Nowe formy wsparcia dla szkół niesamorządowych i organizacji pozarządowych – wywiad z Ministrem Edukacji i Nauki

Przed nami ostatnie dni 2022 roku. To zawsze czas podsumowań i przedstawiania planów na przyszłość. Jakie inicjatywy edukacyjne realizowane w mijających miesiącach zasługują na szczególną uwagę. Czy jest jakiś przedsięwzięcie szczególnie Panu bliskie? 

Minister Przemysław Czarnek:

Rzeczywiście, koniec roku skłania do refleksji, do podsumowań. Jest wiele projektów zarówno w obszarze edukacji, jak i nauki, nad którymi pracujemy przez cały rok. Niektóre z nich to kontynuacja działań z ubiegłych lat, inne są realizowane po raz pierwszy. Gdybym jednak miał wskazać przełomowe inicjatywy z ostatnich kilku miesięcy, to bez wątpienia byłby to nowe programy Ministra Edukacji i Nauki skierowane do szkół niesamorządowych oraz organizacji pozarządowych działających w obszarze oświaty i wychowania. 

Co to za programy i jaki jest ich cel?

Minister Przemysław Czarnek:

Takich zupełnie nowych programów jest kilka. Z dumą mogę powiedzieć, że tego rodzaju przedsięwzięć nie mieliśmy wcześniej w polskiej oświacie. To przełomowe i pod wieloma względami nowatorskie inicjatywy. Wprowadziliśmy nowe regulacje, które umożliwiają realizowanie tego typu przedsięwzięć. Pierwsza z nich to program „Inwestycje w oświacie”. 
W ramach tej inicjatywy przekazujemy środki na inwestycje w szkołach, które nie mogły zostać objęte finansowaniem w ramach „Polskiego Ładu”. Projekt „Inwestycje w oświacie” wypełnia tę lukę i umożliwia organizacjom pozarządowym i stowarzyszeniom pozyskanie środków na remonty i rozwój infrastruktury oświatowej. Chcę podkreślić, że jest to historyczne wsparcie dla szkół, w których uczy się 100 tys. dzieci. Wcześniej placówki katolickie, prowadzone przez stowarzyszenia i fundacje nie mogły liczyć na pomoc rządu w takiej skali. 
Drugi, niezwykle istotny program to „Rozwój potencjału infrastrukturalnego podmiotów wspierających system oświaty i wychowania”. Inicjatywa cieszyła się ogromnym zainteresowaniem. Świadczy o tym liczba wniosków zgłoszonych do konkursu. Było ich aż 570, a ich wartość wielokrotnie przewyższała budżet programu, który wynosił 40 mln zł. Ostatecznie wsparcie otrzymały 42 projekty. 

Na co konkretnie można było przeznaczyć środki z tego programu? Do kogo był skierowany? 

Minister Przemysław Czarnek:

W ramach programu „Rozwój potencjału infrastrukturalnego podmiotów wspierających system oświaty i wychowania” można było uzyskać wsparcie na zakup nieruchomości, budowę i dostosowanie obiektu oraz zakup wyposażenia. O dofinansowanie mogły ubiegać organizacje pozarządowe oraz podmioty prowadzące statutową działalność w zakresie oświaty i wychowania.
Naszym celem w tym programie było nie tylko wzmocnienie potencjału infrastrukturalnego tych podmiotów, ale także rozszerzenie oferty zajęć pozalekcyjnych i pozaszkolnych czy po prostu wspieranie rozwoju społeczeństwa obywatelskiego.

Dlaczego to takie ważne, żeby wspierać placówki niesamorządowe?

 Minister Przemysław Czarnek:

Tak jak wspomniałem, w tych szkołach uczy się 100 tys. dzieci. One zasługują na pomoc, wsparcie i opiekę państwa w takim samym stopniu jak inni uczniowie. Chcemy wyrównywać szanse edukacyjne i stwarzać wszystkim młodym ludziom jak najlepsze warunki do rozwoju. Przypomnę tylko, że szkoły samorządowe otrzymały ogromne wsparcie z budżetu państwa. W ramach dwóch edycji Rządowego Funduszu Polski Ład – Program Inwestycji Strategicznych do samorządów w całej Polsce trafiło łącznie 5,2 mld zł na rozwój infrastruktury edukacyjnej.
Placówki niesamorządowe nie tylko zapewniają edukację na wysokim poziomie, o czym świadczą m.in. wyniki uzyskiwane na egzaminach, ale obejmują kształceniem i opieką także uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Kilka tygodni temu, w ramach Europejskiego Tygodnia Autyzmu, odwiedziłem Centrum Pomocy Osobom z Autyzmem w Białej Podlaskiej prowadzone przez Stowarzyszenie „Wspólny Świat”. To jedna z największych tego rodzaju placówek w Polsce. Obejmuje profesjonalnym i zróżnicowanym wsparciem ok. 350 osób. Podczas wizyty przekazałem symboliczny czek na kwotę 340 tys. zł. Środki z ministerialnego programu zostaną przeznaczone na budowę terenu rekreacyjnego. Takie podmioty – w mojej ocenie – zasługują na wsparcie. 

Wspomniał Pan o organizacjach pozarządowych. Jakie jeszcze programy ministerialne są do nich skierowane? W jaki sposób te organizacje mogą wspierać system oświaty?

Minister Przemysław Czarnek:

Do organizacji pozarządowych, w także tym organizacji harcerskich, był skierowany „Program wsparcia edukacji”. Podmioty te mogły otrzymać dofinansowanie na realizację przedsięwzięć związanych z innowacjami w edukacji, działaniami o charakterze patriotycznym oraz popularyzacją sportu i aktywności fizycznej. Budżet programu wyniósł 10 mln zł. To zupełnie nowa inicjatywa, której wcześniej nie było w systemie edukacji – rodzaj partnerstwa publiczno-prywatnego.
Mamy także inicjatywę wspierającą integrację międzypokoleniową. Jej celem jest rozszerzenie oferty zajęć pozalekcyjnych ukierunkowanych na budowanie więzi społecznych i rozwijanie współpracy międzypokoleniowej. W ramach programu „Międzypokoleniowe Centra Edukacyjne” młodzi ludzie i seniorzy uczą się od siebie nawzajem, co w mojej ocenie wspiera edukację i wychowanie. Podam konkretny przykład. Dzieci, korzystając ze sprzętu zakupionego z programu „Laboratoria Przyszłości”, mogą np. nagrać wypowiedź swoich dziadków czy osób z sąsiedztwa, które były świadkami jakichś wydarzeń historycznych. Młodzi ludzie dowiedzą się nowych rzeczy, a seniorzy będą mieli poczucie, że są dla kogoś ważni, potrzebni lokalnej społeczności. To przekazywanie wiedzy, kształtowanie świadomości historycznej, a jednocześnie zacieśnianie więzi międzypokoleniowych.

Panie Ministrze, było już podsumowanie, dużo mówił Pan o nowych inicjatywach MEiN. Jakie zatem plany na najbliższy rok?

 Minister Przemysław Czarnek:

Planów i zamierzeń mamy bardzo wiele i trudno byłoby je wszystkie teraz tu wymienić. Pozostając jednak w temacie wsparcia szkół i placówek niesamorządowych, mogę powiedzieć, że planujemy kontynuację programu „Inwestycje w oświacie”. Na rozwój infrastruktury oświatowej w szkołach niesamorządowych w I kwartale 2023 r. chcemy przeznaczyć kolejne 50 mln zł. Jestem przekonany, że będą to bardzo dobrze wydane pieniądze, które przełożą się na podniesienie jakości kształcenia.

 

Źródło: niezalezna.pl