Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu Dolnym to wiodące na Lubelszczyźnie muzeum historii i kultury, w którym znajduje się stała kolekcja ponad 20 tys. obiektów muzealnych. Muzeum działa w Kazimierzu Dolnym oraz w dwóch zamiejscowych filiach, powstało w 1963.
Grodzisko Żmijowiska to jedno z najbardziej oryginalnych muzeów w Polsce. Niewielki gród obronny i towarzyszące mu osady zamieszkiwali wówczas Słowianie. Fragmenty umocnień grodu, który wzniesiono ok. 888 roku zastały tu odtworzone. To mały archeologiczny skansen z typowymi dla wczesnego średniowiecza budowlami.
To otwarte muzeum tematyczne, wkomponowane w krajobraz Kotliny Chodelskiej, dostępne jest nieodpłatnie do samodzielnego zwiedzania o każdej porze dnia, przez cały rok. Muzeum w krajobrazie nie ogranicza się jedynie do terenu skansenu jest punktem centralnym szlaku tematycznego „Grodziska nad Chodelką” łączy on Żmijowiska z sąsiednimi słowiańskimi grodziskami w Chodliku i Podgórzu. Najważniejszym eksponatem są relikty słowiańskiego grodziska i osad w Żmijowiskach.
Dom Kuncewiczów przy ul. Małachowskiego 19 w Kazimierzu Dolnym, zwany również willą „Pod wiewiórką", powstał 1936 roku. Należał do pisarki Marii Kuncewiczowej i jej męża Jerzego. Przestronna willa, zbudowana z białego kamienia (opoki kazimierskiej) i drewna miała być domem letniskowym Kuncewiczów. Tę rolę pełniła tylko do września 1939 r. Okres II wojny światowej Kuncewiczowie spędzili na emigracji (Francja, Wielka Brytania) dzieląc los wielu polskich intelektualistów.
W czasie okupacji zniszczeniu uległo wyposażenie domu, z pieczołowitością gromadzone przez Kuncewiczów. Po zakończeniu wojny nie wrócili do Polski, lecz zdecydowali się pozostać na emigracji. Ich dom w latach 40. i 50. był ośrodkiem wczasowym i kolonijnym dla dzieci pracowników Urzędu Bezpieczeństwa.
Kuncewiczowie powrócili do Polski dopiero na początku lat 60. XX w. Udało im się również odzyskać dom w Kazimierzu Dolnym. Mieszkali tu część roku, gromadząc wokół siebie wybitne osobistości (malarzy, pisarzy, dziennikarzy, polityków). Po śmierci Jerzego Kuncewicza (w roku 1984), Maria zdecydowała, że nie opuści już Kazimierza, zmarła w roku 1989. Zgodnie z ostatnią wolą pisarki, jej kazimierski dom przez lata jednoczył artystów i był swoistym ośrodkiem pracy twórczej. Stało się to dzięki Fundacji Kuncewiczów, utworzonej w roku 1992 przez syna Marii i Jerzego – Witolda Kuncewicza. Jej celem było utrwalanie pamięci i dorobku światopoglądowego i literackiego Marii i Jerzego Kuncewiczów poprzez wielopłaszczyznowe działania w kierunku zbliżenia międzynarodowego, prowadzenie działalności na rzecz promocji Kazimierza Dolnego, jego historii i zabytków, upowszechnianie kultury i sztuki. Organizowano tu wystawy plastyczne i spotkania autorskie z pisarzami, poetami, naukowcami. Odbywały się koncerty, widowiska teatralne, a także konferencje naukowe z zakresu literatury, politologii, stosunków międzynarodowych. Fundacja zajmowała się również popularyzowaniem kultury mniejszości narodowych zamieszkałych w Polsce.
W roku 2005, wykupiono nieruchomość i przekazano Muzeum Nadwiślańskiemu, jako placówce podległej Urzędowi Marszałkowskiemu. Witold Kuncewicz ofiarował nowemu użytkownikowi wyposażenie domu i znajdujące się ruchomości.
Obecnie działa tu oddział literacki Muzeum Nadwiślańskiego w Kazimierzu Dolnym, poświęcony Kuncewiczom. Zachowane wnętrza wraz z ich oryginalnym wyposażeniem przygotowano tak, aby zwiedzający miał wrażenie pobytu we wciąż zamieszkałym, tętniącym życiem miejscu. Pokoje to także miejsca ekspozycji muzealiów m.in. cennych mebli, obrazów artystów związanych z Kazimierzem Dolnym z okresu kolonii artystycznej założonej przez Tadeusza Pruszkowskiego, niezwykłych pamiątek przywożonych przez Kuncewiczów z dalekich podróży, rodzinnych fotografii i archiwaliów. Niewątpliwą ozdobą domu jest otaczający go ogród. Położenie willi Kuncewiczów z dala oz zgiełku ruchliwego w sezonie turystycznym Rynku kazimierskiego pozwala na relaks i prawdziwy odpoczynek w otoczeniu natury i literatury. Ciekawostką może być również to, że w Willi pod Wiewiórką są dwa pokoje gościnne udostępniane turystom. Można więc naprawdę tu zamieszkać, napawając się widokiem, który kiedyś zauroczył Marię Kuncewiczową i stał się inspiracją do spopularyzowanej przez film Andrzeja Barańskiego książki „Dwa Księżyce”
Lokalizacje Muzeum Nadwiślańskiego: Gmach Główny z Galerią Wystaw Czasowych na piętrze i Oddziałem Muzeum Sztuki Złotniczej w zabytkowych piwnicach (Kazimierz Dolny, Rynek 19). Oddział Dom Kuncewiczów (Kazimierz Dolny, ul. Małachowskiego 19). Oddział Kamienica Celejowska (Kazimierz Dolny, ul. Senatorska 11/13). Oddział Przyrodniczy (Kazimierz Dolny, ul. Puławska 54). Manufaktura Muzealna (Kazimierz Dolny, ul. Podzamcze 20). Oddział Grodzisko Żmijowiska (Gmina Wilków). Oddział Zamek w Janowcu (Janowiec, ul. Lubelska 20).