Koszulka "Nie Bać Tuska" TYLKO U NAS! Zamów już TERAZ!

Janusz Kusociński – olimpijczyk zamordowany w Palmirach

Janusz Kusociński urodził się 15 stycznia 1907 roku w Warszawie. Zafascynowany był grą w palanta i piłką nożną, od 1925 roku występował w Robotniczym Klubie Sportowym „Sarmata” i tam zaczął stawiać pierwsze kroki na bieżni. W 1928 roku zmienił klub i wstąpił do Klubu Sportowego „Warszawianka”, w którym biegał, aż do wybuchu wojny. W 1928 roku trzykrotnie pobił swoje kolejne rekordy Polski na dystansie 5000 m. Trzy lata później startował w różnych zawodach aż 43 razy. Został wybrany laureatem „Przeglądu Sportowego” na najlepszego sportowca roku, otrzymał także Wielką Honorową Nagrodę Sportową.

Trening Kusocińskiego
Trening Kusocińskiego
Leon Jarumski - Archiwum Główne Akt Dawnych

Jeszcze przed zdobyciem medalu olimpijskiego udało mu się pobić dwa rekordy świata: 19 czerwca 1932 roku w Antwerpii podczas biegu na 3000 m oraz 30 czerwca w Poznaniu na 4 mile (ok. 6437 m). Na olimpiadzie w Los Angeles zdobył złoty medal w biegu na 10 tys. metrów. Był jednym z najpopularniejszych sportowców Polski międzywojennej. Po kontuzji kolana w 1933 roku przerwał starty. Stopniowo powracał do formy. Starty rozpoczął znów w 1937 roku. Życiową formę zaczął osiągać w 1939 roku – ponownie bił rekordy – 8 czerwca w Helsinkach na 5000 m i 3 mile ustanowił nowe rekordy Polski. Przygotowywał się do Igrzysk Olimpijskich w 1940 roku. Jego marzeniem było wystartowanie w maratonie, jednak 1 września 1939 roku te marzenia zostały przerwane. W ciągu jednego dnia „Kusy” ze sławnego sportowca stał się jednym z tysięcy obrońców stolicy. Jako ochotnik został przydzielony do pierwszego plutonu kompanii karabinów maszynowych 2 Batalionu 360 Pułku Piechoty. Dwukrotnie ranny, został odznaczony Krzyżem Walecznych. Pod okupacją niemiecką pracował jako kelner w nowo otwartej gospodzie „Pod Kogutem” przy ul. Jasnej w Warszawie, a jednocześnie wstąpił do konspiracyjnej Organizacji Wojskowej „Wilki”, przyjął pseudonim „Prawdzic”. W wyniku denuncjacji został aresztowany przez Gestapo 28 marca 1940 roku. Osadzony początkowo w więzieniu mokotowskim, a następnie przy Szucha. Między 20 a 21 czerwca został przewieziony do Palmir pod Warszawą i tam rozstrzelany.  Egzekucje w Palmirach były częścią niemieckiej akcji ludobójczej wymierzonej w polskie elity.

19 i 20 czerwca 1954 roku na stadionie Wojska Polskiego w Warszawie odbył się międzynarodowy mityng lekkoatletyczny. Jedną z inicjatorek imprezy była Maria Kwaśniewska, brązowa medalistka olimpiady w Berlinie (1936).

Trzeba stwierdzić, że zawodów lekkoatletycznych o podobnym zasięgu nie mieliśmy jeszcze w Warszawie, a piękny sport lekkoatletyczny zyska dzięki nim dalsze rzesze zwolenników.

– pisało „Życie Warszawy” 19 czerwca 1954 roku.

Dwa dni później „Przegląd sportowy” tak podsumowywał pierwszą imprezę:

Ponad 40.000 widzów w ciągu dwóch dni oglądało w Warszawie piękną walkę czołowych lekkoatletów dziesięciu państw. Prawie we wszystkich konkurencjach walka była bardzo zacięta, a poziom godny igrzysk olimpijskich.

Przez siedem dekad na mityngu pobito dziesiątki rekordów świata, Europy i Polski, a na starcie stawały największe gwiazdy lekkoatletyki.

W 2009 roku Janusz Kusociński „za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej, za osiągnięcia sportowe w dziedzinie lekkoatletyki” został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Dziś jest patronem wielu ulic i szkół.

Tegoroczny, już siedemdziesiąty ORLEN Memoriał Janusza Kusocińskiego odbył się 18 maja na Stadionie Śląskim w Chorzowie.

Instytut Pamięci Narodowej, oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej w Łodzi, przygotował w tym roku biograficzną wystawę o Kusocińskim.

 



Źródło: ipn.gov.pl

 

#Olimpiada #Janusz Kusociński #Memoriał Kusocińskiego #zbrodnie niemieckie #Palmiry

Magdalena Łysiak