Ciekawostki turystyczne: Rogaliński Park Krajobrazowy
Rogaliński Park Krajobrazowy rozciąga się po obu stronach rzeki Warty, od Wiórka i Puszczykowa w pobliżu Poznania aż do Zbrudzewa i Góry koło Śremu. Został utworzony w 1997 celem ochrony największego w Europie skupiska wielowiekowych dębów szypułkowych rosnących w dolinie Warty, licznych starorzeczy, a także wartości historyczno-kulturowych.
Nazwa pochodzi od wsi Rogalin, gdzie rosną najbardziej znane z wielkopolskich dębów. Powierzchnia parku wynosi obecnie 12 682,7 ha.
W 1904 roku niemiecki botanik Fritz C.I. Pfühl wskazał na potrzebę ochrony unikatowego skupiska dębów w Rogalinie.
W 1948 roku ochrona objęto zarówno żywe jak i martwe drzewa wokół Rogalina, tworzące największe w Polsce skupisko dębów szypułkowych. Celem ochrony terenów Poznańskiego Przełomu Warty w latach 1958 i 1964 utworzono rezerwaty Krajkowo i Goździk Siny w Grzybnie.
Centralną część Parku stanowi dolina rzeki Warty i słabo zaznaczone obniżeniami terenu dochodzące do niej dopływy oraz kanały i rowy melioracyjne. Po obydwu stronach doliny rozpościera się terasa zalewowa przechodząca w morenę płaską, a po zachodniej stronie doliny – ostatecznie w pagórkowatą morenę czołową.
Wzdłuż doliny Warty, głównie na odcinku Krajkowo–Rogalinek występują liczne starorzecza. Lewymi dopływami Warty na terenie Parku są Kanał Szymanowo-Grzybno, Kanał Mosiński i Wirynka. Na wschód i północ od granicy Parku przez ciąg jezior rynnowych przepływa lewy dopływ Kopli – Głuszynka. Poza starorzeczami na terenie Parku nie występują naturalne zbiorniki wodne, zbiorniki sztuczne w postaci stawów i zalanych wyrobisk są niewielkie.
Rzeźba terenu Parku powstała ostatecznie ok. 14 tysięcy lat temu w końcowym okresie zlodowacenia północnopolskiego. W schyłkowej fazie zlodowacenia poznańskiego występowało silnie topnienie lądolodu, tworzące terasy doliny Warciańsko-Odrzańskiej oraz występujące w niej sandry, naniesione z piasków i żwirów rzecznych.
Najczęściej występującymi w Parku drzewami są sosna oraz dąb, rzadziej brzoza, a w południowej części parku także graby. Przeważają mieszane lasy sosnowo-dębowe oraz środkowoeuropejski bór sosnowy, występuje też świetlista dąbrowa. Wzdłuż doliny Warty charakterystyczne dla Parku są skupiska dębów szypułkowych – pozostałość porastających Wielkopolskę lasów.
Bezpośrednio nad brzegami Warty występuje wierzba i topola, a wzdłuż pozostałych cieków występuje jesion, olsza i wiąz. Naturalny układ roślinności w dolinach rzeki został najsilniej przekształcony działalnością człowieka, wzdłuż rzeki występują liczne łąki. W lasach parku występują liczne gatunki mchów i porostów oraz grzybów.
Liczne starorzecza w parku porastają szuwary, występują w nich też rośliny o liściach pływających. W starorzeczach występuje także roślinność zanurzona – rogatek sztywny, moczarka kanadyjska, wywłócznik kłosowy, rdestnica połyskująca.
Inwentaryzacja w latach 2007–2008 wykazała istnienie w parku ponad 960 dębów o obwodzie pnia większym niż 300 cm. Stan dębów jest zróżnicowany, na ogół są to jednak drzewa wiekowe, gdyż na używanych jako pastwiska łąkach młode drzewa nie miały szans rozwoju. Negatywnie na drzewa wpływa obniżanie poziomu wód gruntowych, działalność człowieka i szkodników.
Zróżnicowaniu fauny Parku pomaga naprzemienne występowanie różnorodnych siedlisk. W dębach Parku żerują chronione gatunki takie jak: kozioróg dębosz, pachnica dębowa i jelonek rogacz.
Środowisko doliny rzeki i cieków stwarza także dobre warunki bytowania ssaków żyjących nad wodą: bobrów, wydr czy piżmaków. Kombinacja lasów i cieków umożliwia schodzenia do wodopojów sarnom, lisom, jeleniom europejskim czy dzikom. W parku liczne są ssaki owadożerne: nietoperze, ryjówki, krety oraz żyjące w lasach: kuna, mysz leśna i domowa oraz łasica.
Rezerwat przyrody „Krajkowo” utworzono w 1958 roku celem ochrony krajobrazu łęgów i starorzeczy warciańskich oraz ochrony ptaków, m.in. czapli siwej. Częste zalewanie Rezerwatu wodami powodziowymi sprzyja powstawaniu lasu łęgowego. Ponad 50% zadrzewienia rezerwatu obejmuje dąb szypułkowy, występujący w pojedynczo w postaci 200-300 letnich drzew o dużych rozmiarach. W zachodniej części rezerwatu popularna jest sosna zwyczajna, a duże rozmiary osiągają też wiązy i wierzby. Dąb szypułkowy ze względu na odporność na powodzie był celowo sprowadzany na nadbrzeża Warty w ramach gospodarki leśnej. Rezerwat stanowi ostoje ptactwa, liczne gatunki drapieżne zlatują się celem żeru.
Rezerwat „Goździk Siny” utworzony został w 1964 roku na wale wydmowym ze stromo nachylonym stokiem północnym, celem ochrony rzadkiego w Polsce goździka sinego. Las porastający rezerwat to przykład subkontynentalnego boru sosnowego świeżego, z dominującą sosną przemieszaną z brzozą i dębem bezszypułkowym. Goździk siny występuje na szczycie wydmy i jej południowym stoku.
Przez teren parku przebiegają cztery znakowane szlaki turystyczne.
Na prawym brzegu Warty: czerwony szlak turystyczny Osowa Góra – Sulęcinek (Rogalinek – Rogalin),
zielony szlak turystyczny Wiórek-Rogalinek (Wiórek – Rogalinek)
Na lewym brzegu Warty: niebieski szlak turystyczny Iłowiec – Otusz (Mosina PKP – Rezerwat Goździk Siny – dworzec PKP w Pecnej), czerwony szlak turystyczny Żabno – Drużyna Poznańska (Żabno – Krajkowo Folwark – Drużyna Poznańska)
Przez park prowadzi z północy na południe Wielkopolska Droga Świętego Jakuba, przekraczająca Wartę w Rogalinku. Przez park przebiega 7 znakowanych szlaków rowerowych i dwa znakowane szlaki konne w Rogalinie i z Wiórka do Sasinowa.
Dęby rogalińskie stały się symbolem Wielkopolski. Najsłynniejsze są trzy rosnące w części angielskiej przypałacowego parku rogalińskiego „Lech”, „Czech” i „Rus” o obwodach 635, 726 i 926 cm oraz „Edward” o obwodzie 650 cm rosnący na jego skraju, na zboczu doliny Warty.
W kwietniu 2019 posadzono w pobliżu mostu prowadzącego na dziedziniec pałacowy w Rogalinie sadzonkę dębu szypułkowego sklonowaną z dębu „Rus” (materiał pobrano w 2014). Przy okazji tych działań określono wiek „Rusa” na 800-850 lat.
Rogalińskie dęby użyte zostały jako plener filmu „Stara Baśń. Kiedy słońce było Bogiem”.
Źródło: niezalezna.pl
