Resort obrony narodowej ogłosił projekt rozporządzenia, który nie pozostawia żadnych wątpliwości. W przyszłym roku do kwalifikacji wojskowej zostanie wezwanych aż 235 tysięcy osób. To największa liczba od lat. Dokument został właśnie opublikowany i jasno określa nie tylko ramy czasowe, ale także grupy społeczne objęte obowiązkiem.
Kto podlega kwalifikacji wojskowej?
Kwalifikacja wojskowa, która ma na celu ocenę zdolności fizycznej i psychicznej do służby, odbędzie się w terminie od 2 lutego do 30 kwietnia 2026 roku – z wyłączeniem dni świątecznych. Termin jej ogłoszenia wyznaczono na 16 stycznia. Za przeprowadzenie całej operacji odpowiadają wojewodowie i starostowie, a wsparcia organizacyjnego udzielą wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast. Procesem orzeczniczym zajmą się wojewódzkie i powiatowe komisje lekarskie.
Kogo dokładnie obejmą wezwania? Obowiązkowi stawiennictwa podlegają:
- mężczyźni urodzeni w 2007 roku (19-latkowie), czyli to tzw. rocznik podstawowy,
- mężczyźni urodzeni w latach 2002–2006, którzy nie uczestniczyli jeszcze w kwalifikacji i nie mają przypisanej kategorii wojskowej,
- osoby czasowo niezdolne do służby w latach 2024–2025, jeżeli okres niezdolności mija przed końcem kwietnia 2026 – ci zostaną ponownie zbadani,
- kobiety urodzone w latach 1999–2007, które posiadają kwalifikacje przydatne dla wojska i jeszcze nie przeszły kwalifikacji,
- kobiety kończące w roku szkolnym 2025/2026 naukę na kierunkach przydatnych wojsku,
- ochotnicy powyżej 18. roku życia, którzy sami zgłoszą chęć przystąpienia,
- osoby do 60. roku życia o nieuregulowanym stosunku do służby, bez przypisanej kategorii.
Łącznie mowa o około 235 tysiącach osób, które będą musiały stawić się przed komisją lekarską. Zaplanowano pracę 391 powiatowych komisji lekarskich, z których każda będzie mogła przyjmować do 35 osób dziennie. Część komisji będzie działać równolegle na terenach objętych jednym wojskowym centrum rekrutacji.
Co oznacza kategoria wojskowa?
Choć kwalifikacja wojskowa nie oznacza automatycznego powołania do służby, jej konsekwencje są realne. Każda osoba zostanie przypisana do jednej z kategorii wojskowych (A – zdolny, D – czasowo niezdolny, E – trwale niezdolny). Osoby z kategorią A mogą być w przyszłości powołane np. w ramach dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej lub w razie konieczności w systemie mobilizacyjnym.
MON tłumaczy, że projekt rozporządzenia wynika z ustawowego obowiązku ogłaszania kwalifikacji wojskowej co najmniej 14 dni przed jej rozpoczęciem i przygotowania odpowiednich struktur organizacyjnych. W praktyce oznacza to, że cała machina została już uruchomiona, a obywatele będą sukcesywnie informowani o obowiązku stawiennictwa.
Co jeśli nie przyjdę na kwalifikację wojskową?
Warto podkreślić, że brak stawiennictwa bez uzasadnionej przyczyny może skutkować konsekwencjami prawnymi. Resort przypomina, że każda osoba objęta obowiązkiem zostanie poinformowana odpowiednio wcześniej, a nieusprawiedliwiona nieobecność może zostać potraktowana jako wykroczenie. Za co grozi grzywna nawet do kilku tysięcy złotych lub decyzja o przymusowym doprowadzeniu przed komisję.
