Autor hymnu Śląska Cieszyńskiego
Jan Kubisz urodził się w gospodarstwie w centrum wsi „na Bartkowicach”. W 1868 roku ukończył Seminarium Nauczycielskie w Cieszynie. Pracował jako nauczyciel w Gnojniku, był działaczem społecznym Czytelni Ludowej w Cieszynie, prowadził działalność społeczną w Towarzystwie Ewangelickiej Oświaty Ludowej oraz w Polskim Towarzystwie Pedagogicznym. Swój pierwszy tomik poezji „Niezapominajka” wydał w 1882 roku.
Wiersz „Do Olzy”, znany pod tytułem „Płyniesz Olzo”, śpiewany był na nutę „Wisło moja” i szybko stał się hymnem Śląska Cieszyńskiego, w szczególności Zaolzia. Kubisz wydał drukiem w 1928 roku „Pamiętnik starego nauczyciela”, który stanowi jedno z cenniejszych źródeł do poznania przeszłości Śląska Cieszyńskiego. Jest również autorem pieśni „Ojcowski dom” wykonywanej podczas uroczystości ewangelickich i towarzyszącej zjazdom towarzystw regionalnych powiatu cieszyńskiego i bielskiego.
Do Olzy
Płyniesz Olzo, po dolinie,
płyniesz jak przed laty,
takie same na twym brzegu
kwitną wiosną kwiaty
A twe wody w swoim biegu,
Się nie zamąciły;
I tak samo lśnią się w słońcu,
Jak się dawniej lśniły.
Ale ludzie w swoim życiu
zmienili się bardzo,
zwyczajami, wiarą przodków
ledwie że nie gardzą
I dąb stary nad twym brzegiem
jak szumiał tak szumi,
a wnuk starą mowę dziadów
ledwie że rozumie
Na twym brzegu dawnym śpiewem
słowik się odzywa,
a dziś śliczne nasze pieśni
ledwie że kto śpiewa
W świętej ziemi chananejskiej
rzeka Jordan płynie,
w jego wodach Izraela
lud brał oczyszczenia
Więc z modlitwą ukląknąłem
w pokorze przed Panem
byś się stała, Olzo, takim
i dla nas Jordanem
Potem kiedyś, gdy po falach
wiosną wiatr zawieje,
wnuk usłyszy w twych fal szumie
swoich przodków dzieje
Wnuk usiądzie na twym brzegu
dumać nad przeszłością
I żyć będzie dla swej ziemi
czynem i miłością!
27 marca 2019 r. w Szkole Podstawowej i Przedszkolu im. Jana Kubisza w Gnojniku w Republice Czeskiej na Zaolziu odbyła się uroczystość związana z 90. rocznicą śmierci patrona szkoły. W wydarzeniu wzięli udział: dr Adam Lisek z Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Katowicach, dr hab. Miłosz Skrzypek z Uniwersytetu Śląskiego oraz prof. zw. dr hab. Jarosław Kłaczkow reprezentujący Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Obchody rozpoczęły się w porze popołudniowej na cmentarzu ewangelickim, gdzie został pochowany Jan Kubisz. Na uroczystość przybyła także młodzież ze szkół podstawowych z polskim językiem nauczania. Następnie w ramach funkcjonującego tu Przystanku Historia IPN odbyła się godzinna debata dotycząca kwestii kształtowania się poczucia narodowego wśród mieszkańców Księstwa Cieszyńskiego w XIX i XX wieku.
W trakcie pobytu na Zaolziu odwiedzono także miejsce śmierci dwóch wybitnych polskich pilotów, konstruktorów: Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury, którzy zginęli 11 września 1932 roku w katastrofie lotniczej pod Cierlickiem Górnym, w trakcie lotu do Pragi. Miejsce to zostało upamiętnione symbolicznymi dwoma grobami i krzyżem
Źródło: ipn.gov.pl, niezalezna.pl
