44. rocznica wprowadzenia stanu wojennego. "Jedna z najbardziej tragicznych dat"

Wpis na profilu w mediach społecznościowych opublikowano już z rana. „13 grudnia 1981 roku to jedna z najbardziej tragicznych dat polskiej historii najnowszej” - czytamy na profilu KPRP.

13 grudnia 1981 roku to jedna z najbardziej tragicznych dat polskiej historii najnowszej. pic.twitter.com/o5RMmJ16mn

— Kancelaria Prezydenta RP (@prezydentpl) December 13, 2025

ZOBACZ PODOBNE

13 grudnia roku pamiętnego… – czyli ofiary stanu wojennego. Wykluła się WRONa z jaja czerwonego

Szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego prof. Sławomir Cenckiewicz przypomniał fragment nagrania, na którym obściskują się Adam Michnik z gen. Wojciechem Jaruzelskim:

13 grudnia 1981 r. PAMIĘTAMY!

Pamięć o ofiarach reżimu Jaruzelskiego (1981-1989) - potępienie dla sprawców, morderców i zdrajców oraz ich ówczesnych i obecnych sojuszników!

"Patrzymy w twarz głodu twarz ognia twarz śmierci
najgorszą ze wszystkich – twarz zdrady"

- Zbigniew… pic.twitter.com/CBjE2GZVMH

— Sławomir Cenckiewicz (@Cenckiewicz) December 12, 2025

Głos zabrała też Konferencja Episkopatu Polski.

- Niech bolesna historia tamtych dni przypomina nam, jak wielkim darem jest wolność. Niech jednocześnie uczy nas troski o pokój, jedność i szacunek wobec każdego człowieka - powiedział przewodniczący KEP abp Tadeusz Wojda SAC.

Michał Dworczyk przypomniał popularną fotografię autorstwa Chrisa Niedenthala:

Wieczna pamięć ofiarom, wieczna hańba oprawcom.

Fot. C. Niedenthal. pic.twitter.com/VQOZyDPrlG

— Michał Dworczyk (@michaldworczyk) December 13, 2025

Materiał wideo przygotowało też Wojskowe Biuro Historyczne:

44 rocznica wprowadzenia stanu wojennego w Polsce pic.twitter.com/2lHuKawk0Z

— Wojskowe Biuro Historyczne (@WBH_2016) December 13, 2025

„Dziś nie ma czołgów na ulicach. Są za to: decyzje podejmowane bez podstawy prawnej, lekceważenie orzeczeń obowiązujących organów, siłowe przejmowanie instytucji, presja polityczna na sędziów i prokuratorów, kreowanie postępowań dyscyplinarnych i karnych” - ostrzegło Stowarzyszenie Ad Vocem.

13 grudnia to nie tylko rocznica utworzenia obecnie rządzącej koalicji.

To wspomnienie wprowadzenia stanu wojennego – bezprawnego dekretu władzy, który miał „ratować państwo”, a w istocie zawiesił Konstytucję, złamał prawo i wolności obywatelskie.

Dziś nie ma czołgów na… pic.twitter.com/KX7LNLHBLm

— Stowarzyszenie Ad Vocem (@StAdVocem) December 13, 2025

Stan wojenny w liczbach przedstawiła minister Agnieszka Jędrzak z Kancelarii Prezydenta:

Stan wojenny, wprowadzony przez władze PRL 13 grudnia 1981 r.:

70 000 żołnierzy i 30 000 milicjantów, 586 dni, ponad 100 ofiar śmiertelnych, kilkuset rannych, 10 000 internowanych, 12 000 skazanych z przyczyn politycznych, 207 000 ukaranych przez kolegia na podstawie dekretu o… pic.twitter.com/0PukMBZGT5

— Agnieszka Jędrzak (@ajedrzak) December 13, 2025

44 lata temu wprowadzono stan wojenny

Ogłoszony wczesnym rankiem 13 grudnia 1981 r. stan wojenny nie miał precedensu w dziejach Polski. Oznaczał ograniczenie swobód obywatelskich (m.in. cenzurę korespondencji, zakaz zgromadzeń i przebywania w miejscach publicznych w godzinach nocnych) i nadzwyczajne uprawnienia dla wojska i milicji.

Ogłaszając wprowadzenie stanu wojennego gen. Jaruzelski powołał się na dekret Rady Państwa, ale w rzeczywistości decyzja zapadła już wcześniej. 5 grudnia została zaakceptowana przez Biuro Polityczne Komitetu Centralnego PZPR. Stojący na czele tego gremium gen. Jaruzelski otrzymał swobodę co do wyboru konkretnej daty przeprowadzenia operacji.

O szczegółach wiedziała też Moskwa, a naczelny dowódca wojsk Układu Warszawskiego marszałek Wiktor Kulikow oraz ludzie z jego sztabu byli na bieżąco informowani o wszystkich szczegółach.

Dekret o wprowadzeniu stanu wojennego był niezgodny z obowiązującym wówczas prawem, ponieważ Rada Państwa mogła wydawać dekrety jedynie między sesjami Sejmu. Tymczasem sesja taka trwała, a najbliższe posiedzenie izby wyznaczone było na 15 i 16 grudnia.

Akcja wprowadzenia stanu wojennego rozpoczęła się w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 r. Jeszcze przed północą - przy wsparciu wojska - rozpoczęły działania jednostki MSW, składające się z grup specjalnych, oddziałów ZOMO, jednostek antyterrorystycznych, funkcjonariuszy SB i oddziałów Jednostek Nadwiślańskich. Przerwana została łączność telefoniczna (nawet placówek dyplomatycznych).

W niedzielę 13 grudnia od godz. 6 rano Polskie Radio i Telewizja nadawały wystąpienie gen. Jaruzelskiego, w którym informował on o ukonstytuowaniu się Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego i wprowadzeniu stanu wojennego na terenie całego kraju.