Czy grozi Ci cukrzyca?
Cukrzyca typu 2 jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych chorób w populacji światowej. Została uznana za chorobę cywilizacyjną. Cukrzyca typu 2 rozwija się latami, a jej objawy nasilają się stopniowo. Podstawą leczenia, jak i profilaktyki jest odpowiednio zbilansowana dieta oraz aktywność fizyczna. Leczenie jest to złożony proces, który wymaga od pacjenta dużego zaangażowania. Jakie są czynniki ryzyka cukrzycy? Jak jej zapobiegać?
Czynniki ryzyka cukrzycy typu 2
Rodzina z cukrzycą: Osoby, których rodzice lub rodzeństwo mają cukrzycę typu 1 lub typu 2, mają większe ryzyko rozwoju tej choroby.
Otyłość lub nadwaga: Osoby o nadmiernym BMI (wskaźnik masy ciała) mają większe ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2.
Brak aktywności fizycznej: Osoby prowadzące siedzący tryb życia i nie angażujące się regularnie w aktywność fizyczną są bardziej narażone na cukrzycę.
Niezdrowa dieta: Dieta bogata w przetworzone jedzenie, żywność o wysokiej zawartości tłuszczu i cukru oraz niską zawartość błonnika może zwiększać ryzyko cukrzycy.
Wiek: Ryzyko cukrzycy wzrasta wraz z wiekiem. Cukrzyca typu 2 występuje najczęściej u osób starszych, choć może również rozwijać się u młodszych osób.
Przedcukrzyca: Osoby z predyspozycjami do cukrzycy, takie jak insulinooporność lub zaburzenia tolerancji glukozy, mają zwiększone ryzyko rozwoju cukrzycy.
Cukrzyca typu 2 – rozwój
Cukrzyca rozwija się stopniowo. Najczęściej na początku pojawia się otyłość oraz genetycznie uwarunkowana insulinooporność. Innymi słowy, u chorego trzustka produkuje insulinę, ale jej wydzielanie nie przebiega tak jak u zdrowej osoby. Insulina jest wydzielana zbyt wolno albo zbyt długo. Mimo to stężenie glukozy we krwi, czyli glikemia jest jeszcze w normie. Trzustka, dbając o odpowiednie stężenie glukozy we krwi, produkuje coraz więcej insuliny.
Takie tempo pracy przez kolejnych kilka-kilkanaście lat, wyniszcza komórki i w efekcie produkuje się coraz mniej insuliny. Na tym etapie stężenie glukozy we krwi zaczyna rosnąć i dochodzi do zdiagnozowania cukrzycy typu 2.
Jak uniknąć cukrzycy?
Profilaktyka cukrzycy typu 2. obejmuje zatem przede wszystkim dbanie o prawidłową masę ciała, poprzez stosowanie zdrowej, zbilansowanej diety oraz regularną aktywność fizyczną. Należy zwracać uwagę na rozkład tkanki tłuszczowej w organizmie i być szczególnie czujnym, jeśli jej nadmiar osadza się w talii. Redukcja tkanki tłuszczowej przy sylwetce typu „jabłko” jest trudna, ale nie niemożliwa. Jeśli samodzielnie skomponowana dieta i praktykowana aktywność fizyczna nie pomagają warto zgłosić się po pomoc do dietetyka i trenera personalnego.
Będąc w grupie ryzyka cukrzycy należy regularnie monitorować ciśnienie tętnicze oraz badań cholesterol, a w przypadku nieprawidłowych wyników wprowadzić stosowne leczenie i modyfikacje w diecie (zmniejszenie spożycia soli oraz tłuszczu zwierzęcego).
Oto kilka sposobów:
1. Zdrowa dieta: Skoncentruj się na zrównoważonej diecie bogatej w warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, chude białko i zdrowe tłuszcze. Ogranicz spożycie żywności bogatej w tłuszcze nasycone, trans i cukry dodane.
2. Kontrola wagi: Utrzymuj zdrową wagę poprzez regularną aktywność fizyczną i właściwe odżywianie. Otyłość jest powiązana z większym ryzykiem cukrzycy typu 2.
3. Regularna aktywność fizyczna: Regularne wykonywanie ćwiczeń i aktywności fizycznej może pomóc w utrzymaniu zdrowej wagi, poprawie wrażliwości na insulinę i obniżeniu ryzyka cukrzycy. Staraj się angażować w aktywność o umiarkowanym lub intensywnym natężeniu przez co najmniej 150 minut w tygodniu.
4. Unikanie palenia tytoniu: Palenie tytoniu zwiększa ryzyko cukrzycy typu 2. Jeśli palisz, zastanów się nad zaprzestaniem palenia i szukaj wsparcia, jeśli potrzebujesz.
5. Ogranicz spożycie alkoholu: Nadmierne spożycie alkoholu może prowadzić do otyłości i zwiększać ryzyko cukrzycy. Jeśli pijesz alkohol, rób to umiarkowanie i zgodnie z zaleceniami zdrowia.
6. Regularne badania lekarskie: Regularne wizyty u lekarza i badania mogą pomóc w wczesnym wykryciu ewentualnych problemów z cukrzycą lub predyspozycji do jej rozwoju.
7. Zarządzanie stresem: Stres może wpływać na poziom cukru we krwi. Znajdź zdrowe sposoby radzenia sobie ze stresem, takie jak medytacja, joga, relaksacja lub hobby, które sprawiają Ci radość.
Jak często badać cukier?
Polskie Towarzystwo Diabetologiczne rekomenduje, by badania przesiewowe w kierunku cukrzycy u osób powyżej 45 lat i bez czynników ryzyka były wykonywane raz na 3 lata.
U osób z grup ryzyka, niezależnie od wieku, badanie poziomu cukru we krwi powinno być przeprowadzone raz w roku.
Źródło: medonet.pl, niezalezna.pl
