222 lata temu podpisano traktat o III rozbiorze Rzeczypospolitej

Rosja dostała największy obszar – wszystkie ziemie na wschód od Niemna i Bugu.
Austria jako główny inicjator III rozbioru, a także w ramach rekompensaty za straty w wojnie z rewolucyjną Francją, zajęła Lubelszczyznę. Zaanektowała także resztę Małopolski z Krakowem, część Podlasia i Mazowsza.
Prusom przydzielono część Mazowsza z Warszawą, Podlasia i Litwy. Ponadto Prusy zajęły ponad 23 województwa krakowskiego zwanego od tamtej pory w Prusach Neu Schlesien, czyli Nowym Śląskiem.

W imię Najświętszej i Niepodzielnej Trójcy Świętej.
Jego Królewska Mość król Prus i Jej Cesarska Mość cesarzowa wszech Rosji pragnąc porozumieć się bardziej szczegółowo i w ostatniej instancji w przedmiocie zastrzeżeń, zawartych w konwencji podpisanej w Sankt Petersburgu 2 stycznia 1795 roku pomiędzy dwoma dworami cesarskimi, której treść została ostatnio przedstawiona dworowi w Berlinie, i by ustalić z większą dokładnością granice, które powinny oddzielać odnośne trzy mocarstwa sąsiadujące z Polską, po całkowitym podziale tej ostatniej, wybrali i uprawomocnili w tym celu swoich przedstawicieli (…) którzy, zebrawszy się, (…) zgadzają się na poniższe zapisy:
Artykuł I.
Konwencja wspomniana w preambule niniejszego aktu, jak gdyby była zamieszczona słowo po słowie stanowi niewzruszoną podstawę niniejszego porozumienia, we wszystkim tym co dotyczy nabytków Jej Cesarskiej Mości cesarzowej Rosji. W wyniku czego, Jej Cesarska Mość pozostanie w posiadaniu wszystkich ziem, miast i okręgów i innych posiadłości, które tam są określone a Jego Królewska Mość król Prus zagwarantuje jej własność i wieczyste używanie.
Artykuł II.
Jego Cesarska Mość cesarz Rzymian przez wzgląd na przyjaźń do Jego Królewskiej Mości króla Prus, odstąpi na jego korzyść terytorium od punktu, który leży w linii prostej od Świdrów nad Wisłą do ujścia Bugu do Narwi, w ten sposób, że cały ten okręg będzie zawarty w dziale, który w wyniku postanowień niniejszej deklaracji został przyznany drogą podziału Jego Królewskiej Mości królowi Prus, a Jej Cesarska Mość w podobny sposób zagwarantuje mu własność i wieczyste używanie.
Artykuł III.
Demarkacja przyszłych granic pomiędzy państwami Austrii i Prus od strony województwa krakowskiego pozostanie nierozstrzygnięta i dwie układające się strony zachęcone obopólną intencją widzenia uregulowanej w sposób zadowalający bezpiecznej wyraźnej granicy, wygodnej i zabezpieczonej od każdej napaści doszły do przekonania, że będzie ona wyznaczona i utrwalona w sposób przyjacielski przez komisarzy demarkatorów, którzy będą wysłani przez obie strony (…).
Artykuł IV.
Jego Cesarska Mość cesarz Rzymian, i Jego Królewska Mość król Prus gwarantują sobie wzajemnie i uroczyście nabytki terytorialne, które po zakończeniu prac komisji mieszanej i po arbitrażu Jej Cesarskiej Mości cesarzowej wszech Rosji, będą im wzajemnie przysądzone i które będą im zagwarantowane przez rzeczoną Jej Cesarską Mość cesarzową wszech Rosji.
Artykuł V.
Lecz miasto Kraków, tak jak inne ziemie przyznane Jego Cesarskiej Mości cesarzowi Rzymian przez niniejszy traktat jak również przez wyżej wymienioną deklarację z 3 stycznia 1795 i gdzie były by jeszcze wojska Jego Królewskiej Mości króla Prus, będą one ewakuowane w przeciągu 6 tygodni od czasu podpisania niniejszego traktatu i oddane oddziałom wyznaczonym przez Jego Cesarską Mość cesarza Rzymian do ich odebrania i objęcia w posiadanie.
Artykuł VI.
W ten sam sposób postępować się będzie w sprawie ewakuacji i oddania ziem i miast w obecnej chwili okupowanych przez wojska Jej Cesarskiej Mości cesarzowej wszech Rosji, które przypadły w podziale Jego Królewskiej Mości królowi Prus.
Artykuł VII.
Jeśli z powodu wrogości do postanowień niniejszego traktatu podziałowego i jego skutków jedna z trzech wysokich układających się stron zostanie zaatakowana przez jakieś państwo, dwie pozostałe przyłączą się do niej i przyjdą z pomocą wszystkich swoich sił i wszystkich środków aż do całkowitego ustania ataku.
Artykuł VIII.
Niniejszy traktat zostanie ratyfikowany w formie stosowanej przez dwa układające się dwory. Protokoły ratyfikacyjne zostaną wymienione w ciągu 6 tygodni lub wcześniej o ile to będzie możliwe.
Na znak czego my pełnomocnicy, podpisujemy i kładziemy swoje pieczęcie z herbami.

Fryderyk August Emanuel hrabia von Tauenzien
hrabia Iwan Ostermann 

Aleksander hrabia Bezborodko
Arkadij hrabia Morkow

Włodzimierz Tetmajer, alegoria Polski umarłej, 1909, katedra w Kaliszu

W styczniu 1797 r. w Petersburgu przedstawiciele Austrii, Prus i Rosji podpisali konwencję o ostatecznym zatwierdzeniu podziału, do której dodany był artykuł tajny: 

Gdy przez obydwa dwory cesarskie, jak również przez Jego Królewską Mość Króla Pruskiego, uznana została konieczność uchylenia wszystkiego, co może nasuwać wspomnienie istnienia Królestwa Polskiego, skoro uskutecznione zostało unicestwienie tego ciała politycznego, przeto wysokie strony, zawierające umowę, postanowiły i zobowiązują się odnośnie do trzech dworów, nie zamieszczać w tytule miana i nazwy łącznej Królestwa Polskiego, która zostanie odtąd na zawsze skasowana.

 

Źródło: wikipedia.pl

#III rozbiór #tajny #protokół