16 lipca doszło do spotkania przedstawicieli Ministerstwa Obrony Narodowej oraz Ministerstwa Klimatu i Środowiska z organizacjami ekologicznymi. Rozmowy dotyczyły „budowy Tarczy Wschód i jej wpływu na kwestie środowiska naturalnego”. Dotarliśmy do pełnej listy zaproszonych i obecnych na spotkaniu organizacji. MON odesłało w tej sprawie do resortu Klimatu i Środowiska i od niego uzyskaliśmy listę uczestników.
Wpływy z zagranicy
Znajdują się na niej podmioty o głębokich powiązaniach zagranicznych oraz organizacje sprzeciwiające się działaniom Straży Granicznej wobec nielegalnych migrantów.
Dopuszczona do spotkania została m.in. Frankfurt Zoological Society, a konkretnie jej ukraiński oddział. Frankfurt Zoological Society (Frankfurckie Towarzystwo Zoologiczne) to międzynarodowa organizacja zajmująca się ochroną przyrody, założona w 1858 roku z siedzibą we Frankfurtcie nad Menem w Niemczech. Współpracuje i otrzymuje wsparcie od rządu niemieckiego, Niemieckiego Banku Rozwoju Komisja Europejskiej i Banku Światowego.
Inna organizacja, która uczestniczyła w konsultacjach to Fundacja Frank Bold. To międzynarodowy zespół ekspertów i prawników działający poprzez sieć podmiotów, głównie organizacje pozarządowe i powiązane kancelarie prawne, w Czechach, Polsce i Belgii. Głównym ośrodkiem jest czeska Frank Bold Society. Polska Fundacja Frank Bold jest częścią tego międzynarodowego zespołu.
Fundacja Frank Bold jest uczestnikiem i inicjatorem działań prawnych kwestionujących dalszą eksploatację w kopalni węgla brunatnego Turów. Jesienią 2022 roku Fundacja Frank Bold, wspólnie z Greenpeace i Stowarzyszeniem Ekologicznym EKO-UNIA (oraz innymi podmiotami, w tym niemieckimi i czeskimi), złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) w Warszawie na decyzję Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska (GDOŚ) z 30 września 2022 r. W maju 2023 roku, na wniosek m.in. Fundacji Frank Bold, WSA wstrzymał wykonanie decyzji środowiskowej do czasu rozpoznania skargi, uzasadniając to niebezpieczeństwem wyrządzenia znacznej szkody w środowisku. Postanowienie to zostało później uchylone przez Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) w lipcu 2023 r. W dniu 13 marca 2024 roku WSA w Warszawie uchylił decyzję środowiskową dla kopalni Turów.
Fundacja Frank Bold komentowała ten wyrok, podkreślając, że potwierdza on szkodliwość kopalni dla środowiska i ludzi oraz wzywając rząd do pilnego planowania sprawiedliwej transformacji regionu.
Na swojej stronie Fundacja Frank Bold wymienia partnerów i źródła finansowania. Jest to m.in. European Climate Foundation (ECF)
Na liście znajduje się też Fundacja WWF Polska. WWF to jedna z najbardziej znanych organizacji pozarządowych zajmujących się ochroną przyrody. To międzynarodowa fundacja, która dziś najbardziej kojarzy się z charakterystycznym biało-czarnym logo z pandą. Działa w ponad 100 krajach na całym świecie.
W rozmowach o Tarczy Wschód brała też udział Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemi. Globalna organizacja ClientEarth jest zarejestrowana jako organizacja charytatywna w Anglii. Jej główna siedziba znajduje się w Londynie. Działa w ponad 50 krajach, posiadając także status zarejestrowanej międzynarodowej organizacji non-profit w Belgii (ClientEarth AISBL).
Inny ciekawy uczestnik to Fundacja REC Polska powstała w 2012 roku. Wcześniej REC działał w Polsce jako przedstawicielstwo zagranicznej fundacji Regional Environmental Center (Regionalne Centrum Ekologiczne).
Fundacja współpracuje z instytucjami i organizacjami z różnych krajów jako część konsorcjów projektowych. REC Polska deklarowała w swoich materiałach (przed 2022 rokiem) utrzymywanie kontaktów i inicjowanie współpracy z zagranicznymi parkami, w tym z parkami z Rosji i Białorusi.
Ekologia w rządowej strategii
Działania organizacji ekologicznych i fundacji, także o zagranicznej proweniencji są widoczne w praktyce. Widać ich wpływ nawet w kluczowym, rządowym dokumencie – Strategii Bezpieczeństwa Narodowego. Tak o tym mówił pod koniec września szef BBN Sławomir Cenckiewicz: „Jedno się mówi publicznie, a zupełnie co innego pisze w tak strategicznym projekcie, jakim jest Strategia Bezpieczeństwa Narodowego. Fragmenty o roli człowieka w niszczeniu środowiska naturalnego, o otwarciu na zieloną energię, a nawet zdania, z których wynika, że przyszłością Polski jest ETS2. Nie możemy się na to zgodzić; to stoi w kompletnej sprzeczności z tym, co mówił w kampanii wyborczej Karol Nawrocki. Więcej, to stoi w sprzeczności z całym naszym narodowym i państwowym interesem. Dlatego musimy tego typu groźne projekcje odrzucić i przygotować nową Strategię Bezpieczeństwa Narodowego RP”.
Tłumaczenia ministerstwa
Zapytaliśmy MKiŚ skąd taki, a nie inny dobór uczestników spotkania. „W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele kilkudziesięciu organizacji pozarządowych skupionych wokół ochrony środowiska (załącznik: lista organizacji uczestniczących w spotkaniu). Na kilka dni przed spotkaniem lista uczestników została zweryfikowana przez odpowiednie służby podległe MON. Nie wszyscy chętni wzięli udział w spotkaniu” – odpowiedziało ministerstwo.
Poniżej publikujemy pełną listę:
- Instytut Zielonej Gospodarki
- Fundacja Rodzice dla Klimatu
- Fundacja Lasonauci
- Towarzystwo Krajoznawcze „Krajobraz”
- Towarzystwo Krajoznawcze „Krajobraz”
- Fundacja Przestrzeń Publiczna
- Fundacja Konstruktywnej Ekologii ECOPROBONO
- Fundacja Białowieska
- Fundacja Sowi Dwór
- Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska
- Fundacja EkoStart
- Fundacja Frank Bold
- Fundacja Egalismo
- Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków
- Fundacja POMOGĘ CI
- Fundacja Dzika Polska
- Fundacja ClientEarth Prawnicy dla Ziemi
- Fundacja Dziedzictwo Przyrodnicze
- Fundacja Ecomotional
- Stowarzyszenie Federacja Zielonych w Białymstoku
- Frankfurt Zoological Society, Ukrainian Office
- Fundacja Bractwo Bartne
- Związek Polskich Fotografów Przyrody
- Fundacja Puszczy Rominckiej
- Fundacja Nasza Planeta
- Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska
- Stowarzyszenie TILIA
- Fundacja Siła Michała
- Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska
- Fundację Evropa Invicta
- Fundacja Dziedzictwo Przyrodnicze
- Stowarzyszenie Społeczno - Przyrodnicze M.O.S.T.
- Zamojskie Towarzystwo Przyrodnicze
- Fundacja Energia dla Środowiska
- Klub Przyrodników
- Fundacja Aeris Futuro
- Fundacja Eko-Adamki
- Fundacja Miejski Park i Ogród Zoologiczny w Krakowie
- Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy
- Fundacja Ekologiczne Forum Młodzieży
- Fundacja Rodzice dla Klimatu
- Fundacja dla Klimatu i Bioróżnorodności
- Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków
- Polski Klub Ekologiczny Okręg Mazowiecki/Koalicja Klimatyczna
- Clean Water Institute Foundation
- Fundacja Polskie Lasy
- Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot
- Fundacja Centrum Badań nad Lasem i Zasobami Przyrodniczymi
- Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków
- Fundacja Świadomi Klimatu
- Instytut Analiz Środowiskowych
- Nierusz Natura Foundation
- Stowarzyszenie Związek Kadetów Rzeczypospolitej Polskiej
- Fundacja EkoStart
- Mazowiecko-Świętokrzyskie Towarzystwo Ornitologiczne
- Związek Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć
- Fundacja WWF Polska
- Fundacja Rozwój TAK -Odkrywki NIE
- Białowieski Park Narodowy
- Fundacja Polskie Lasy
- Polskie Towarzystwo Ochrony Ptaków
- Fundacja One More Tree
- Fundacja REC Polska
- Białowieski Park Narodowy
- Fundacja WWF Polska
- Stowarzyszenie QGIS Polska
- Fundacja dla Ziemi i Chleba
- Związek Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć
- Fundacja Instytut na rzecz Ekorozwoju
- Białowieski Park Narodowy
- Fundacja Greenmind, Polska Zielona Sieć
- Fundacja Fotowoltaiki
- Fundacja EkoStart
- Instytut Biologii Ssaków PAN, Białowieża