II wojna światowa

W połowie kwietnia 1945 roku armie trzech sowieckich frontów przystąpiły do forsowania Odry i Nysy Łużyckiej, rozpoczynając jedną z ostatnich ofensyw II wojny światowej. W świetle zachowanych relacji żołnierzy oraz raportów, bitwa o Berlin uchodzi za jedną z najkrwawszych w końcowej fazie wojny. Tylko podczas operacji berlińskiej Armia Czerwona straciła od 80 do nawet 100 tysięcy żołnierzy, a ponad 250 tysięcy zostało rannych. Obok czerwonoarmistów w walkach brało udział również tzw. Ludowe Wojsko Polskie, liczące ok. 12 tysięcy żołnierzy. Zwycięstwo Związku Sowieckiego oznaczało z jednej strony ostateczny koniec III Rzeszy Niemieckiej, z drugiej zaś – początek podziału Niemiec i zimnej wojny, która miała trwać w Europie aż do upadku Związku Sowieckiego.

W czasie II wojny światowej Matka Symplicyta Nehring przełożona warszawskiej prowincji Zgromadzenia Sióstr Świętego Feliksa z Kantalicjo, razem z siostrami zakonnymi niosła pomoc tysiącom cywilów i żołnierzy: dokarmiały, leczyły, z narażeniem własnego życia ukrywały cywilów, w tym dzieci pochodzenia żydowskiego w wawerskim sierocińcu św. Feliksa, prowadziły tajne nauczanie.

Do wybuchu II wojny światowej, ponad 60 procent mieszkańców Gniewoszowa stanowili Żydzi. Po utworzeniu Generalnego Gubernatorstwa, w 1940 roku, niemieckie władze utworzyły w Gniewoszowie getto. Przesiedlano do niego Żydów z okolicznych miejscowości. W sierpniu 1942 roku ich liczba sięgała 6850 osób. Na skutek fatalnych warunków sanitarnych i humanitarnych panowała tam wysoka śmiertelność. Od sierpnia do listopada, Niemcy stopniowo wysiedlali wszystkich jego mieszkańców, przewożąc ich między innymi do obozu zagłady w Treblince. Niektórym Żydom, dzięki pomocy ludności polskiej, udało się uciec. Szukali potem schronienia u znajomych gospodarzy z okolicznych wsi, m.in. u Józefa Sucheckiego i jego sąsiada Jana Wolskiego ze Zwoli. Obaj byli biednymi rolnikami, którzy z niewielkich gospodarstw musieli wyżywić wielodzietne rodziny. Józef, miał z żoną Józefą ośmioro dzieci. Natomiast Jan i Helena – pięcioro.