Sześć esejów i sześć wykładów - m.in. mowa noblowska, wygłoszona rok temu w Sztokholmie, składa się na najnowszą, pierwsza po Noblu książkę Olgi Tokarczuk. Tom "Czuły narrator" trafiła do księgarń.
"Tę książkę w jakimś sensie zawdzięczam pandemii. To właśnie w czasie lockdownu pojawiła się we mnie potrzeba uporządkowania wcześniejszej twórczości eseistycznej, nie tylko z ostatniego roku, ale i z lat wcześniejszych. Od jakiegoś czasu lubiłam przyglądać się sobie i swojemu pisaniu z pozycji czwartoosobowego narratora. Ten rodzaj autorefleksji powiązanej z psychologią, która wciąż pozostaje mi bliska i jest pierwszym językiem, jakim czytam świat, stanowi fundament większości tych tekstów. Przy okazji odkrywam dla siebie, jaką przyjemność daje mi forma wykładu. Zwracanie się i mówienie bezpośrednio do ludzi, którzy mnie słuchają, daje energię, której nie ma tekst skazany na samotne odczytanie"
- pisze Tokarczuk we wstępie.
W książce, oprócz mowy noblowskiej, która użyczyła tytułu całości, znalazły się wykłady i eseje, które zebrane razem rozwijają tezy noblowskiego "Czułego narratora". W Sztokholmie Tokarczuk mówiła: "Coś jest ze światem nie tak. To poczucie, zarezerwowane kiedyś tylko dla neurotycznych poetów, dziś staje się epidemią nieokreśloności, sączącym się zewsząd niepokojem". Miesiące po ceremonii noblowskiej, wybuch pandemii, dały tym słowom nowa aktualność. "Świat umiera, a my nawet tego nie zauważamy. (...) Stajemy się wyznawcami prostych sił – fizycznych, społecznych, ekonomicznych, które poruszają nami, jakbyśmy byli zombie" - diagnozowała pisarka.
W tomie "Czuły narrator" znalazł się m.in. cykl wykładów, które Tokarczuk wygłosiła w 2018 roku na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Łódzkiego - "Psychologia narratora", "Psychologia literackiego stwarzania świata. Jak powstały Księgi Jakubowe", "Przypadek Duszejko. Postaci literackie" oraz wykład pomyślany jako ich kontynuacja, nigdy niewygłoszony "Kraina Metaksy". Jest też tekst "O daimonionie i innych motywacjach pisarskich" z 2014 roku oraz eseje: "Prace Hermesa, czyli jak tłumacze codziennie ratują świat", który oparty jest na tekście wykładu wygłoszonego na inauguracji czwartej edycji Gdańskich Spotkań Literackich „Odnalezione w tłumaczeniu” (Gdańsk, 11–13 kwietnia 2019), "Palec w soli, czyli krótka historia mojego czytania", pochodzący z sympozjum Uniwersytetu Rzeszowskiego pt. "Światy Olgi Tokarczuk" z 2012 roku, a także "Ognozja" (pierwodruk w "Polityce" 30 września 2020), "Ćwiczenia z obcości" (ukazał się w 2017 roku w "Znaku", nr 746–747), "Maski zwierząt" (pierowodruk w "Krytyce Politycznej" 2008, nr 15) oraz "Niesamowity tygiel braci Quay" z tomu "Trzynasty miesiąc".
Książka ukazała się nakładem Wydawnictwa Literackiego.