Biuro Lustracyjne IPN uzupełniło katalogi o nowe wpisy m.in. dot. funkcjonariuszy służb PRL. Wśród nich jest wpis dot. Stefana Szatkowskiego "Ramzesa". W latach 1957-1960 był on rezydentem Departamentu I MSW w Rzymie, gdzie zajmował się rozpracowywaniem Stolicy Apostolskiej.
Biuro Lustracyjne IPN w ostatnich dniach opublikowało - w swoich katalogach tematycznych i wykazie osób pełniących funkcje publiczne - 1345 publikacji, w tym 1168 nowych rekordów i 177 modyfikacji.
Wśród opublikowanych nowych danych - jak dowiedziała się PAP - w katalogu funkcjonariuszy organów bezpieczeństwa państwa znajduje się m.in. wpis dot. Stefana Szatkowskiego ps. Ramzes. Z informacji IPN wynika, że w latach 1957-1960 był on rezydentem Departamentu I MSW we Włoszech i odpowiadał za rozpracowywanie Stolicy Apostolskiej.
W okresie od 12 lipca 1954 r. do lipca 1960 r. pracownik operacyjny, od 15 maja 1957 r. rezydent rezydentury włoskiej, oficjalnie attache konsularny, następnie II sekretarz, kierownik Wydziału Konsularnego w Ambasadzie PRL w Rzymie. Od 18 czerwca 1965 r. do 1967 r. oficer operacyjny na placówce PRL w Dżakarcie, oficjalnie II sekretarz Ambasady PRL w Dżakarcie
- czytamy w Biuletynie Informacji Publicznej IPN.
Inną osobą, która znalazła się w katalogu funkcjonariuszy służb PRL jest Bronisław Kander, wieloletni oficer Departamentu I MSW, gdzie - jak podaje Biuro Lustracyjne IPN - był angażowany do przeszkolenia funkcjonariuszy. Jeszcze w 1945 r. uczęszczał do Szkoły Wojewódzkiej PPR; z kolei od maja 1955 r. do maja 1956 r. przeszedł kurs specjalny w Wyższej Szkole Wywiadowczej KGB w Moskwie. W okresie od 20 maja 1947 r. do 16 listopada 1947 r. pełnił służbę w 1. Samodzielnym Batalionie Operacyjnym WBW województwa warszawskiego. W 1953 r. realizował zadania wywiadowcze w na terenie Szwecji.
Z dokumentów IPN wynika, że Kander od 1956 r. kierował grupą, której podlegały tereny Danii i Szwecji.
Prowadzi osobiście rozpracowanie ośrodka wywiadowczego na terenie Szwecji pod krypt. Potop - czytamy w katalogu. Na początku lat 70. XX w. został oddelegowany do pracy w Międzynarodowej Komisji Nadzoru i Kontroli w Sajgonie, gdzie pełnił m.in. funkcje zastępcy sekretarza generalnego Komisji do Spraw Wolności.
W latach 1974-1977 był oficerem operacyjnym rezydentury w Kanadzie, oficjalnie II sekretarzem Ambasady PRL w Ottawie. "Decyzją Centrali został wyłączony z bezpośrednich działań operacyjnych +na skutek dekonspiracji i prowokacji ze strony miejscowych służb specjalnych (...). Postawiono wówczas przed nim zadanie uzyskiwania naprowadzeń operacyjnych bez osobistego angażowania się w ich opracowywanie+" - podało Biuro Lustracyjne IPN.
Z katalogu Instytutu dowiadujemy się też, że w 1987 r. Kander został wysłany służbowo do Kolonii na sześć miesięcy do pracy Konsulacie Generalnym PRL.
O Szatkowskim i Kanderze pisze historyk Witold Bagieński w swojej obszernej publikacji "Wywiad cywilny Polski Ludowej 1945-1961". Badacz podaje, że Szatkowski był rezydentem w placówce wywiadowczej w Rzymie po tym, gdy kierował nią wcześniej kpt. Zelman Rojzman vel Zygmunt Gutt ps. Omega. Z pracy "Omegi" nie byli jednak zadowoleni szefowie Departamentu I MSW, ponieważ nie potrafił on - w ich ocenie - pokierować działalnością operacyjną.
Z kolei w kontekście Kandery historyk odnosi się do szkolenia w Wyższej Szkole Wywiadowczej KGB.
Funkcjonariusze musieli nosić sowieckie mundury z polskimi stopniami wojskowymi, a językiem wykładowym był rosyjski. W ramach cyklu nauk operacyjnych sowieccy wykładowcy uczyli ich pracy wywiadowczej z pozycji placówki i kraju, techniki operacyjnej, korzystania z martwych skrzynek, zagadnień obserwacji i kontrobserwacji
- napisał Bagieński.
Dodał też, że ćwiczenia praktyczne przeprowadzano m.in. w moskiewskim metrze i komunikacji miejskiej. "Wiele godzin wykładowych zajmowały zajęcia poświęcone zagadnieniom ideologicznym. Oprócz tego intensywnie uczono ich języka rosyjskiego i wybranych języków obcych" - dodał badacz.
Poza wpisami dot. Szatkowskiego i Kandery Biuro Lustracyjne IPN uzupełniło też wpisy w katalogu osób "rozpracowywanych" przez organa bezpieczeństwa PRL. Katalog ten jest formą upamiętnienia i docenienia tych osób, które walczyły w okresie PRL o w pełni suwerenną Polskę, a nie są one powszechne znane ze swojej działalności opozycyjnej. Jak dowiedziała się PAP, wpisy dotyczą m.in. Mieczysława Mrówczyńskiego i Franciszka Napierały, którzy w 1960 r. w Zielonej Górze bronili likwidowanego przez komunistów Domu Katolickiego, za co zostali skazani na trzy i dwa lata więzienia.
Na swojej stronie internetowej IPN podał ponadto, że Biuro Lustracyjne IPN uzupełniło katalogi o informacje zawarte w dokumentach organów bezpieczeństwa państwa, dotyczące łącznie 75 osób pełniących funkcje publiczne. Jeden nowy wpis dotyczy sekretarza stanu, a pozostałe 74 wpisy to modyfikacje wcześniejszych publikacji, wynikające z ich uzupełnienia o nowe informacje i dopisania zarządzeń prokuratorskich.