145. rocznica urodzin Marszałka
145 lata temu - 5 grudnia 1867 r. - w Zułowie urodził się Józef Piłsudski.
Z tej okazji dzisiaj o godzinie 16.00 w krakowskim Muzeum Armii Krajowej rozpocznie się spotkanie, podczas którego m.in. będzie można wysłuchać wykładu profesora Tomasza Gąsowskiego "Wskazania Marszałka Piłsudskiego dla następcy".
Był synem Józefa Piłsudskiego i Marii Piłsudskiej z Billewiczów. Przyszedł na świat we wniesionym przez matkę w posagu majątku Zułów, znajdującym się około 60 km na północny wschód od Wilna. Piłsudscy mieszkali w drewnianym jednopiętrowym, krytym gontem dworze do 1875 roku, kiedy to pożar strawił dwór i zabudowania gospodarcze. Piłsudscy zamieszkali najpierw w oficynie dworskiej, a potem przeprowadzili się do Wilna.
W 1934 roku Związek Rezerwistów kupił teren majątku i stworzył tam, według projektu Romualda Gutta i Aliny Scholtzówny, rezerwat historyczny, otwarty w 1937 roku. Zabezpieczono, utrwalając i uwydatniając granitem, fundamenty dworu, urządzono zieleń. W miejscu, gdzie stała kolebka Piłsudskiego, 10 października 1937 r. prezydent Ignacy Mościcki i wdowa po marszałku – Aleksandra Piłsudska, posadzili dąb, rosnący do dziś. Elementami rezerwatu były też zachowane do tamtej pory budynki majątku: oficyna oraz spichlerzyk.
Na początku okupacji sowieckiej (1939-1941) rezerwat został zniszczony. Po II wojnie światowej na terenie majątku w Zułowie powstał sowchoz, a na miejscu, gdzie stał dwór Piłsudskich, wzniesiono budynki gospodarcze.
Miejsce to jest dziś własnością Związku Polaków na Litwie, który w ramach akcji „Zułów - miejsce pamięci narodowej” zaczął porządkować teren, m.in. usuwając fundamenty budynków gospodarczych i porządkując zieleń. W 2005 odsłonięto przy dębie kamień pamiątkowy z napisem: „Dał Polsce wolność, granice, moc i szacunek” oraz z cytatem z Piłsudskiego: „Są ludzie i są prace ludzkie tak silne i tak potężne, że śmierć przezwyciężają, że żyją i obcują między nami.”
W 2010 zostały posadzone dwa dęby upamiętniające ofiary Katynia oraz Lecha Kaczyńskiego i pozostałe ofiary katastrofy samolotu prezydenckiego pod Smoleńskiem.
Źródło: niezalezna.pl
