Ciekawostki turystyczne: Nieznajowa - dawna wieś łemkowska
Nieznajowa to dawna wieś łemkowska w Beskidzie Niskim. Położona jest w dolinie górnej Wisłoki i jej lewego dopływu Zawoi w województwie małopolskim, w powiecie gorlickim, w gminie Sękowa. Poeta Jerzy Harasymowicz nawiązał do niej w wierszu pt. Nieznajowa cerkiew przewrócona.
Dolina po wysiedleniu mieszkańców, dzięki wypasowi owiec i bydła nie zarosła. Otoczona jest wzniesieniami Beskidu Niskiego, od płd.-wsch. Feszówka (658 m) i bezimienny szczyt o wys. 593 m, od południa Debra 599 m, od północy masyw Uherca (706 m), a od zachodu długi wał z kulminacją o wys. 663 m o nazwie Żydówka. Częściowo teren Nieznajowej wszedł w skład Magurskiego Parku Narodowego, którego zachodnia granica opiera się na rzece Wisłoce płynącej od Czarnego, a później wzdłuż biegu Zawoi.
Niegdyś była częścią starostwa bieckiego w woj. krakowskim. Lokowana w 1546 r. na prawie wołoskim. Wieś znana była w okolicy z odbywających się tu co dwa tygodnie targów i jarmarków.
Pod koniec XIX i na początku XX w. Austriacy planowali utworzyć połączenie kolejowe z Jasła przez Nowy Żmigród do Koniecznej i dalej do Górnych Węgier (obecnie Słowacja). Trasa miała biec doliną Wisłoki między innymi przez Nieznajową. Planowano tu budowę dużej stacji. W archiwach zachowały się jej plany. I wojna światowa przerwała te plany.
W okresie międzywojennym istniała we wsi szkoła, czytelnia, posterunek Policji, dwa sklepy, tartaki. W czasie II wojny światowej większych walk tutaj nie było, ale w 1944 r. w leśniczówce Niemcy urządzili sztab, na stokach góry Żydówka wybudowali schrony (grzbiet biegnący od doliny Wisłoki w kierunku Wołowca). Były tu także duże składy amunicji. Wioskę opuścili początkiem 1945 roku, pod naporem Armii Czerwonej.
W tym samym roku łemkowscy mieszkańcy, wobec wzmożonej agitacji, zdecydowali się wyjechać do Związku Sowieckiego, na teren obecnej Ukrainy. Polacy przenieśli się do Czarnego. Wiosną 1947 r. przez pewien czas przebywali tutaj członkowie UPA, którzy wykorzystywali zbudowane wcześniej przez Niemców schrony na stokach góry Żydówka.
Po dawnych mieszkańcach zostały do dziś tylko nieliczne ślady zabudowań i kamienne łemkowskie krzyże przydrożne, a także kilkanaście cmentarnych nagrobków. Nie ocalała natomiast drewniana cerkiew św. Kosmy i Damiana, jedna z ładniejszych w okolicy. Zawaliła się w 1964 r. Niektóre jej elementy znajdują się w cerkwi-muzeum w Bartnem. Cerkiew prawosławną rozebrano przed 1956 r.
Obecnie w miejscowości znajduje się czynna okresowo chatka studencka "Chatka w Nieznajowej".
Źródło: niezalezna.pl
