analizy mają nadzieję, że uzyskane wyniki pomogą w opracowaniu rekomendacji i zaleceń dla lekarzy i decydentów w zakresie najlepszych metod radzenia sobie z problematycznym korzystaniem z mediów społecznościowych. Konieczne są jednak dalsze prace, aby ocenić, kto może odnieść największe korzyści z tych interwencji.