Wbrew pozorom nie spodziewajmy się fajerwerków jeśli chodzi o wykorzystywany sprzęt przez Siły Zbrojne Federacji Rosyjskiej, gdyż z różnych powodów przesuwane jest wdrożenie nowych generacji uzbrojenia. Warto wspomnieć o tym, że pododdział wojskowych ćwiczących na czołgach T-14 Armata już skończył pięć lat. Podobna sytuacja jest w wypadku nowych kołowych i gąsienicowych wozów bojowych jak i nowych myśliwców Su-57. Tego uzbrojenia nie było 4 lata temu i tego nadal nie ma. Zmieniła się zaś inna rzecz. Jeszcze cztery lata temu jedynie elitarne bataliony w pułku czy brygadzie były uzbrojone w zmodernizowane czołgi T-72 czy też T-80. Obecnie praktycznie wszystkie jednostki są przezbrojone i dysponują najnowocześniejszymi modyfikacjami czołgów - mówi w wywiadzie dla Niezalezna.pl Andrzej Wilk, główny specjalista w zespole ds. bezpieczeństwa wewnętrznego w Europie Wschodniej z Ośrodka Studiów Wschodnich (OSW).
Dzisiaj wystartowały strategiczne manewry wojskowe Zapad 2021, które realizowane będą na poligonach Rosji i Białorusi. Czy liczby zaangażowanych jednostek mówiące o około 200 tys. wojskowych zaangażowanych w te manewry są rzeczywiste?
Wreszcie podany został przez Rosjan rząd wielkości. Czy faktycznie zaangażują 150 bądź 180, czy też 240 tysięcy wojskowych (bo już takie przecieki się pojawiają), to jest już kwestia wtórna. Już od kilku lat w tych strategicznych manewrach wojskowych realizowanych przez Rosję bierze nie mniej niż 100 tys. wojskowych. Nie ważne czy te manewry były realizowane tylko z udziałem rosyjskich, białoruskich czy też sojuszniczych wojsk z Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym. Warto przy tym zauważyć, że zaangażowanie innych sojuszników jest czysto symboliczne. Wyjątek stanowią Białorusini oraz ostatnio Chińczycy, którzy dwa lata temu oddelegowali 3,5 tys. żołnierzy na ćwiczenia Centrum.
Czy tak duże manewry jak Zapad były poprzedzone ćwiczeniami przygotowującymi?
Te ćwiczenia nie były poprzedzone niezapowiedzianym sprawdzianem gotowości bojowej na dużą skalę, gdyż nie było takiej potrzeby. Rosjanie wiosną przeprowadzili duży sprawdzian na granicy ukraińskiej z udziałem Zachodniego i Południowego Okręgu Wojskowego a także z niektórymi jednostkami z Centralnego Okręgu Wojskowego. Z kolei od drugiej połowy lipca realizowane były ćwiczenia przygotowawcze, podczas których zaangażowano praktycznie wszystkie jednostki wojskowe Zachodniego Okręgu Wojskowego. Odbywały się m.in. ćwiczenia pułkowe i batalionowe organizowane przez dywizje i brygady tego okręgu. W zaangażowanych do ćwiczeń Zapad 2021 okręgach wojskowych miały również miejsce ćwiczenia jednostek tak zwanych rodzajów wojsk: walki radioelektronicznej, inżynieryjnych, logistycznych oraz obrony przed bronią masowego rażenia a także ćwiczenia Speznazu.
Chciałbym się zapytać o to co podczas manewrów Zapad ma być ćwiczone?
Są to manewry kompleksowe a jedyną rzeczą, której nie ma albo jest symboliczna to ćwiczenia sił strategicznych. Co prawda są przecieki ze strony rosyjskiej dot. użycia broni jądrowej ale to wpisuje się w wojnę informacyjną prowadzoną przez Rosję. W ćwiczeniach tego typu nie biorą udziału na szersza skalę dywizje rakietowe strategicznych wojsk rakietowych, gdyż one mają swój własny samodzielny tryb ćwiczenia i wyjeżdżają na poligony kilka razy do roku. Nie spotkałem się z informacjami, aby siły strategiczne były bezpośrednio zaangażowane w wymiarze poligonowym podczas manewrów Zapad.
Jak wygląda sytuacja jeśli chodzi o jednostki zaangażowane w manewry Zapad?
Od strony organizacyjnej ćwiczenia Zapad są pierwszym sprawdzianem nowo formowanych dywizji czy to w obwodzie kaliningradzkim, czy też dwóch rozwiniętych w ramach 20. Armii Ogólnowojskowej jak i 1. Armii Pancernej. W roku 2017 jednostki te były dopiero w powijakach. Decyzja o ich formowaniu została podjęta w 2015 zaś rok później zaczęło się formowanie. Podczas Zapadu 2017 jednostki te nie były w pełni rozwinięte i zaangażowane były na szczeblu sztabowym. Obecnie zaś 1 Armia Pancerna oraz 20 Armia Ogólnowojskowa są w pełni rozwinięte.
W komunikacie prasowym resort obrony Federacji Rosyjskiej mówił o tym, że zostanie wykorzystane m.in. 290 czołgów, 80 samolotów i śmigłowców a także 240 jednostek artylerii lufowej i rakietowej. Jaki konkretnie sprzęt będzie wykorzystywany przez wojska rosyjskie?
Wbrew pozorom nie spodziewajmy się fajerwerków, jeśli chodzi o wykorzystywany sprzęt przez Siły Zbrojne Federacji Rosyjskiej, gdyż z różnych powodów przesuwane jest wdrożenie nowych generacji uzbrojenia. Warto wspomnieć o tym, że pododdział wojskowych ćwiczących na Armatach już skończył pięć lat. Wojska pancerne nadal czekają na masowe dostawy czołgów T-14 Armata. Podobna sytuacja jest w wypadku nowych kołowych i gąsienicowych wozów bojowych jak i nowych myśliwców Su-57. Tego uzbrojenia nie było 4 lata temu i tego nadal nie ma.
Zmieniła się zaś inna rzecz. Jeszcze cztery lata temu jedynie elitarne bataliony w pułku czy brygadzie były uzbrojone w zmodernizowane czołgi T-72 czy też T-80. Obecnie praktycznie wszystkie jednostki są przezbrojone i dysonują najnowocześniejszymi modyfikacjami czołgów. Wszystkie jednostki stacjonujące w Zachodnim Okręgu Wojskowym być może nie dysponują uzbrojeniem nowej generacji ale dysonują uzbrojeniem gruntownie zmodernizowanym. Różnica jest zauważalna jeśli chodzi o wojska powietrznodesantowe, które otrzymują systematycznie nowe BMD-4 jak nowe dywizje wojsk lądowych z BWP-3.
Jak wyglądają zdolności Rosjan do szybkiego przerzucania wojsk zarówno drogą lądową jak i lotniczą.
Możemy zakładać, że te kwestie zostały usprawnione. Tuż przed poprzednimi manewrami Zapad Rosjanie i Białorusini przystąpili do modernizacji sieci drogowej i kolejowej. Powołany został wspólny system zabezpieczenia transportowego, który pozyskał pieniądze z państwa Związkowego Białorusi i Rosji na remont i modernizacje węzłów kolejowych oraz drogowych, jak i wiaduktów a także mostów. Czy to faktycznie wpłynęło na sprawniejsze przerzucenie jednostek z Rosji na Białoruś, być może dowiemy się od naszych sojuszników, którzy dysonują rozpoznaniem satelitarnym.