Już około 1500 r. p.n.e. egipski lekarz po raz pierwszy odnotował stosowanie miedzi w leczeniu stanów zapalnych. Teraz naukowcy z Johns Hopkins Medicine i włoskiego Catholic University of the Sacred Heart wykazali, że pierwszy metal stosowany w medycynie może również pomóc ratować dzieci przed nowotworem ośrodkowego układu nerwowego, znanym jako rdzeniak zarodkowy (medulloblastoma).
Ratunek przed nowotworem
Rdzeniak zarodkowy jest szybko rosnącym guzem nowotworowym mózgu lub rdzenia kręgowego. Obserwowany głównie u dzieci w wieku poniżej 10 lat, jest najczęstszym nowotworem złośliwym mózgu u dzieci.
Wskaźnik przeżycia dzieci z rdzeniakiem, który nie dał przerzutów wynosi około 70 proc., ale może spaść do nawet 40 proc. w zależności od wieku pacjenta, podtypu molekularnego guza (są cztery), zakresu chirurgicznego usunięcia wcześniejszych guzów i tego, czy wystąpiły przerzuty. Leczenie rdzeniaka zarodkowego u dzieci tradycyjnie polegało na chirurgii, radioterapii i chemioterapii, pojedynczo lub w połączeniu.
W terapii proponowanej przez naukowców z Johns Hopkins jony miedzi łączy się z disulfiramem, lekiem, który od dawna był stosowany w leczeniu alkoholizmu (pod nazwą Anticol, Antabus czy Esperal).
Disulfiram [DSF], lek stosowany od prawie 70 lat w leczeniu przewlekłego alkoholizmu, daje wielką nadzieję, że stanie się środkiem przeciwnowotworowym, zwłaszcza gdy jest skompleksowany z jonami metali, takimi jak miedź [Cu++] - wskazała starsza autorka Betty Tyler, profesor nadzwyczajny neurochirurgii w Szkole Medycznej Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa. - Ponieważ połączenie [DSF-Cu++] nie było wcześniej oceniane pod kątem potencjalnego zastosowania u dzieci, chcieliśmy ocenić jego bezpieczeństwo i skuteczność w odniesieniu do dwóch podtypów rdzeniaka zarodkowego u dzieci z najgorszymi pięcioletnimi wskaźnikami przeżycia.
- informują badacze.
Przełom w leczeniu guza mózgu u dzieci
Naszym celem jest utorowanie drogi do skutecznego leczenia, które można by stosować u dzieci, samodzielnie lub w połączeniu z konwencjonalną radioterapią i chemioterapią. Opisanie, w jaki sposób DSF-Cu++ działa na poziomie molekularnym, miało kluczowe znaczenie dla przyszłych badań jego klinicznego zastosowania przeciwko rdzeniakowi zarodkowemu u dzieci.
- mówi współautor badania Henry Brem, MD, dyrektor Departamentu Neurochirurgii w Johns Hopkins.
W badaniu prowadzonym przez Riccardo Serra, doktora habilitowanego w laboratorium guzów mózgu Tylera i Brema oraz neurochirurga rezydenta Uniwersytetu Maryland, naukowcy przetestowali działanie przeciwnowotworowe DSF-Cu++ zarówno w kulturach komórkowych, jak i na myszach. Najpierw odkryli, że DSF-Cu++ blokuje w rdzeniakach dwa szlaki biologiczne, których komórki rakowe potrzebują do usunięcia białek zagrażających ich przetrwaniu.
Po zamknięciu szlaków białka te gromadzą się w guzach, powodując śmierć komórek nowotworowych i oznaczanie ich do usunięcia przez układ odpornościowy.
- mówi Brem.
Po drugie, naukowcy odkryli, że DSF-Cu++ nie tylko zabija komórki rdzeniaka, ale także ogranicza działanie komórek odpowiedzialnych za ich powstanie.
Komórki macierzyste raka inicjują procesy, które prowadzą do onkogenezy (narodzin nowotworu), a także odgrywają rolę w nawrotach raka po leczeniu i przerzutach z pierwotnej lokalizacji guza. Byliśmy w stanie skutecznie zmniejszyć liczbę komórek macierzystych raka przy użyciu bardzo niewielkich ilości DSF-Cu++ już po kilku godzinach ekspozycji.
mówi Tyler.
Trzecie odkrycie ujawniło, że DSF-CU++ osłabia zdolność komórek rdzeniaka do naprawy uszkodzeń ich DNA, zwiększając w ten sposób cytotoksyczną (niszczżcą komórki) moc leczenia.
Sugeruje to, że DSF-Cu++ powstrzymuje komórki rakowe przed regeneracją po zakłóceniu genów kontrolujących ich wzrost i przeżycie, co jest wyraźną zaletą terapeutyczną. Oznacza to również, że DSF-Cu++ ma potencjał jako terapia adiuwantowa, pomagając powstrzymać mechanizm naprawy DNA guza przed przezwyciężeniem cytotoksycznego wpływu radioterapii lub chemioterapii.
- mówi Brem.
Na koniec naukowcy przetestowali wpływ połączenia DSF i miedzi na przeżywalność myszy, do których mózgów wszczepiono dwa podtypy rdzeniaka. Zaobserwowano istotny wzrost czasu przeżycia (o 19 i 27 proc.).
Źródło: Niezalezna.pl, PAP
