Joe Biden zadzwonił do Andrzeja Dudy, by podziękować za pomoc w uwolnieniu amerykańskich obywateli

Podczas rozmowy Biden i Duda podkreślili siłę więzi sojuszniczych oraz strategiczne partnerstwo między Polską a USA - poinformowała Kancelaria Prezydenta RP (KPRP). Wcześniej tego dnia Biden zamieścił oświadczenie w serwisie X, w którym dziękował sojusznikom - Niemcom, Polsce, Słowenii, Norwegii i Turcji - za pomoc w zorganizowaniu wymiany więźniów politycznych z Rosją, chwaląc ich "śmiałe, odważne decyzje".

Wymiana więźniów w Ankarze

- poinformowała w czwartek wieczorem Kancelaria Prezydenta na platformie X. Prezydenci podkreślili siłę więzi sojuszniczych oraz strategiczne partnerstwo między Polską a USA.

Dzisiaj wieczorem Prezydent USA @JoeBiden zadzwonił do Prezydenta @AndrzejDuda, by podziękować polskim władzom za pomoc w uwolnieniu amerykańskich obywateli, więzionych bezprawnie w Rosji. Podczas rozmowy Prezydenci podkreślili siłę więzi sojuszniczych oraz strategiczne… pic.twitter.com/TyLh9iIgef

— Kancelaria Prezydenta (@prezydentpl) August 1, 2024

W Ankarze odbyła się największa od czasów zimnej wojny wymiana więźniów między Rosją a krajami Zachodu. Według tureckiego serwisu Anatolia, operacja objęła 24 osoby z więzień w siedmiu krajach, w tym w Polsce, oraz dwoje dzieci. Uczestnicy wymiany zostali przetransportowani do stolicy Turcji siedmioma samolotami.

Rola Polski i reakcje

Rzecznik szefa MSWiA oraz ministra koordynatora służb specjalnych Jacek Dobrzyński poinformował na portalu X, że polskie władze zaakceptowały prośbę władz USA, aby włączyć do wymiany osób więzionych w Rosji i na Białorusi aresztowanego w Polsce w 2022 roku Pawła Rubcowa, oficera GRU. "W oparciu o bliskie więzi polsko-amerykańskie, sojuszniczą współpracę i wspólne interesy w zakresie bezpieczeństwa, a także tożsame rozumienie wartości demokratycznych, władze Rzeczpospolitej Polskiej - Prezydent, Premier i Rząd - zaakceptowały prośbę władz USA, aby z przestrzeganiem przypisów polskiego prawa, włączyć do wymiany osób więzionych w Rosji i Białorusi oraz państwach NATO aresztowanego w Polsce w 2022 roku Pawła Rubcowa, oficera GRU, realizującego zadania wywiadowcze na terenie Europy i oczekującego na proces karny" - poinformował Dobrzyński.

Dodał, że w ramach wymiany grupa oficerów i współpracowników rosyjskich służb specjalnych trafiła do Rosji, a grupa niesłusznie oskarżonych i skazanych obywateli państw Zachodu oraz rosyjskich obrońców praw człowieka opuściła Rosję i Białoruś. "Z satysfakcją przyjęliśmy deklarację władz USA intensyfikacji współpracy w zakresie walki z hybrydową agresją Rosji i Białorusi wobec Polski, w tym z zagrożeniem akcjami dywersyjnymi" - dodał Dobrzyński.

Szczegóły wymiany i spekulacje mediów

Agencja Anatolia, powołując się na źródła w wywiadzie, informowała, że uczestnicy wymiany zostali przetransportowani do stolicy Turcji siedmioma samolotami. Wśród wymienionych w Ankarze są m.in.: korespondent "Wall Street Journal" Evan Gershkovich, skazany w Rosji na 16 lat więzienia za rzekome szpiegostwo; były żołnierz Paul Whelan, skazany w 2020 roku również na 16 lat więzienia za szpiegostwo; rosyjski opozycjonista Ilja Jaszyn, były współpracownik zabitego w 2015 roku byłego wicepremiera Rosji Borisa Niemcowa.

Wśród wymienionych osób jest także 29-letni obywatel Niemiec Rico Krieger, skazany na Białorusi na karę śmierci w czerwcu br. Na liście znalazł się także były agent FSB Wadim Krasikow, skazany w 2021 r. w Niemczech na dożywocie za zabójstwo czeczeńsko-gruzińskiego dysydenta w berlińskim Tiergarten na zlecenie rosyjskich władz. Oficjalnej pełnej listy wymienionych osób nie opublikowano.

W ostatnich dniach media i obrońcy praw człowieka spekulowali, że może dojść do wymiany, ponieważ zauważono, że kilkoro rosyjskich dysydentów i osób skazanych za sprzeciw wobec wojny Rosji na Ukrainie "zniknęło" z rosyjskich kolonii karnych.