Stosunki Litwa-Polska-UE mogą się skomplikować
Po zmianie władzy na Litwie w wyniku wyborów sejmowych z centrolewicy na centroprawicę nie będzie rewolucyjnych zmian w polityce zagranicznej kraju – mówi politolog Andrzej Pukszto. Przewiduje jednak bardziej problematyczne stosunki w trójkącie Litwa-Polska-UE.
„Wydaje się, że w polityce zagranicznej wielkich zmian nie może być, bo to prezydent koordynuje politykę zagraniczną, aczkolwiek w jakimś stopniu stosunki w trójkącie Litwa-Polska-UE staną się bardziej problematyczne”
- uważa wykładowca Uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie.
Tworzony rząd konserwatystów i liberałów „będzie się starał ustosunkować się do kwestii praworządności w Polsce, która od czasu do czasu jest podejmowana w instytucjach unijnych”. „Tutaj Polska chyba już nie będzie miała w Litwie takiego bezwzględnego sojusznika i obrońcy, jakiego miała dotychczas” - mówi politolog.
Polsko-litewska „współpraca w zakresie bezpieczeństwa, wizji rozwoju NATO, bezpieczeństwa energetycznego, rozwoju infrastruktury na pewno zostanie zachowana” - podkreśla naukowiec. Niemniej dodaje, że „ekipa, która dochodzi do władzy, będzie bardziej stawiała na współpracę z instytucjami europejskimi i tutaj (w relacjach z Polską) może się zjawić pewien zgrzyt, kiedy trzeba będzie się wypowiedzieć na temat praworządności w Polsce”.
Jeżeli chodzi o sytuację Polaków na Litwie po zmianie władzy, zdaniem Andrzeja Pukszto „wielkich wstrząsów nie należy się spodziewać”.
Politolog ocenia, że przejęcie władzy przez konserwatystów, a przede wszystkim liberałów, daje nadzieję na uregulowanie zapisu w litewskich dokumentach nielitewskich nazwisk, w tym polskich; przewiduje przyjęcie ustawy o mniejszościach narodowych.
„Obawiałbym się trochę kursu centroprawicy w kwestii szkół polskich na Litwie” - mówi Pukszto. Nie wyklucza, że w tej sprawie retoryka „może stać się bardziej radykalna”. „Wiele będzie zależało od tego, jak silną pozycję będzie miało skrzydło nacjonalistyczne u konserwatystów” - wskazuje politolog.
Akcja Wyborcza Polaków na Liwie – Związek Chrześcijańskich Rodzin (WAPL-ZChR) - która przez dwie ostatnie kadencje sejmowe miała ośmiu posłów, a w ciągu ostatniego roku należała do koalicji rządzącej – w nowym Sejmie będzie miała tylko trzech posłów.
„Rola AWPL-ZChR będzie rolą typowej opozycji, patrzenia rządzącym na ręce i pilnowania spraw polskich”
- mówi Pukszto.
Politolog uważa, że jeżeli AWPL-ZChR chce zostać w polityce i nadal się rozwijać, powinna stać się przede wszystkim siłą broniącą spraw polskich i mniejszości narodowych. Pukszto przypomina, że w ostatnim okresie liderzy AWPL-ZChR podkreślali, iż ugrupowanie staje się partią ogólnolitewską, a sprawy polskie odeszły na drugi plan.
„Wydaje się, że to była błędna droga. Partia będzie musiała powrócić do źródeł” - powiedział Pukszto.
AWPL-ZChR w zakończonych w niedzielę wyborach sejmowych nie przekroczyła wymaganego 5-procentowego progu wyborczego, zdobyła 4,8 proc. głosów. Partia wprowadziła do parlamentu trzech kandydatów, którzy wygrali w okręgach jednomandatowych.
Źródło: niezalezna.pl, PAP
