Założona przez rosyjską bizneswoman, zarejestrowana na Seszelach firma Alpha Consulting pomogła utworzyć spółki, które były wykorzystywane przez ludzi z bliskiego otoczenia Władimira Putina do ukrywania majątku – ujawniła stacja BBC. Korzystać z tego miał m.in. nieżyjący już właściciel Grupy Wagnera Jewgienij Prigożyn.
Należąca do Wiktorii Wałkowskiej firma miała łącznie pomóc w utworzeniu 927 brytyjskich spółek typu limited partnership (ich polskim odpowiednikiem jest spółka komandytowa - red.), które wykorzystały lukę w brytyjskim prawie, pozwalającą na nieujawnianie ich prawdziwych właścicieli. To co piąta brytyjska spółka tego typu zarejestrowana od 2017 r.
Dziennikarze BBC, seszelskiej stacji SBC oraz konsorcjum dziennikarzy śledczych Finance Uncovered przeanalizowali wewnętrzne dokumenty Alpha Consulting i tysiące zapisów firmowych, aby zidentyfikować niektóre osoby, które potajemnie korzystały z usług firmy. Pochodzą one z Pandora Papers, wielkiego wycieku dokumentów z 2021 r., które upublicznione zostały przez Międzynarodowe Konsorcjum Dziennikarzy Śledczych.
BBC informuje, że jednym ze korzystających z usług Alpha Consulting był Prigożyn – miała pomóc w założeniu jego firmy Beratex Group Limited, do której formalnie należały będące jego własnością jacht i odrzutowiec. Jako beneficjentka Beratexu była wpisana teściowa właściciela Grupy Wagnera.
Inną osobą z otoczenia Putina, która miała korzystać z usług seszelskiej firmy był Leonid Reiman, będący kilkanaście lat temu ministrem komunikacji.
Jak zauważa BBC, poza obsługą członków najbliższego otoczenia Putina Alpha Consulting była jedną z najbardziej aktywnych firm, pomagających wykorzystać wspomnianą lukę w brytyjskim prawie, a niektóre ze spółek typu limited partnership, które pomogła stworzyć, były zaangażowane w oszustwa, a jedna została oskarżona o ingerowanie w zagraniczne wybory.
Stacja wyjaśnia, że spółki typu limited partnership są tworzone przez dwie lub więcej osób w celu wspólnego prowadzenia działalności gospodarczej, ale mogą być również wykorzystywane do omijania przepisów dotyczących transparentności. Ich popularność gwałtownie wzrosła po wprowadzeniu w 2016 r. prawa wymagającego od brytyjskich spółek deklarowania, kto jest ich właścicielem lub kto faktycznie sprawuje nad nimi kontrolę, gdyż ten rodzaj spółek był z tego wymogu zwolniony.
Choć brytyjski rząd swego czasu rozwiewał obawy o istnienie luki prawnej, przekonując, że tego typu spółki "nie mogą posiadać nieruchomości ani aktywów we własnym imieniu", dochodzenie BBC wykazało, że Alpha Consulting pomagała stworzyć spółki, które zostały wykorzystane do nabycia aktywów i ukrycia ich faktycznych właścicieli - w tym tankowca Delfi, który zanieczyścił wybrzeże Ukrainy po tym, gdy się rozbił w 2019 roku.
Dochodzenia prowadzone przez władze doprowadziły do uzyskania dokumentów świadczących, że właścicielem tankowca była spółka o nazwie Mister Drake PC z siedzibą w Cardiff. Podobnie jak wiele firm, które Alpha Consulting pomogła założyć, wydawało się, że jest ona częściowo własnością mieszkańca Seszeli, który według dokumentów wyglądał na bardzo aktywnego przedsiębiorcę: Luther Denis jest wymieniony jako komplementariusz 184 brytyjskich spółek limited partnership.
Wewnętrzne dokumenty pokazują jednak, że partnerzy tacy jak Denis przekazują wszystkie swoje uprawnienia tajnemu "faktycznemu właścicielowi". Denis jest jednym z 12 nominowanych lub fikcyjnych partnerów dostarczanych i opłacanych przez Alpha Consulting, którzy często nie wiedzą nic o tym, co faktycznie robią firmy, które pomagają tworzyć.
Dziennikarskie dochodzenie wykazało jednak, że w wewnętrznych dokumentach Alpha Consulting jako beneficjent rzeczywisty Mister Drake PC figuruje Ałła Kowtunowa, matka byłego lokalnego polityka z zakazanej obecnie prorosyjskiej Partii Regionów Ukrainy.