Przyroda na wyciągnięcie ręki: Co wiesz o... pasterzu?
Pasterz, pasterz różowy, szpak różowy (Pastor roseus) – gatunek niewielkiego ptaka wędrownego z rodziny szpakowatych, jedyny przedstawiciel rodzaju Pastor. Zamieszkuje pas od Półwyspu Bałkańskiego, przez Azję Mniejszą i Ukrainę po Iran i Azję Środkową. Zimuje głównie w Indiach i Sri Lance. Do Polski nieregularnie zalatuje.
Tułów różowy. Głowa czarna, ze zwisającym czubkiem. Górna część piersi, skrzydła i sterówki również czarne. U samców czarne partie ciała mają metaliczny połysk. W szacie młodocianej ptaki podobne do młodych szpaków, jednak znacznie bledsze, posiadają jasny kantarek, kuper jaśniejszy względem grzbietu, żółtawy dziób. U dorosłego samca dziób żółty, nasada żuchwy czarna. W lecie i na jesieni ma barwę ciemnobrązową lub czarniawą, w zimie brązowaworóżową. Nogi jaskraworóżowe; poza sezonem lęgowym matowe, żółtawe. Długość ciała wynosi 19–26 cm, rozpiętość skrzydeł 38–40 cm.
Do Polski nieregularnie zalatuje – zwykle obserwuje się pojedyncze ptaki lub grupy liczące 2–3 osobniki. Jeszcze w XIX wieku na obszarze Polski miało miejsce kilkanaście bardzo licznych nalotów. W 2002 miał miejsce liczny nalot, w trakcie którego na terenie kraju stwierdzono co najmniej 48 osobników. Do końca 2017 potwierdzono 46 stwierdzeń tego gatunku na terenie kraju (w liczbie około 132 osobników).
Podczas sezonu lęgowego pasterze przebywają na otwartych stepach, na których licznie występują szarańczaki. Oprócz wspomnianych przedstawicieli prostoskrzydłych pasterze zjadają także pluskwiaki, chrząszcze, błonkoskrzydłe, motyle, równonogi, pająki i ślimaki. Ptaki tego gatunku potrafią przemierzyć do 10 km, przemieszczając się między koloniami lęgowymi a żerowiskami. Kolonie często znajdują się w dolinach w piargach. Śpiew szczebiotliwy, ptak wplata w niego szorstkie i skrzypiące dźwięki, podobnie jak szpak; nie stosuje jednak naśladownictwa.
Okres lęgowy pasterza powiązany jest z dostępnością szarańczaków, trwa krótko i kończy się zaraz po opierzeniu się większości piskląt. Wtedy też ptaki opuszczają kolonię; jeśli pisklę nie potrafi jeszcze latać, także zostaje opuszczone. W większej części zasięgu okres lęgowy rozpoczyna się w maju lub na początku czerwca. Niekiedy, prawdopodobnie w wyniku niekorzystnej pogody, okres lęgowy przypada na lipiec.
Przeważnie gniazdo znajduje się w rumowisku skalnym; inne możliwe siedliska to szczeliny skalne, budynki, w dziuplach po innych ptakach lub w naturalnych otworach w drzewie.
Liczebność światowej populacji, wstępnie obliczona dla Europy z 2015 roku, mieści się w przedziale 490 000 – 1 850 000 dorosłych osobników. Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową.
Źródło: niezalezna.pl
