Alergia skórna – przyczyny i objawy. Kiedy do dermatologa?

Czym jest alergia skórna?

Alergia skórna zazwyczaj objawia się pod postacią wysypki, zaczerwienienia, obrzęku, pęcherzyków czy innych zmian skórnych. Zazwyczaj ustępuje od razu lub po kilku dniach, ale powraca po kontakcie z alergenem. 

Zmiany skórne powstające na tle alergicznym dzielimy na:

• atopowe zapalenie skóry (AZS) – jest to przewlekła choroba skóry o podłożu zapalnym. Cechuje się okresami remisji przeplatanymi epizodami zaostrzeń. Na rozwój schorzenia ma wpływ wiele czynników jednak największą rolę przypisuje się uwarunkowaniom genetycznym. W większości przypadków pierwsze objawy AZS pojawiają się już w pierwszym roku życia, ale mogą też wystąpić w wieku późniejszym. Skóra osób chorych na AZS ma upośledzone mechanizmy obronne i tendencję do przesuszania się, przez co pod wpływem działania różnorodnych alergenów i czynników drażniących bardzo łatwo daje odczyny zapalne. 
• alergiczny wyprysk kontaktowy (ACD) - inaczej alergiczne, kontaktowe zapalenie skóry. Objawy schorzenia występują u osób uczulonych na alergeny kontaktowe w wyniku kontaktu ich skóry z tzw. haptenami. Hapteny to drobnocząsteczkowe substancje, które dzięki małym rozmiarom przenikają przez barierę naskórkową. 
• pokrzywka alergiczna – jest to postać alergii skórnej, która może być wywołana zarówno przez alergeny kontaktowe, wziewne, pokarmowe, dodatki do żywności, jak i niektóre leki czy jad owadów. Przybiera formę wysypki skórnej przypominającej poparzenie przez pokrzywę, stąd jej nazwa. Pokrzywka może zniknąć szybko jak się pojawiła, lecz może też być jednym z głównych oznak groźnego wstrząsu anafilaktycznego. To tak zwana pokrzywka ostra, która trwa od kilku godzin do maksymalnie kilku dni. Pokrzywkę, która utrzymuje się powyżej 6 tygodni, nazywamy przewlekłą. Niestety w jej przypadku znacznie trudniej ustalić przyczynę. 
• wyprysk fotoalergiczny - to reakcja alergiczna będąca rodzajem alergii kontaktowej wyzwalanej przez oddziaływanie promieni słonecznych. W ten sposób najczęściej uczulają leki przeciwzapalne (np. ketoprofen, etofenamat) i organiczne filtry słoneczne.
• proteinowy wyprysk kontaktowy (PCD) - powstaje na skutek kontaktu skóry z białkami roślinnymi lub zwierzęcymi o wysokiej masie cząsteczkowej.

Jakie są przyczyny alergii skórnych?

Do najczęstszych alergenów zaliczamy: 

• alergeny wziewne, np. pyłki roślin wiatropylnych, sierść zwierząt, roztocza kurzu domowego, zarodniki pleśni, 
• alergeny pokarmowe – białka mleka krowiego, jajo kurze, orzechy, owoce morza, gluten, soja, truskawka, seler, itd., 
• niektóre leki, np. penicylina, neomycyna, aspiryna, 
• dodatki do żywności, np. glutaminian sodu, barwniki spożywcze, 
• jad owadów, np. pszczoły, osy, 
• składniki kosmetyków – zwłaszcza barwniki, kompozycje zapachowe, konserwanty, 
• metale – nikiel, chrom, pallad, kobalt, 
• detergenty – SLS, SLES, 
• propolis, 
• balsam peruwiański, 
• lanolina, 
• gumy i żywice epoksydowe, 
• olejki eteryczne, 
• lateks. 

Jak wygląda alergia skórna?

Zmiany skórne zazwyczaj przybierają różny wygląd i lokalizację (najczęściej w zgięciach kończyn). 

Aby wiedzieć czy jest to alergia należy zwrócić uwagę na kilka rzeczy:

• świąd – silny świąd jest objawem charakterystycznym dla reakcji alergicznych. 
• wygląd wysypki – najczęściej obserwowana pokrzywka alergiczna daje zmiany skórne w postaci bezbolesnych bąbli, które mogą przybrać kolor od czerwonego aż po biały. Bąble mogą mieć różne rozmiary i kształty. 
• miejsce zmian – kontaktowy wyprysk alergiczny ogranicza się zwykle do miejsc, w których doszło do kontaktu potencjalnego alergenu ze skórą. 
• kiedy pojawiły się zmiany – pokrzywka alergiczna pojawia się nagle i zwykle równie szybko ustępuje. Kontaktowe zapalenie skóry rozwija się dopiero po 24-72 godzinach od zetknięcia z czynnikiem uczulającym. 

Objawy alergii skórnej:

• zaczerwienienie skóry, 
• uporczywy świąd, 
• czasem pieczenie skóry, 
• obrzęk naczynioruchowy, 
• pęcherze, które pękając, tworzą nadżerki, a następnie strupy, 
• szorstkość i rogowacenie skóry. 

Co stosować na alergię skórną?

• emolienty – działają silnie nawilżająco poprzez zatrzymywanie wody w naskórku. Ponadto odbudowują barierę naskórkową, redukują świąd, działają regenerująco i przeciwzapalnie
• środki antyseptyczne – ze względu na ryzyko nadkażeń bakteryjnych i grzybiczych w czasie zaostrzenia objawów skórnych można stosować delikatne środki odkażające, np. na bazie nanosrebra lub chlorowodorku oktenidyny. 
• okłady z chłodnej wody lub soli fizjologicznej – bywają pomocne w pierwszej, ostrej fazie wyprysku. Ulgę przyniesie przykładanie kompresów kilka razy dziennie na czas około 30 minut. 
• maść dziegciowa – dziegieć sosnowy wykazuje działanie przeciwświądowe, przeciwzapalne i odkażające, dzięki czemu dobrze sprawdza się w pielęgnacji skóry objętej procesem zapalnym. 
• maść rumiankowa – ma działanie przeciwzapalne i może być stosowana pomocniczo w łagodzeniu stanu zapalnego skóry. Istnieje jednak ryzyko wystąpienia alergii kontaktowej na składnik czynny maści. Nie zaleca się stosowania jej u niemowląt i najmłodszych dzieci. 

 

Źródło: Niezalezna.pl, aptekagemini.pl

#dermatolog #alergia skórkna #atopowe zapalenie skóry