Reforma wymiaru sprawiedliwości. Propozycje PiS
W dniach 24-25 października w Katowicach odbywa się konwencja Prawa i Sprawiedliwości "Myśląc Polska". Na potrzeby organizacji tego wydarzenia przygotowano obszerną publikację zawierającą najważniejsze propozycje programowe największej partii opozycyjnej. Znalazły się w niej artykuły polityków oraz ekspertów. Sporo miejsca poświęcono wymiarowi sprawiedliwości.
Przemysław Czarnek w artykule pt. "Nowe państwo – moment konstytucyjny" podkreślił, iż "należy niezwłocznie zakończyć farsę nieuznawania przez część środowiska sędziowskiego i politycznego organów takich jak Krajowa Rada Sądownictwa, Sąd Najwyższy (w swej części) oraz Trybunał Konstytucyjny, poprzez zaprzestanie dzielenia sędziów na tzw. neo i paleo sędziów oraz dyskryminowanie tych pierwszych". W jego opinii konieczne jest przeprowadzenie tzw. resetu konstytucyjnego.
Poseł Michał Woś w artykule pt. "Reforma wymiaru sprawiedliwości – propozycje programowe" wskazał, iż "sprawny, przejrzysty i apolityczny wymiar sprawiedliwości to jeden z fundamentów praworządnego państwa".
Polska potrzebuje dziś odważnej i pełnej reformy, która nie będzie kosmetyką, lecz prawdziwą zmianą systemową, wręcz budową sądownictwa wszystkich szczebli na nowo. Naszą odpowiedzią jest spłaszczenie struktury sądów i wizja jednolitego statusu sędziego, pełnej cyfryzacji sądownictwa, docenienia kadry pozaorzeczniczej oraz zdecydowanego rozliczenia tych, którzy sprzeniewierzyli się zasadzie niezawisłości, angażując się w projekt tzw. „demokracji walczącej” Donalda Tuska
– podkreślił.
Jedną z propozycji jest wprowadzenie "jednolitego statusu sędziego", co miałoby "zakończyć kastowość i podziały w sądownictwie".
Każdy sędzia, niezależnie od miejsca orzekania, powinien mieć taki sam status i równą odpowiedzialność wobec obywateli. Ujednolicenie warunków pracy i awansu będzie gwarancją, że o ścieżce kariery decydują kompetencje i etyka, a nie układy czy polityczne sympatie
– wskazał poseł PiS.
Woś: Konieczne jest usunięcie upolitycznionych sędziów z zawodu
Woś zwrócił uwagę na bardzo istotną rolę "oczyszczenia zawodu z politycznych nadużyć".
Nie może być jednak prawdziwej reformy bez oczyszczenia zawodu z politycznych nadużyć. Sędziowie, którzy świadomie w ostatnich latach upolitycznili wymiar sprawiedliwości, wpisując się w projekt Donalda Tuska i wspierając tzw. „demokrację walczącą”, nie mogą liczyć na dalsze przywileje. Usunięcie ich z zawodu bez prawa do stanu spoczynku jest koniecznym krokiem, by odbudować zaufanie obywateli do sądów i przywrócić im autorytet
– zapowiedział.
Dodał, iż "reforma wymiaru sprawiedliwości, którą proponuje Prawo i Sprawiedliwość,
to kompleksowa wizja nowoczesnego sądownictwa – sprawiedliwego, cyfrowego, apolitycznego i otwartego na obywatela".
Tylko tak odbudujemy fundamenty państwa prawa i przywrócimy Polakom wiarę w to, że przed sądem każdy jest równy
– podsumował.
Spór o praworządność
Dr Łukasz Bernaciński w artykule pt. "Destrukcyjne skutki sztucznego sporu o praworządność oraz drogi wyjścia z kryzysu" wskazał, że "tak zwany spór o praworządność już od dawna nie jest zagadnieniem prawnym, lecz kwestią geopolitycznego i gospodarczego bezpieczeństwa Polski".
To, co rozpoczęło się jako opór części środowiska sędziowskiego wobec reform mających na celu usprawnienie funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości, zostało wykorzystane z czasem do destabilizacji Polski, naruszenia jej znaczenia na arenie międzynarodowej, zmiany władzy i osłabienia reakcji układu odpornościowego państwa (w tym wymiaru sprawiedliwości) na akty gospodarczej agresji naszych sąsiadów oraz podrzucania nam kukułczych jaj przez zachodnią granicę
– przypomniał.
W jego opinii "kluczowym obszarem działań nowego rządu winno stać się zakończenie tego
sztucznego sporu w sposób jednoznaczny, niebudzący wątpliwości prawnych
oraz akceptowalny społecznie".
Polskie prawnicze organizacje pozarządowe zdiagnozowały kilkanaście obszarów naruszenia praworządności przez rząd Donalda Tuska w sferze wymiaru sprawiedliwości oraz rozpoczęły przygotowania zarówno do zaproponowania rozwiązań na poziomie konstytucyjnym, jak i przede wszystkim ustawowym. Wachlarz działań uzupełnić powinny rozporządzenia i decyzje właściwych organów podejmowane niezwłocznie po przejęciu władzy na podstawie aktualnie obowiązującego stanu prawnego. Celem tych działań winno być przywrócenie zaufania obywateli do państwa oraz stanowionego i stosowanego przezeń prawa, co jest fundamentalnym warunkiem trwania państwa na gruncie ustrojowej zasady rządów prawa
– wyjaśnił.