Zwyczaj praktykowany był przez pewien czas od 15 listopada 1942 roku, gdy kapitan Jan Michałowski przekazał władzom miasta polską flagę, tłumacząc, że chce, aby „przypominała w przyszłości, gdy wojna będzie już skończona, że polscy piloci żyli, walczyli i umierali w jego obronie”. Wbrew tym wysiłkom tradycja zniknęła jednak na przestrzeni lat.
Pięć lat temu - na 70. rocznicę nalotów na miasto - o przypomnienie historii dywizjonu 307 zadbał historyk Michael Parrott, który badając miejski cmentarz odkrył polskojęzyczne tablice poświęcone lotnikom, którzy w latach 1941-1943 stacjonowali w lokalnej bazie Królewskich Sił Powietrznych (RAF).
Moja ciekawość zwyciężyła i dowiedziałem się nieco więcej, w tym o ceremonii wywieszania flagi. Przyszedłem do miejskiego ratusza (...) i okazało się, że na przestrzeni lat flaga się zagubiła. Powiedziałem władzom miasta, że to był ważny moment dla Exeter i polsko-brytyjskich relacji, więc powinniśmy zdobyć nową flagę i przypomnieć ludziom tę historię, która była nieco zapomniana
- tłumaczył.
Parrott podkreślił, że w maju 1942 roku Polacy mieli do dyspozycji zaledwie cztery samoloty przeciwko 40 niemieckim bombowcom typu Junkers.
Byli w zdecydowanej mniejszości, ale zastrzelili cztery samoloty pełne ładunków wybuchowych, które miały być zrzucone na miasto, a po 75 minutach, w komplecie, bezpiecznie powrócili do bazy. (...) Gdyby nie „Puchacze”, po tych nalotach miasta nie byłoby wcale
- ocenił ekspert.
Podczas dzisiejszej ceremonii przed budynkiem starego ratusza przeszła defilada żołnierzy brytyjskich sił powietrznych, a następnie zgromadzeni wysłuchali polskiego hymnu, w trakcie którego wciągnięto na maszt biało-czerwoną flagę.
Na zakończenie uroczystości odsłonięto także okolicznościową tablicę wewnątrz XI-wiecznej miejskiej katedry, która słynie z najdłuższego zachowanego gotyckiego sklepienia na świecie.
„Od 1941 do 1943 roku Exeter było bronione nocą przez polski dywizjon 307 pod dowództwem Królewskich Sił Powietrznych. 4 maja 1942 roku dywizjon odegrał kluczową rolę w ocaleniu miasta przed zniszczeniem i większą liczbą ofiar”
- napisano na niej.
Źródło: PAP, niezalena.pl
