Odpowiednie wykorzystanie trzech zasobów: wody, wodoru i węgla mogą zmienić polską gospodarkę w bardziej innowacyjną i konkurencyjną. Realizacja tego celu wymagać będzie jednak współpracy świata nauki z biznesem, administracją i sektorem finansowym – to kluczowe wnioski płynące z dyskusji odbywających się na III Kongresie 3W.
Sektor 3W (woda, wodór, węgiel) to jedna z najszybciej rosnących gałęzi polskiej gospodarki. Wartość rynku 3W szacuje się obecnie na prawie 5 mld dolarów. – A według prognoz do końca dekady ta wartość wzrośnie o 25 proc. To pokazuje, jakim perspektywicznym obszarem jest 3W – mówiła podczas wystąpienia inaugurującego tegoroczny Kongres 3W Beata Daszyńska-Muzyczka, prezes Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK),. Zainicjowany w 2021 r. przez BGK projekt „Idea 3W: woda–wodór–węgiel» wspiera świat nauki i biznesu w rozwoju nowoczesnych technologii stosowanych m.in. w przemyśle, energetyce i medycynie.
– Jako bank rozwoju, którego misją jest wspieranie zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego kraju, chcemy inicjować dyskusję o wykorzystaniu wodoru, wody i węgla poza energetyką. Inwestycje w te zasoby oznaczają ogromny skok technologiczny i zdobywanie przewagi konkurencyjnej polskich firm
– stwierdziła Beata Daszyńska-Muzyczka.
Duży potencjał sektora 3W zauważa też gość specjalny Kongresu 3W dr Michio Kaku, wybitny fizyk teoretyczny, futurolog.
– Postępy w medycynie, informatyce, energetyce i fizyce kwantowej zmienią nasze życie i ukształtują bieg cywilizacji. A technologie 3W wprowadzą nas w nową, bezpieczną erę
– wskazał Michio Kaku.
Jednym z najważniejszych zasobów naszej planety jest woda. Zajmuje ona 70 proc. powierzchni Ziemi, ale tylko 1 proc. to woda pitna. Zmiany klimatu powodują, że w wielu miejscach woda jest coraz trudniej dostępna, dlatego tak ważne jest racjonalne gospodarowanie jej zasobami.
– W Polsce statystycznie mamy najmniejsze zasoby wody pitnej na jednego mieszkańca ze wszystkich krajów Unii Europejskiej. Z drugiej strony, na polską ziemię spada cztery razy więcej wody w postaci deszczu niż wynosi zapotrzebowanie. Dlatego przed Polską stoją ogromne wyzwania dotyczące zarządzania zasobami wody
– wskazała prezes BGK.
Polska to trzeci w Europie i piąty na świecie producent wodoru, który nazywany jest paliwem przyszłości. Zdaniem ekspertów jest to bardzo dobra pozycja startowa do produkcji zielonego wodoru, który jest najbardziej pożądany w energetyce. Obecnie ponad połowa wodoru wykorzystywana jest w przemyśle chemicznym, przede wszystkim do produkcji nawozów sztucznych i kwasu azotowego. Wodór wykorzystywany jest też w przemyśle rafineryjnym. Jak wskazał dr Dominik Sypniewski z Politechniki Warszawskiej, wodór może być z powodzeniem wykorzystany w hutnictwie, przemyśle i transporcie, co obniży emisję dwutlenku węgla.
Trzeci kluczowy zasób – węgiel kojarzy się przede wszystkim z paliwem, które spalane zanieczyszcza powietrze. Projekt Idea 3W chce wspierać zastosowanie węgla nieenergetycznego w nowoczesnych technologiach. Jego innowacyjne zastosowania można już obecnie znaleźć w medycynie, farmakologii, kosmetologii, budownictwie czy przemyśle kosmicznym. Węgiel to także grafen i nanorurki węglowe. Jak wskazano w raporcie „Świat 3W. Rzeczywistość i przyszłość”, beneficjentem rozwoju nowych technologii węglowych będzie przede wszystkim branża elektroniczna, gdzie grafen zastąpi silikon. Z kolei przemysł kosmiczny wykorzysta grafen do budowy satelitów i elementów pojazdów kosmicznych.
Rozwój nowych technologii, wykorzystujących trzy zasoby kluczowe dla życia na Ziemi, nie będzie możliwy bez badań, których prowadzenie wymaga często dużych nakładów finansowych. Dlatego bardzo ważna jest współpraca z sektorem finansowym.
– Ale istotne jest też zrozumienie przez świat finansów istoty przełomowych technologii w sektorze 3W. Jeżeli sektor finansowy nie będzie rozumiał projektów, które ma sfinansować, to ich nie sfinansuje. Sektor finansowy powinien wiedzieć, jak szybko zmieniają się technologie. Chodzi o to, żeby polskie fantastyczne innowacyjne projekty nie trafiały do Doliny Krzemowej czy innych miejsc, gdzie skłonność do podejmowania ryzyka jest większa niż u nas
– stwierdziła Beata Daszyńska-Muzyczka. Rozwój technologii wymaga też dostosowania prawa do obecnych realiów gospodarczych.
– Przykładowo, regulacje związane z wodorem oparte są w dużym stopniu na przepisach dotyczących gazu ziemnego, a jest to surowiec o zupełnie innych właściwościach
– powiedziała prezes BGK.
Do polskiego ekosystemu 3W dołączyło już ponad 130 firm i instytucji, które wdrażają i rozwijają technologie związane z wodą, wodorem oraz nowoczesnymi technologiami węglowymi. Jak wskazała prezes Daszyńska-Muzyczka, bardzo ważnym elementem tego ekosystemu jest powołane z inicjatywy BGK Interdyscyplinarne Centrum Innowacji 3W. W jego prace zaangażowały się m.in. czołowe uczelnie wyższe w Polsce oraz instytuty badawcze skupione w Sieci Badawczej Łukasiewicz. Celem działalności Centrum jest wdrażanie i komercjalizowanie innowacyjnych projektów, a także upowszechnianie idei 3W w świecie nauki, biznesu i administracji.