Anyż gwiaździsty oraz owoce anyżu to jedne z przypraw o najbardziej charakterystycznym smaku i aromacie. Anyż to przyprawa, która posiada wiele cudownych właściwości. Znalazła ona zastosowanie nie tylko w kuchni. Jej fenomen sprawia, że została docenione w lecznictwie. Wśród właściwości anyżu gwiazdkowego znajduje się łagodzenie dolegliwości ze strony układu pokarmowego, choć to nie jedyne jej właściwości. Jakie są prozdrowotne właściwości anyżu?
Anyż gwiaździsty często mylony jest z rośliną o nazwie biedrzeniec anyż. Obie rośliny wykorzystywane są zarówno w przemyśle:
• kulinarnym,
• zielarskim,
• kosmetycznym,
• farmaceutycznym,
Różnica w ich właściwościach może być niewielka i dotyczy przede wszystkim walorów smakowych. To co je łączy, to główny składnik występujący w olejku eterycznym obu roślin – anetol. Substancja ta wykazuje właściwości grzybobójcze, bakteriobójcze, przeciwbólowe oraz wiatropędne.
Surowcem leczniczym anyżu są jego owoce i olejek anyżowy. Substancje o działaniu leczniczym występujące w surowcach anyżu to m.in. wspomniane olejki eteryczne, flawonoidy, proteiny i sterole. Roślina ta wykazuje przede wszystkim działanie wykrztuśne i pobudzające ruchy rzęskowe nabłonka oskrzeli. Surowce pozyskiwane z tej rośliny wykorzystywane są przy chorobach żołądka i jelit, kolek jelitowych, pasożytach przewodu pokarmowego – nasiona anyżu oraz inne jego elementy działają bowiem wiatropędnie, spazmolitycznie. Biedrzeniec anyż jest szeroko wykorzystywany przy problemach przy produkcji pokarmu przez matki. To dlatego, że ma działanie mlekopędne. Naukowcy sugerują, że te właściwości anyżu wynikają z chemicznego podobieństwa anetolu (zawartego w olejku anyżowym) do dopaminy – pobudzającej wydzielanie prolaktyny, która z kolei odpowiada za laktację.
Właściwości lecznicze anyżu są następujące:
• Odkażające,
• Wykrztuśne,
• Spazmolityczne,
• Wiatropędne,
• Rozkurczające,
• Pobudzające laktację,
• Odstrasza owady,
• Niewielkie działanie przeciwbakteryjne i moczopędne.
Główne kierunki zastosowania anyżu są następujące:
• Choroby żołądka,
• Choroby jelit,
• Wzdęcia, bóle brzucha, skurcze jelitowe,
• Nudności,
• Bóle poporodowe,
• Cukrzyca,
• Kolki jelitowe (u dzieci),
• Pasożyty przewodu pokarmowego,
• Ograniczona produkcja pokarmu przez matki,
• Zakażenia skóry.
Anyż gwiazdkowy najlepiej pasuje do dań słodko-kwaśnych, charakterystycznych dla kuchni dalekowschodniej i hinduskiej. Świetnie sprawdza się również jako dodatek do wypieków i deserów, a także do wyrobu cukierków. Może być również dorzucany do kompotów. Ponadto doskonale podkreśla smak mięs, np. wieprzowego i drobiowego, a nawet ryb. Można go też dodawać do różnego rodzaju sosów.
Z kolei anyż biedrzeniec najczęściej stosuje się do wyrobów piekarniczych oraz do produkcji anyżówki, czyli nalewki z anyżu polecanej przede wszystkim w stanach zapalnych gardła, tchawicy oraz krtani, a także w infekcjach bakteryjnych. Taką anyżówkę bez problemu znajdziemy w sklepach, ale też możemy przyrządzić ją samodzielnie.
Anyż w postaci nasion biedrzeńca lub gwiazdek anyżu gwiazdkowego można kupić w większości sklepów. Anyż w postaci nasion jest zazwyczaj tańszy i kosztuje około 2–4 zł za opakowanie 20 g. Anyż gwieździsty ma wyższą cenę i kosztuje około 5–10 zł za opakowanie o wadze 10 g. Nie warto zaopatrywać się w duże ilości przyprawy, jeśli nie mamy w planach szybkiego jej zużycia, ponieważ długo przechowywany, szczególnie jeśli jest otwarty, wietrzeje i traci na intensywności aromatu.
Nie należy stosować anyżu, gdy masz nadwrażliwość na olejek anyżowy, cierpisz na ostry nieżyt żołądka, jelit, nerek, chorobę wrzodową żołądka i/lub dwunastnicy, krwawienia wewnętrzne.