Ambasador RP w Smoleńsku
Ambasador podkreślił, że wizyta wiąże się z okrągłymi rocznicami: 15. rocznicą katastrofy smoleńskiej i 85. rocznicą zbrodni katyńskiej.
Poinformował, że obchody na miejscu katastrofy są planowane, "jeśli to miejsce zostanie nam udostępnione". "Nie mam ostatecznie jeszcze wiedzy, czy rzeczywiście to miejsce będzie dla nas dostępne" - zastrzegł.
W 2017 roku na drodze prowadzącej do miejsca katastrofy zostało postawione ogrodzenie i brama. Ustawiono je na początku drogi z betonowych płyt wiodącej do miejsca katastrofy. Strona rosyjska utrzymywała, że teren jest własnością prywatną.
Podczas upamiętnienia na miejscu katastrofy, koło lotniska Siewiernyj, złożone zostaną kwiaty. "Chcemy wymienić nazwiska wszystkich osób, które zginęły" - podkreślił ambasador, mówiąc o scenariuszu uroczystości. Zaznaczył, że obchody rozpoczną się o godzinie 8.41 w Polsce (o tej godzinie czasu polskiego doszło do katastrofy 10 kwietnia 2010 roku - red.).
Wizyta w Katyniu
Następnie w Katyniu na Polskim Cmentarzu Wojennym złożone zostaną kwiaty, również z udziałem Polonii. "Tam zamierzamy spotkać się w większej grupie, by wspominać wszystkich, którzy zostali brutalnie, tragicznie zamordowani" - powiedział dyplomata. Planowana jest wspólna modlitwa.
Ambasador podkreślił szczególnie udział Polonii. Jak powiedział, "bardzo liczna grupa" przyjedzie na tę uroczystość "mimo trudnej sytuacji, jaką mają mniejszości narodowe" w Rosji.
Dodał, że upamiętniając ofiary zbrodni katyńskiej, delegacja zawsze odwiedza na terenie Zespołu Memorialnego w Katyniu zarówno jego część polską (którą stanowi Polski Cmentarz Wojenny), jak i rosyjską (gdzie spoczywają ofiary masowych represji politycznych w ZSRS). "Pamiętamy również o ofiarach represji politycznych" - zaznaczył dyplomata.
Krajewski poinformował też, że 7 marca odwiedził Polski Cmentarz Wojenny w Miednoje niedaleko Tweru, gdzie spoczywają ci polscy jeńcy zgładzeni przez NKWD, którzy byli więźniami obozu w Ostaszkowie, a zgładzeni zostali w Twerze, w wewnętrznym więzieniu siedziby NKWD w tym mieście (wówczas noszącym nazwę Kalinin).
"Miejsca pamięci są nienaruszone" - powiedział dyplomata o sytuacji na cmentarzu w Miednoje. Przypomniał, że w Twerze zawsze składa kwiaty przed gmachem dawnej siedziby NKWD, gdzie dziś mieści się uczelnia medyczna. Przez dekady o losie zgładzonych tam polskich jeńców i sowieckich ofiar represji politycznych przypominały dwie tablice na fasadzie gmachu w języku polskim i rosyjskim. Zostały one usunięte w 2020 roku. Ambasador Krajewski powiedział, że kwiaty upamiętniające zabitych składane są na ogrodzeniu przed gmachem, na wprost miejsca, w którym znajdowały się tablice.
Na Polskim Cmentarzu Wojennym pochowanych jest 4421 oficerów i podchorążych Wojska Polskiego - jeńców obozu NKWD w Kozielsku. Nekropolię tworzy sześć dużych grobów zbiorowych i dwie mogiły generałów. Groby Polaków różnych wyznań są usytuowane po obu stronach alei wiodącej do zespołu ołtarzowego z podziemnym dzwonem. Wokół cmentarza biegnie aleja, wzdłuż której umieszczono tabliczki z nazwiskami pomordowanych.
10 kwietnia w 2010 r. w katastrofie samolotu Tu-154M pod Smoleńskiem zginęło 96 osób, wśród nich: prezydent Lech Kaczyński z małżonką Marią, ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski oraz inne osobistości, w tym najważniejsi dowódcy Wojska Polskiego i liczni parlamentarzyści. Polska delegacja udawała się na uroczystości 70. rocznicy zbrodni katyńskiej.
