Związek Sowiecki – pokojowe państwo na peryferiach czy potencjalny agresor? - TRANSMISJA
We wtorek, 27 czerwca o 17.30 zapraszamy na wykład prof. Marka Kornata "Związek Sowiecki – pokojowe państwo na peryferiach czy potencjalny agresor?" Wykład jest częścią cyklu pt.
We wtorek, 27 czerwca o 17.30 zapraszamy na wykład prof. Marka Kornata "Związek Sowiecki – pokojowe państwo na peryferiach czy potencjalny agresor?" Wykład jest częścią cyklu pt. "Dlaczego II wojna światowa zaczęła się w Polsce? Ład wersalski a pokój w Europie."
Prof. Marek Kornat o najbliższym wykładzie:
Wykład będzie polemiką z poglądami historyków, którzy postrzegają Związek Sowiecki jako utraconego współobrońcę pokoju. Chcę sprzeciwić się tezie, jakoby Związek Sowiecki można było pozyskać do walki przeciwko agresywnym Niemcom i wraz z nim stworzyć koalicję uniemożliwiającą tak stosunkowo łatwe wywołanie II wojny światowej, jak udało się to Hitlerowi w 1939 roku.
W moim przekonaniu Związek Sowiecki nie widział korzyści w obronie systemu wersalskiego. Nie uczestniczył on w jego tworzeniu i postrzegał jako wymierzony w swoje interesy. Uważano, że twórcy ładu wersalskiego chcieli Rosję zdegradować, zepchnąć na margines życia międzynarodowego i ujarzmić. W związku z tym obalenie ładu wersalskiego od początku stanowiło fundamentalny cel dyplomacji i polityki sowieckiej.
Część zachodnich historyków (zwłaszcza rewizjonistów) ujawnia swoje prosowieckie zapatrywania, twierdząc że cele polityki sowieckiej były inne, a w każdym razie zmieniły się w latach 1933-1934. Związek Sowiecki miał się wówczas stać państwem pragnącym bronić pokoju. Niestety, nieporozumienia polsko-sowieckie zniweczyły możliwość pozyskania Moskwy dla wielkiej sprawy pokojowego status quo w Europie. Polska zostaje więc obwiniona o to, że porzucona Rosja Sowiecka wybrała alternatywny kurs na zbliżenie z Niemcami i doszło do paktu Ribbentrop-Mołotow.
Polemika z tymi opiniami nie jest trudna, historyk ma bowiem do dyspozycji rozmaite wypowiedzi przywódców sowieckich – zwłaszcza Lenina i Stalina – którzy wysuwali teorię nieubłaganej walki między socjalizmem i kapitalizmem, między pierwszym „państwem proletariackim” na świecie, jakim miała być sowiecka Rosja, a światem kapitalistycznym. W trakcie wykładu przedstawię teorię „drugiej wojny imperialistycznej”, którą stworzył Lenin, a wyeksponował Stalin.
Obrony wymaga także polska polityka zagraniczna, która w żaden sposób nie mogła zgodzić się na współpracę ze Związkiem Sowieckim, równałoby się to bowiem z wpuszczeniem wojsk sowieckich na terytorium Polski. Znamy doświadczenie państw bałtyckich, które w 1939 roku wpuściły wojska sowieckie na swoje terytoria – przetrwały tylko pół roku. Wojska sowieckie udaremniły wszelką próbę obrony i wzięły udział w okupacji ich terytoriów. Nastąpiła długoletnia niewola – w państwach bałtyckich ustanowiono komunizm i przyłączono je do ZSRR.
Organizatorem wykładu jest Ośrodek Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego.