Podczas szczytu NATO w Wilnie chcemy poruszyć temat zmieniającej się sytuacji bezpieczeństwa na wschodniej flance w związku z przemieszczaniem najemników Grupy Wagnera na Białoruś i relokacji broni jądrowej do tego państwa – zapowiedział prezydent Andrzej Duda na konferencji prasowej w Kłajpedzie na Litwie.
Prezydent Duda wraz z prezydentem Litwy Gitanasem Nausedą biorą w piątek udział w Kłajpedzie w ćwiczeniach polskich i litewskich wojsk specjalnych. Na konferencji prasowej polski prezydent podziękował za wspólne ćwiczenia i podkreślił, że wypracowano już w tym miejscu tradycję współdziałania wojsk w ramach NATO.
Duda mówił również, że wraz z Nausedą ma nadzieję, że podczas zaplanowanego na wtorek i środę szczytu NATO w Wilnie podjęte zostaną decyzje dotyczące pierwszych kroków ku temu, by Ukraina jak najszybciej wstąpiła do Sojuszu, a także dalszego wsparcia dla Kijowa.
Na konferencji prasowej w Kłajpedzie polski prezydent wskazywał, że zmieniająca się sytuacja bezpieczeństwa w naszym regionie Europy, związana m.in. z zapowiedziami Władimira Putina o relokacji broni nuklearnej na Białoruś, zagraża całemu Sojuszowi Północnoatlantyckiemu.
Prezydenci Prezydenci Polski, Litwy i Łotwy - Andrzej Duda, Gitanas Nauseda i Egils Levits skierowali list do sekretarza generalnego NATO Jensa Stoltenberga w związku z sytuacją na Białorusi. Dokument został opublikowany w piątek przez kancelarie prezydentów Polski i Litwy.
"Ponieważ jesteśmy bezpośrednimi sąsiadami Białorusi – Polska, Litwa, Łotwa – a wszyscy wiemy, że również zapowiedziana jest relokacja najemników Grupy Wagnera na Białoruś, nie ma wątpliwości, że to zmienia architekturę bezpieczeństwa na wschodniej flance NATO, tuż przed szczytem Sojuszu
"Zdecydowaliśmy się na ten list właśnie po to, by móc ten temat w najbliższych dniach poruszyć na spotkaniu szefów państw i rządów NATO, po to, żeby ten temat był zapowiedziany, żeby temat nie zaskakiwał koleżanek i kolegów z innych państw" – dodał.
W liście skierowanym do Stoltenberga przywódcy podkreślili, że współpraca Rosji i Białorusi pogorszyła bezpieczeństwo naszego regionu i całego obszaru euroatlantyckiego. "Terytorium Białorusi i jej zasoby są wykorzystywane przez Rosję do nielegalnej i brutalnej agresji na Ukrainę, co świadczy o coraz ściślejszej integracji militarnej obu państw" – zaznaczono w dokumencie.
Prezydent @AndrzejDuda w #Kłajpeda: Obserwowaliśmy dziś wspólne – polsko-litewskie – ćwiczenia wojsk specjalnych. Obecni tutaj polscy żołnierze z sił powietrznych i oddziały specjalne to element naszego kontyngentu, który przybył tutaj, aby razem ćwiczyć i wspierać żołnierzy… pic.twitter.com/06ryAp83fZ
— Kancelaria Prezydenta (@prezydentpl) July 7, 2023
Prezydenci Polski, Litwy i Łotwy zwrócili uwagę, że ostatnim przejawem tej integracji było rozmieszczenie taktycznej broni jądrowej na Białorusi, co stanowi bezpośrednie zagrożenie dla społeczeństw tych państw. "To kolejne rażące naruszenie Aktu NATO-Rosja i dowód na to, że dokument ten już nie obowiązuje" - napisali prezydenci.
Duda, Nauseda i Levits zaznaczyli również, że rozmieszczenie na Białorusi rosyjskich najemników z Grupy Wagnera i ich przywódcy Jewgienija Prigożina może być zachętą dla reżimu w Mińsku do wywołania nowej fali migracji i kryzysu humanitarnego na granicach Unii Europejskiej.
Przed szczytem NATO w Wilnie prezydenci zaproponowali konkretne działania dla poprawienia bezpieczeństwa, m.in. przegląd programu odstraszania nuklearnego i jego adaptację do nowych realiów, wzmocnienie flanki wschodniej NATO oraz zwiększenie wydatków na obronę powyżej 2 procent PKB i zwiększenie odporności sojuszników na zagrożenia hybrydowe.