Przyroda na wyciągnięcie ręki: Co wiesz o... ogorzałce zwyczajnej?
Ogorzałka zwyczajna, ogorzałka (Aythya marila) – gatunek średniej wielkości wędrownego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych, zamieszkujący Eurazję i Amerykę Północną. Nie jest zagrożony wyginięciem. W Polsce zimuje dość licznie na wybrzeżu Bałtyku i nielicznie w głębi kraju, głównie w czasie ciężkich zim.
Szczególnie licznie zimuje na Zalewie Szczecińskim. Spotykana od października do kwietnia. W 1977 roku znaleziono trzy gniazda tego ptaka koło Mińska Mazowieckiego.
Samiec w szacie godowej ma głowę, szyję i pierś czarne z zielonkawofioletowym metalicznym połyskiem, grzbiet szaroniebieskawy w brunatne prążki, boki i brzuch białe, ogon i podogonie czarne. Na ciemnych skrzydłach białe lusterko. Samica brązowa z jaśniejszym bokiem, białawym brzuchem, u nasady dzioba szeroka biała przepaska. Młodociane i samiec w szacie spoczynkowej podobne do samicy w okresie godowym, choć u kaczora zawsze zostają prążki na grzbiecie, a pas u nasady dzioba jest węższy.
Bardzo podobna do czernicy, ale kaczor tego drugiego gatunku ma czarny grzbiet, a kaczka węższy pasek u nasady dzioba. Różnią się też dziobami – ogorzałki jest większy i rozszerzony na końcu, ale bez ciemnej plamki widocznej u czernicy. Wymiary średnie: długość ciała ok. 40–51 cm, długość skrzydła 18–23 cm, rozpiętość skrzydeł 72–83 cm, masa ciała ok. 700–1300 g (średnio 950 g).
Zamieszkuje zbiorniki słodkiej wody o bogatej szacie roślinnej. Preferuje tundrę, lasotundrę i północną część tajgi. Bardziej na południe gnieździ się też na bagnach. Na lęgowisku słychać ciche „wiik wiik wiu” kaczora i ochrypłe „kerrr” kaczki.
W kwietniu przylatuje parami, a gniazduje w maju i czerwcu. Gniazdo usytuowane na ziemi w pobliżu wody, ukryte w krzakach, turzycach lub trawie. Gdy teren jest suchy, to jamka w gruncie wysłana suchą trawą. Na obszarach podmokłych lęgowa budowla ma 25 cm średnicy i 15 cm wysokości. W obu przypadkach gniazdo otoczone ciemnym puchem. Na niektórych wyspach gniazduje w koloniach. W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w maju – czerwcu 6 do 13 brązowych, oliwkowych lub oliwkowoszarych jaj.
Jaja wysiadywane są przez okres 24 do 28 dni przez samicę. Pisklęta opuszczają gniazdo zaraz po wykluciu, usamodzielniają się po 35–45 dniach. Do tego czasu kaczęta wodzone są przez matkę. Jesienne przeloty na zimowiska zaczynają się na początku września, choć najintensywniej zachodzą w październiku.
Pożywieniem ptaka są zwierzęta wodne, głównie mięczaki, uzupełnione przez zielone części roślin i nasiona. Pokarm zdobywa nurkując.
Liczebność światowej populacji w 2016 roku, według szacunków wynosiła około 4,92–5,13 milionów osobników. Globalny trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy.
Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową. Liczebność populacji zimującej na terenie kraju w latach 2013–2018 szacowano na 1700–37 500 osobników.
Źródło: niezalezna.pl
