Kresowa księga Sprawiedliwych

Jak napisał portal dzieje.pl, prezydenci Andrzej Duda i Petro Poroszenko chcą uhonorować osoby, które „zachowały człowieczeństwo w czasach tragedii i zbrodni” – Polaków ratujących Ukraińców i Ukraińców ratujących Polaków. 

Prezydencki minister Krzysztof Szczerski poinformował, że konkretne propozycje zostaną przedstawione w grudniu, kiedy Prezydent Ukrainy przyjedzie do Polski. 

Chodzi przede wszystkim o to, żeby wskazać i uhonorować Polaków, którzy ratowali Ukraińców, Ukraińców, którzy pomagali Polakom w czasach, kiedy dziś wiemy, że dokonywano strasznych zbrodni, by także pokazać i przypomnieć te losy, które mogą być także wychowawcze i przykładem dla kolejnych pokoleń, dlatego, że dziś potrzebujemy także w relacjach polsko-ukraińskich takich wzorców osobowych, które mogłyby również wychowywać kolejne pokolenia Polaków i Ukraińców.

– zaznaczył minister.

Jednocześnie przypominamy, że Instytut Pamięci Narodowej wydał kilka lat temu, w języku polskim, ukraińskim i angielskim, publikację „Kresowa księga sprawiedliwych 1939–1945. O Ukraińcach ratujących Polaków poddanych eksterminacji przez OUN i UPA” w opracowaniu Romualda Niedzielko. Korzystając z zachowanych relacji świadków, w książce odnotowano wydarzenia w 500 miejscowościach (na terenie województw: wołyńskiego, poleskiego, tarnopolskiego, lwowskiego, stanisławowskiego, rzeszowskiego i lubelskiego), w których z rąk OUN-UPA poniosło śmierć blisko 20 tys. Polaków. Część skazanych na zagładę polskich mieszkańców otrzymała pomoc humanitarną ze strony ukraińskich sąsiadów, zazwyczaj członków rodzin mieszanych, krewnych lub przyjaciół, czasem nieznajomych, kierujących się chrześcijańską miłością bliźniego, w sporadycznych przypadkach – także ze strony katów.

Zachowani we wdzięcznej pamięci ocalonych Ukraińcy – główni bohaterowie tej książki (ponad 1300 osób, niestety częstokroć anonimowych) - zasłużyli na zaszczytne miano „sprawiedliwych” i na publiczne uhonorowanie, ponieważ z narażeniem życia, indywidualnie, a nawet całymi rodzinami, przeciwstawili się czynnie ludobójstwu. Ostrzegali przed napadem, udzielali schronienia, wskazywali drogi ucieczki, zaopatrywali w żywność i ubranie, przewozili w bezpieczne miejsce, do lekarza czy szpitala, przyjmowali pod opiekę, a nierzadko na długoletnie wychowanie sieroty po zamordowanych, odmawiali wykonania rozkazu zabicia członka własnej rodziny – np. żony lub męża – narodowości polskiej. Dzięki aktom solidarności i miłosierdzia ocalały zarówno pojedyncze osoby, jak i całe wsie (łącznie ponad 2,5 tysiąca osób). Kilkuset Ukraińców wykonawcy „akcji antypolskiej” ukarali śmiercią, uważając udzielanie pomocy „Lachom” za zdradę ukraińskich ideałów narodowych.

„Kresową księgę sprawiedliwych” można pobrać ze strony www.pamiec.pl. IPN uruchomił również portal www.zbrodniawolynska.pl na którym zamieszczone są informacje o samej zbrodni, jej zasięgu, przedstawione są relacje świadków czy prowadzone w sprawie śledztwa. Jedna z zakładek poświęcona jest Ukraińskim Sprawiedliwym.

 

Źródło: ipn.gov.pl,dzieje.pl

#IPN #księga #sprawiedliwi #Ukraina #Polska